حجت‌الاسلام حسن روحانی، رئیس‌جمهور اسلامی ایران صبح امروز (سه‌شنبه) برای پاسخ به سؤالات مطرح شده از سوی نمایندگان مجلس در صحن بهارستان حاضر شد. 5 سوال مطرح شده از رئیس جمهور به این شرح بود:
۱- چرا دولت جنابعالی در کنترل قاچاق که یکی از مهمترین عوامل فلج تولید ملی است، موفق نبوده است؟
۲- علت استمرار تحریم‌های بانکی با گذشت بیش از دو سال وعلی‌رغم اجرای همه تعهدات برجامی ایران چیست؟
۳- چرا دولت تدبیر و امید نسبت به کاهش بیکاری مفرط اقدام شایسته‌ای ندارد؟
۴- علت رکود اقتصادی شدید چندین ساله، در دولت جنابعالی، علی‌رغم وعده‌ها و اعلام‌های عبور از رکود چیست؟
۵- علت افزایش شتابان ارزهای خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی چیست؟
رئیس‌جمهور با اشاره به اولین سؤال نمایندگان درباره اینکه چرا دولت در حوزه مقابله با قاچاق کالا و ارز موفق نبوده است، گفت: همه شما می‌دانید موضوع قاچاق کالا و ارز در سال ۸۱ با فرمان مقام معظم رهبری مبارزه با آن شروع شد و بعد هم نمایندگان محترم مجلس در سال ۹۲ قانون مربوطه را نوشتند و ابلاغ کردند و دولت نیز همه آیین‌نامه‌های آن را تدوین کرد و ۶۰۰ میلیارد تومان پول برای تشکیل سامانه‌های مبارزه با قاچاق تهیه کردیم.
روحانی با بیان اینکه هر چه قیمت ارز بالا برود، واردات قاچاق و کالا کمتر می‌شود و بالعکس خروجی‌اش بیشتر می‌شود، اظهار داشت: اساس برای جلوگیری از قاچاق کالا، تولید با کیفیت داخلی است. همه باید به تولید داخلی کمک کنیم. اگر این‌ها را به لحاظ کمیت، کیفیت و قیمت برپا کنیم، معنی ندارد که قاچاق از خارج وارد شود.
روحانی تصریح کرد: ما چگونه توانستیم در عرض چهار سال از ۲۵ میلیارد دلار قاچاق به ۱۲ میلیارد دلار برسیم. شما می‌دانید که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مخصوص قوه اجرایی نیست، بلکه فراقوه‌ای است.
وی ادامه داد: آمار و ارقامی که این ستاد به کمک دانشگاه‌ها در سال ۹۲ تهیه کرد، اعلام کرد قاچاق کالا ۲۵ میلیارد دلار است، این رقم به ۱۷ و سپس به ۱۵ و ۱۲ میلیارد دلار رسید. در قاچاق خروجی که عمدتاً سوخت است. دولت با برنامه‌ریزی که برای کنترل پیمایش خودروها و دادن گازوئیل برمبنای پیمایش انجام داد، قاچاق ۷.۸ میلیارد در سال ۹۲ به نیم میلیارد دلار در سال ۹۵ تبدیل شد.
کارشکنی‌های برجامی مانع رفع تحریم‌های بانکی شد
رئیس‌جمهور در پاسخ به دومین سؤال نمایندگان درباره تحریم‌های بانکی، گفت: برجام برای این بود که ما به دنیا بگوییم که فعالیت هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است.
روحانی ادامه داد: در زمینه اقتصادی هم برجام گشایش‌هایی را به وجود آورد، شما همگی می‌دانید که شرکت‌هایی که الآن مشغول رفتن هستند بالاخره یک زمان آمده بودند. برجام آمده و بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی را حل کرده است. بعد از امضا و اجرایی شدن برجام، تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای لغو شد اما شما می‌دانید که بخشی از تحریم‌های ما هسته‌ای و بخش دیگر مربوط به سیستم بانکی بود.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: ما پس از برجام با 250 بانک خارجی روابط کارگزاری برقرار کردیم و با رفع تحریم سوئیفت، بیش از هزاران مبادله انجام شد اما برخی می‌گفتند رفع تحریم سوئیفت ممکن نیست تا جایی که ما مجبور شدیم خبرنگاران را به بانک مرکزی دعوت کنیم تا از نزدیک ببینند که سوئیفت باز شده است.
