حدود 15سال پس از آنکه آبی پوشان ایران خودرو، مهر خداحافظی بر خودروی پیکان را زدند، اکنون نوبت به نارنجی پوشان جاده مخصوص رسید که بالاخره با پراید خداحافظی کنند، هر چند که چند سالی بود که سایپایی‌ها وعده کنار گذاشتن این خودرو 27 ساله را داده بودند اما به خاطر شرایط بازار و نارضایتی برخی از خریداران، مدیران وقت تصمیم به ادامه تولید پراید را گرفتند. در اردیبهشت ماه سال 1384 بود که اسحاق جهانگیری، وزیر وقت صنایع و معادن به کارخانه ایران خودرو رفت تا امضای خداحافظی کشور را با تولید پیکان که قریب به 38 سال در این کارخانه تولید می‌شد، بزند.
در آن موقع خودروی جانشین پیکان، سمند معرفی شد اما کمتر کسی می‌دانست که قرار است جانشین این خودرو در میان مردم، پراید باشد؛ خودرویی ارزانتر از سمند. پراید بتدریج جای خود را در میان مردم باز کرد و توانست جای پیکان را بگیرد اما چالش‌های پیش روی این خودرو آنچنان زیاد بود که دولت تصمیم خود را گرفت که این خودروی 27 ساله را از خط تولید کنار بزند و با این خودرویی که از طرف کره جنوبی به ایران فروخته شده بود خداحافظی کند. این اتفاق روز پنجشنبه 16 مرداد با حضور محمود واعظی رئیس دفتر ریاست جمهوری روی داد. آخرین خودروی پراید در حالی به موزه سایپا رفت که 6 میلیون و 300 هزاردستگاه آن طی این سال‌ها تولید و به خیابان‌های کشورمان راه یافته است. آنگونه که سایپایی‌ها عنوان می‌کنند خودروی جدید، جایگزین پراید نخواهد شد و خودروهای فعلی قرار است تقاضای مشتریان پراید را پاسخگو باشد.
پراید بعد از پیکان دومین خودرویی است که از چرخه صنعت خودروسازی کشور کنار گذاشته می‌شود و در آینده‌ای نزدیک باید منتظر وداع با خودروی 405 باشیم. یکی از دلایلی که باعث شد سایپا، خودروی پراید را به موزه بسپارد، فشارهای سازمان ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط زیست بود. این دو سازمان با ارتقای سطح استانداردها و اعمال استانداردهای سختگیرانه بسختی نمره قبولی به پراید و 405 می‌دادند. حال با تمام کش و قوس‌ها این خودروی قدیمی رفت و هنگام خداحافظی با پراید، محمود واعظی رئیس دفتر ریاست جمهوری روی بدنه این خودرو نوشت: «به امید اینکه این شرکت بعد از اتمام تولید پراید خودرو جایگزین ایمن، زیباتر و با قیمت مناسب‌تر در اختیار مردم عزیزمان قرار دهد.»
ایرانیان سال‌ها گروه سایپا را به‌نام پراید می‌شناختند و حال با خروج پراید از گردونه تولید، مسئولیت سایپا چند برابر می‌شود چرا که باید خودروی بهتر و ایمن‌تر نسبت به پراید تولید کند تا دیگر خودروهای تولیدی نارنجی پوشان جاده مخصوص با جوک و طنز روبه‌رو نشود.
دو خودروی داخلی عرضه می‌شود
در حاشیه آیین رسمی توقف ساخت و خروج پراید از خط تولید، محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست جمهوری، گفت: اتفاق امروز این است که اگر یک خودرو از خط تولید خارج شده، به ازای آن قرار است دو خودروی داخلی به مردم عرضه شود. به‌گزارش ایرنا، او افزود: در 4 ماه گذشته که هم با بیماری کرونا مواجه بودیم و هم فشار تحریم افزایش یافته، تولید خودروی سواری در کشور 19 درصد و خودروی وانت حدود 35 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و آن طور که مدیران خودروساز کشور قول داده‌اند، قرار است این افزایش تولید ادامه پیدا کند. واعظی خاطرنشان کرد: با افزایش تولید و عرضه مستقیم آن به دست مصرف کننده، انتظار داریم تا قیمت خودرو کاهش پیدا کرده و از واسطه گری‌ها و دلالیها در بازار جلوگیری شود.
