برخی بر این اعتقادند که نزدیکی بیشتر ایران به روسیه باعث خواهد شد تا این کشور در برابر سیاست‌های تهاجمی آمریکا، در کنار ما بایستد؛ اما فراموش نکنیم که مسکو ابزارها و ظرفیت‌های لازم برای چنین اقدامی را ندارد. روسیه طی ماه‌های اخیر تلاش کرده با ایران، ترکیه و اخیرا عربستان پیوند نزدیکی ایجاد کند تا حضورش در خاورمیانه را جایگزین حضور آمریکا کند. اما روس‌ها ساختارهای لازم برای حضور پرقدرت و همه‌جانبه در خاورمیانه را ندارند. در هیچ‌یک از بازارهای خاورمیانه نمی‌توان کالای روسی پیدا کرد. حجم اقتصاد روسیه به مسکو این امکان را نمی‌دهد که تأمین‌کننده نیازهای اقتصادی کشورهای منطقه باشد. بنابراین این کشور را باید تنها یک قدرت سیاسی و نظامی دانست و حضور روسیه در خاورمیانه، تنها از منظر سیاسی و نظامی ممکن است. مسکو در شرایط کنونی با تقویت حضورش در خاورمیانه بیشتر به‌دنبال ترمیم وجهه اش در این منطقه است. ایران با اتکای صرف به بازیگری روسیه در خاورمیانه، نمی‌تواند برنامه‌ای مؤثر در مقابل سیاست تهاجمی آمریکا ارائه کند.
در مقایسه با روسیه، ظرفیت‌های اروپا برای مهار سیاست‌های تهاجمی دونالد ترامپ علیه ایران و تلاش‌های او برای برهم زدن توافق هسته‌ای بسیار بیشتر است. اروپایی‌ها در چارچوب اتحادیه اروپا قدرتی را تشکیل داده‌اند که قابل چشم‌پوشی نیست. اتحادیه اروپا طی سال‌های اخیر سیگنال‌های بسیار قوی‌ای ارسال کرده که از تمایل آن برای نزدیکی به ایران حکایت دارد. شریک اقتصادی اصلی ایران، اروپاست و هرچه روابط اقتصادی ما با اروپایی‌ها در هم تنیده‌تر شود، آنها سخت‌تر از ما عبور خواهند کرد. فارغ از ابزار اقتصادی، کشورهای بزرگ اروپا که در برجام هم طرف اصلی ایران بوده‌اند، عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو هستند. آمریکا در شرایط کنونی برای هرگونه اقدام نظامی علیه ایران، کره‌شمالی یا هر کشور دیگری نیاز به یک ائتلاف بین‌المللی دارد که از مسیر ناتو می‌گذرد.
عدم‌همراهی اروپایی‌ها با آمریکا در چنین ائتلافی می‌تواند ماجراجویی‌های نظامی آمریکا را بی‌نتیجه بگذارد. اما نباید فراموش کرد که اساسا مقابله ایران با تهدیدهای ترامپ از مسیر سیاست می‌گذرد. همراهی سیاسی اروپایی‌ها هم دست‌کم طی هفته‌های اخیر به خوبی به ایران اثبات شده است. بنابراین تقویت هماهنگی سیاسی میان ایران و اروپا باید به اولویت دستگاه سیاست خارجی کشور تبدیل شود تا اجماع لازم برای مقابله با دولت جدید آمریکا ایجاد شود. همراه کردن اروپایی‌ها با سیاست‌های ایران در قبال دولت دونالد ترامپ، باعث خواهد شد تا سازمان ملل هم در کنار ایران بایستد. همراهی 2نهاد قدرتمند، یعنی اتحادیه اروپا و سازمان ملل با ایران دونالد ترامپ را که در داخل با بحران سیاسی روبه‌رو است، در جهان هم منزوی خواهد کرد.
پیش از آغاز دور جدید مذاکرات ایران با گروه 1+5، از سوی مقام‌معظم رهبری نکته‌ای مطرح شد که کمتر به آن پرداخته شد و آن موضوع تأمین گاز اروپا بود. ایشان به امکان استفاده ایران از ابزار گاز اشاره کردند. ایران اکنون در زمینه ذخایر اثبات شده گاز طبیعی، در جایگاه نخست جهان ایستاده و روسیه را پشت سر گذاشته است. اتحادیه اروپا وابسته به گاز است و روس‌ها از گاز به‌عنوان یک ابزار سیاسی در مقابل اروپایی‌ها استفاده می‌کنند. ایران می‌تواند با جذب سرمایه و تکنولوژی اروپایی‌ها و توسعه میادین گازی خود، به آنها تضمین دهد که تا چندین دهه آینده گاز این منطقه را تأمین خواهد کرد. این اقدام، روابط ایران و اروپا را بیش از پیش در هم تنیده خواهد کرد.
ما نیازمند یک صدای واحد در داخل هستیم تا به تمایل اروپایی‌ها برای نزدیکی بیشتر به ایران پاسخ دهیم. سیاست‌های تهاجمی دونالد ترامپ علیه ایران و برجام را اروپایی‌ها به بهترین شکل می‌توانند مهار کنند. زمین بازی برجام اروپاست.