او ادامه داد: باوجود همه گشایش‌های برجامی، کارشکنی‌هایی که در برجام به وجود آمد به‌ویژه از سوی آمریکا مانع رفع کاملاً تحریم‌های مالی علیه ایران شد که بهانه اصلی آنها هم مسائل مربوط به تأمین مالی تروریسم بود که دولت چندین لایحه در این زمینه به مجلس فرستاد تا بهانه‌ها را از بین ببرد.
دولت در زمینه اشتغال موفقیت بزرگی داشت
روحانی با اشاره به اینکه مسئله سوم، مسئله بیکاری است، تصریح کرد: کارنامه دولت یازدهم و دوازدهم در این مورد بسیار درخشان است و جزو معدود کارنامه‌های درخشانی است که در کمتر کشوری شما می‌توانید آن را بیابید. شما ببینید ما در سال ۸۴ تا ۹۱ میزان اشتغال خالص ۱۰ هزار نفر بوده است و در طول این مدت این میزان اشتغال که این‌قدر پایین بوده، پس از ۵ سال از گذشت دولت‌های یازدهم و دوازدهم ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر شده است و این یک افتخار بزرگ برای کشور به حساب می‌آید.
رئیس‌جمهور افزود: شما می‌توانید به آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی و دیگر آمارهای موجود مراجعه کنید و شرایط را خودتان ببینید. البته که اشتغال شرایط مناسب داخلی و خارجی می‌خواهد، شرایط خاص سکون و آرامش سیاسی می‌خواهد، اما با این حال در زمینه اشتغال ما موفقیت بزرگی را داشته‌ایم و در بهار ۹۷ بیش از آنچه داوطلب کار بوده‌اند ما اشتغال ایجاد کرده‌ایم.
روحانی گفت: ۷۱۱ هزار نفر جویای کار بودند و ۷۵۶ هزار اشتغال درست شده است که این هم برای اولین بار است که اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: علی‌رغم کارنامه درخشان دولت در این زمینه، اما مردم ما راضی نیستند که این هم حرف درستی است. چراکه هنوز بیکاری فراوانی داریم و این بیکاری مزمن چندین سال است که وجود دارد. امروز رقم بیکاری ما به‌جای ۱۲ درصد، ۲۲ درصد بود که این هنر مسئولان را می‌رساند که با کمک دیگر قوا و مسئولین کشور توانستند این موفقیت بزرگ را به دست آورند. چراکه شما می‌دانید ما اولین دولتی بودیم که پس از جنگ با رشد منفی اقتصادی روی کار آمدیم.
رشد منفی 7.7 درصد را مثبت کردیم
رئیس‌جمهور در مورد سؤال چهارم درباره رکود چندین ساله، بیان کرد: ما دولتی هستیم که با رشد منفی ۷.۷ درصد در سال ۹۱ روی کار آمدیم و در سال ۹۲ هم متأسفانه رشد منفی اقتصادی ادامه داشت اما در سال ۹۳ این رشد اقتصادی مثبت شد. سال بعدازآن به دلیل کاهش قیمت نفت چندان وضع خوبی نداشتیم اما از آخرین فصل سال ۹۴ تا به امروز همه فصول ما که به عبارتی ۹ فصل می‌شود، رشد مثبت اقتصادی را به‌طور متوالی تجربه کرده است.
وی گفت: ما در سال ۹۵ میزان ۱۲.۵ درصد رشد اقتصادی داشتیم که در دنیا کم‌نظیر بوده و رشد متوسط ما در طول این ۵ سال بالای ۴ درصد است. شما می‌دانید که برای آنکه رکود در شرایط اقتصادی یک کشور لحاظ شود، باید ۲ و یا ۳ دوره متوالی رشد منفی اقتصادی در آن کشور باشد که چنین چیزی در ایران نبوده است و همین راه را هم باید ادامه بدهیم و البته تا آن رونق مطلوب مدنظر مردم فاصله زیادی باقی‌مانده است.
در ماجرای ارز وزن غیراقتصادی بیش از مسائل سیاسی بود
رئیس‌جمهور در خصوص بازار ارز و نوسانات آن به‌عنوان پنجمین سؤال نمایندگان مجلس گفت: در مسئله ارز، مسائل اجتماعی، روانی، سیاسی، سیاست خارجی، آثار بیشتری داشته است تا مسائل اقتصادی.