تحویل خودروی با کیفیت
رئیس دفتر رئیس جمهوری در رونمایی رسمی از محصول جدید گروه خودروسازی سایپا (نیم‌شاسی که با اتکا به مگاپلتفرم کاملاً ایرانی SP۱۰۰ طراحی شده است) و آغاز تولید انبوه دو محصول فیس لیفت ساینا و کوئیک، با بیان اینکه خوشبختانه صنعت خودرو در کشورمان طی سال‌های اخیر پیشرفت بسیار خوبی داشته است، تصریح کرد: امروز زنجیره تولید خودرو اعم از خودروساز و قطعه سازان همه با هم در تلاش هستند تا خودرو را با کیفیت تحویل مردم عزیز بدهند.
کاهش 50 درصدی ارزبری
واعظی با اشاره به اینکه در سال جهش تولید، خودکفایی، توجه ویژه به تحقیق و توسعه و تولید داخلی با‌وجود فشارهای ناشی از تحریم، مسیر اصلی صنعت خودرو کشور است، اظهار داشت: بر اساس گزارش مدیران و مسئولان این بخش از یک سال و نیم گذشته تاکنون حدود 50 درصد ارزبری خودرو کاهش یافته و مهندسان و طراحان ما توانسته‌اند خودروهایی صددرصد داخلی تولید کنند که زیبایی، کیفیت و ایمنی دارند.
2.5 سال تحریم را سپری کردیم
رئیس دفتر رئیس جمهوری با بیان اینکه دشمنان در تحریم ملت ایران به هیچ یک از اهداف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی خود دست پیدا نکرده‌اند، افزود: امیدواریم در ماه‌های آینده شرایط تحریمی کشور تغییر کند، زیرا هدف آنهایی که ما را تحریم کردند تسلیم شدن ایران در سه تا چهار ماه بود، اما الان ۲.۵ سال گذشته است و ما در این مدت علاوه بر اینکه تسلیم نشدیم، اتکایمان به خودمان نیز افزایش یافته است.
تحریم‌کنندگان مزاحم
واعظی با اشاره به اینکه زندگی مردم سخت شده، اما چیزی متوقف نشده است و تحریم‌کنندگان فقط ایجاد مزاحمت کردند، تصریح کرد: شواهد و علائم نشان می‌دهد در روزهای پایانی تحریم قرار داریم و باید تأکید کنم که ماه‌های آینده وضع به مراتب بهتر می‌شود.
دو خودروساز آستین بالا بزنند
محمد حسین ادیب‌زاده استاد دانشگاه درباره کنار گذاشتن پراید می‌گوید: تحت هیچ شرایطی یک خودرو نباید بیشتر از 7 سال (در بدترین حالت) تولید شود چرا که سطح تکنولوژی خودروها مرتب در حال پیشرفت است و از آنجا که امکان استفاده از تکنولوژی‌های جدید در خودروهای قدیمی وجود ندارد، آن خودرو به محیط زیست آسیب می‌رساند. او با بیان اینکه حذف پراید حتی با برهم خوردن بازار و جهش قیمت ضروری بود، افزود: خودروسازان اگر خود را ملزم به استفاده از تکنولوژی روز کنند دیگر نیازی به این نیست که یک خودرو با‌وجود مشکلات فنی و طراحی، سال‌های سال تولید شود.
پراید با همه خوبی‌ها و بدی‌ها به پایان رسید
جواد سلیمانی، مدیر عامل گروه خودروسازی سایپا نیز گفت: پراید جایگزین ندارد و پلتفرم آن X100 برای همیشه خارج خواهد شد (به جز وانت ۱۵۱ که تجاری است و خودرو معیشت مردم است) از این‌رو با توقف تولید پراید، سایپا قصد دارد برای آینده محصولات متنوعی در سگمنت‌ها و رده‌های متوسط به بالا تولید کند. او با بیان اینکه تولید پراید با همه خوبی‌ها و بدی‌ها به پایان رسید، ادامه داد: تاکنون ۳ دستگاه از محصول جدید سایپا به نامsp۱۰۰ نمونه‌سازی شده است. او در خصوص کراس اور SP100 که روز پنجشنبه رونمایی شد، گفت: این‌خودرو روی پلتفرم سایپا طراحی شده و کراس اور خودرو شاهین است. بزودی این خودرو با نام ایرانی به بازار عرضه می‌شود. خوشبختانه در تولید این خودرو نیازی به واردات نداریم و تمام قطعات این خودرو به کمک مهندسان داخلی ساخته شده است.
