تازهترین اطلاعات منتشرشده از بانک مرکزی نشان میدهد که میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در شهر تهران از مرز 13 میلیون تومان عبور کرده است. بااینحال، رئیس اتحادیه مشاوران املاک بر این باور است که «اینگونه نیست و رقم واقعی مقداری کمتر از رقم اعلامی بانک مرکزی است. در شرایط فعلی چون خریدار در بازار نیست، قیمت مسکن رو به کاهش است و در آینده به ثبات میرسد.» من هم با ایشان همعقیده هستم. البته نباید این مهم را ازنظر دور نگه داشت که در این زمینه باید اعداد و ارقام استخراج کرد.
من معتقدم، مشاوران املاک مرجع صاحبنظرتری نسبت به بانک مرکزی در این قضیه هستند. قاعدتاً میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در شهر تهران باید پایینتر از قیمت اعلامی بانک مرکزی باشد. آمار بانک مرکزی گویای این است که معاملات واحدهای مسکونی کاهش پیدا کرده، اما بررسیها نشان میدهد که این موضوع هنوز روی قیمتها تأثیر نگذاشته است.
افزون بر این، آمارها نشان میدهد که نرخ اجارهبها در خرداد ۹۸ نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن رشد 23 درصدی داشته است. البته اینکه وزارت راه و شهرسازی اعلام میکند که به دنبال شکستن حباب قیمتی در بازار اجاره است؛ من معتقدم اجارهبها تابعی از قیمت مسکن است و امروز نرخ اجارهبها حباب ندارد.
من اعتقاد دارم صاحبان ملک یک مقداری مراعات کردهاند، چون منطق اقتصادی به ما میگوید که قیمتها بیش از اینها باید بالا میرفت. بنابراین حباب قیمتی در بازار اجاره وجود ندارد. چراکه متأسفانه هنوز قیمت اجاره امکان بیشتری برای رشد دارد. امروز میدانیم که قیمت املاک بسیار افزایش یافته و اجارهبها همیشه تابعی از قیمت ملک است.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، بهتازگی با اعلام اینکه دولت هیچگاه در تعیین نرخ اجارهبها مداخله نکرده است، از تدوین نظام اجارهداری حرفهای برای شکستن حباب قیمتی در بازار اجاره خبر داده است. من قبلاً هم در گفتوگوییهایی که با رسانههای مختلف داشتم بر ایجاد یک نظام اجارهداری در کشورمان تأکید ورزیدم و امروز هم از این ایده استقبال میکنم، اما زمان میبرد تا نظام اجارهداری عملیاتی شود.
این یک فرایند زمانبر است و حداقل سه تا چهار سال زمان نیاز دارد. البته این موضوع باید دهها سال قبل عملیاتی میشد اما کاری در این زمینه صورت نگرفت. هرچند هنوز هم دیر نشده است. نظام اجارهداری باید در ایران راهاندازی شود و در این راستا شرکتهایی تأسیس شوند تا مجتمعهای بزرگی را برای اجاره به طبقات مختلف جامعه بسازند. حداقل این طرح باید دو طبقه متوسط و پایین جامعه را شامل شود و تحت پوشش بگیرد. درواقع عرضه باید به نحوی باشد که قیمت خودبهخود تعدیل شود. طرح خوب و درستی است، اما همانطور که عرض کردم زمانبر است.