روحانی ادامه داد: اجماع اقتصاددان‌ها بر این بود که در ۲۰ فروردین باید نرخ واحدی را اعلام می‌کردیم. هرچند که می‌دانستیم می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند و اینکه برخی می‌گویند چرا به مسافرین ارز می‌دهید، اما این سیاست ما برای کنترل التهاب بازار ارز بوده است. هرچند که در هر شرایط جدیدی سوء استفاده‌هایی انجام می‌گیرد که این‌ها همه جای بحث و بررسی بیشتر دارد.
روحانی در بخش دوم پاسخ‌های خود به سؤالات نمایندگان مجلس با تشکر از نمایندگان و کسانی که طرح سؤال از رئیس‌جمهور را امضا کرده‌اند، گفت: از وزرای مربوطه می‌خواهم در زمینه این ۵ سؤال و نکاتی که لابه‌لای آن مطرح شد، توضیح لازم را به نمایندگان محترم و مردم ارائه دهند.
وی افزود: نکته اساسی این است که چه شد کشوری که در یک مسیر کاملاً آرام حرکت می‌کرد، مسیر این آرامش تغییر کرد. حتی درحالی‌که ترامپ هم سر کار آمده بود، به منطقه آمد، اما در همان ایام مردم در انتخابات حماسه آفریدند و ضربه بسیار محکمی را به ترامپ و کشورهای کوچک دور و برش زدند.
سخن آخر روحانی با نمایندگان
رئیس‌جمهور در پایان تصریح کرد: بیایم منصفانه برخورد کنیم و ببینیم اگر برجام هیچ بود، پس چه غصه‌ای باید امروز وجود داشته باشد، تصریح کرد: شما گفته‌اید هیچ شرکتی نیامده ایران، پس چرا می‌گویید شرکت‌ها چرا بیرون می‌روند؟ شما گفته‌اید هیچ هواپیمایی نیامده و هواپیما کاغذی است، حالا می‌گویید چرا هواپیما نمی‌آید؟ شما اعلام کردید این برجام هیچ رابطه بانکی را درست نکرد، حتی وقتی ما گفتیم سوئیفت برقرار شده مجبور شدیم خبرنگاران را به بانک مرکزی ببریم تا با چشم آن را ببیند.
وی ادامه داد: شاید بگویید آیا به صد درصد اهدافتان رسیده‌اید؟ در بعضی زمینه‌ها ۱۰۰ درصد رسیدیم، بعضی زمینه‌ها ۸۰ درصد و بعضی نیز ۶۰ درصد، اما در بسیاری از زمینه‌ها به صد درصد رسیدیم. PMD موضوعی بود که بسیاری از کارشناسان ما می‌گفتند از محالات است که حل شود، اما امروز حل شد. قطعنامه‌ها علیه ایران برچیده شد و تحریم‌های نظامی بلندمدت به ۵ سال تقلیل پیدا کرد و ۲.۵ سال دیگر پایان خواهد یافت.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: در زمینه اقتصادی هم قدم‌های بسیاری برداشته شد، اما بعضی قدم‌ها هم برداشته نشد که عمدتاً به خاطر تخلف آمریکا بود.
روحانی با بیان اینکه مردم باید نسبت به آینده‌شان اطمینان داشته باشند، گفت: شما می‌فرمایید مردم زندگی‌شان مطلوب نیست و ناراحت‌اند، این کاملاً درست است اما من می‌پرسم آیا دولت یازدهم برای رفاه مردم کاری نکرد؟ آیا اگر تورم در طول چهار سال حدود ۶۰ درصد شد، حقوق کارمند ۲ برابر نشد؟ اگر زندگی مردم سخت شد، برای مبارزه با فقر مطلق آیا پرداختی مستمری‌بگیران را تا ۴ برابر افزایش ندادیم؟
مجلس از پاسخ‌های رئیس‌جمهور قانع نشد
پس از اتمام توضیحات رئیس‌جمهور درباره 5 سؤالی که نمایندگان مجلس مطرح کرده بودند، رأی‌گیری از نمایندگان حاضر آغاز شد اما نمایندگان به‌جز پاسخ رئیس‌جمهور به سؤالی که درباره تحریم‌های بانکی و مسائل این حوزه مطرح شده بود، از پاسخ چهار سؤال دیگر قانع نشدند و بر اساس قانون این سؤالات برای بررسی بیشتر به قوه قضائیه ارجاع داده می‌شود.