خروج پراید، پایان یک تفکر بود
مجید باقری
قائم مقام مدیرعامل سایپا در حوزه فروش و خدمات پس‌از فروش
رویکرد کلی گروه خودروسازی سایپا در توقف تولید پراید، تنها پایان یک محصول نبود بلکه هدف ما پایان دادن به تقکری بود که سال‌ها در سایپا ریشه دوانده بود. سال‌های متمادی اینگونه نهادینه شده بود که پراید باید ادامه حیات دهد و سهم وسیعی در حدود 70 درصد از تولید سایپا به این خودرو داده شده بود. با توجه به شرایط توسعه‌ای کشور و حرکت در راستای خوداتکایی، گروه خودروسازی سایپا به این جمع‌بندی رسید که متناسب با نیاز روز برای تولیدات خود تصمیم‌گیری کند و به همین جهت تصمیم خروج پراید از سبد محصولات سایپا گرفته شد هر چند که اعتقاد داریم این موضوع باید سال‌های پیش اتخاذ می‌شد. با توجه به توضیحات عنوان شده این دیدگاه در صنعت خودرو ایجاد شده است که ادامه تولید یک محصول نباید، منوط به فروش باشد، بدین جهت داشتن چنین تفکری که تا زمانیکه یک محصول را می‌توان فروخت و از آن استفاده کنیم پایان یافته و باید بر اساس رویکردهایی حرکت کرد که در سایر کشورهای خودروساز دنبال می‌شود. لاجرم ما رویکرد راهبردی را دنبال کردیم و همانگونه که از مدت‌ها قبل عنوان شده بود، خودروی پراید در سال‌جاری کنار گذاشته شد. از سویی شرایط به جایی رسیده بود که خودروی پراید نمی‌توانست استانداردهای داخلی را پاس کند و بدین جهت چنین اتفاقی برای یک خودروساز تبعات خوبی نداشت.
لذا این تصمیم یک جسارت بود. به هر ترتیب طی 27 سال گذشته 6 میلیون و 292 هزار و 20 دستگاه خودرو پراید تولید شد و اکنون لقب پرتیراژ‌ترین خودروی کشور هم به این خودرو رسیده است. اما برخی نگرانی‌ها مبنی بر این است که با توقف خط تولید پراید بازار با فضای منفی روبه‌رو می‌شود، ولی اعتقاد دارم که در مقطع فعلی شاهد اثرگذاری بالای آن نباشیم چرا که از سال گذشته روند خروج مدل‌های مختلف پراید آغاز شد و همه می‌دانستند که پایان تیرماه مصادف با پایان تولید پراید است. خروج پراید از عرصه تولید گام به گام اتفاق افتاد و همین امر کمک می‌کند تا بازار با شوک کمبود محصول و قیمت روبه‌رو نشود.
از طرفی در پیش فروش‌های جدید تلاش شده که این واقعیت القاء شود که سهم سایر محصولات در سبد فروش افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند. وقتی یک محصول می‌خواهد کنار گذاشته شود در ماه‌های آخر آن باید با شیب ملایمی تولید کاهش پیدا کند، وقتی دامنه تولید کاهش پیدا می‌کند با شرایط بهتری می‌توان آن خودرو را کنار گذاشت. اما در تولید پراید چون فرصت ما تا پایان تیرماه بود و ما باید به تعهدات خود عمل می‌کردیم با تمام قوا، تولید انجام شد لذا برای استفاده از خطوط تولید پراید به فرصتی کوتاه نیاز داریم تا تبدیل و بازسازی صورت گیرد. احتمال دارد تا مدت کوتاهی، تیراژ تولید کاهش پیدا می‌کند اما این امر طولانی مدت نیست و با سرعت سهم تولید سایر خودروها افزایش پیدا می‌کند، چنانکه از امروز(یکشنبه) تولید محصول ساینا اس شروع می‌شود و در سایر محصولات روند تولید صعودی خواهد شد.