بر اساس تعاریف رسمی آماری، دستمزد کارگران کشاورزی شامل وجه نقد است؛ اما در مواردی که به جای تمام یا قسمتی از این وجه نقد، غذا یا سهمی از محصول داده شده باشد، ارزش ریالی آن به قیمت روز پرداخت، برآورد و به وجه نقد اضافه میشود.
بر اساس مطالعات کارشناسان مرکز آمار و اطلاعات راهبری وزارت کار، هفت شغل در بخش کشاورزی به عنوان مشاغل منتخب در این حوزه شناخته میشوند که شامل کارگر میوه چین، وجین کار و تنک کار، دروگر غلات، نشاکار، نهرکش و مرزبند، بیل زن زمین زراعی و بیل زن باغی هستند.
بررسی نتایج این طرح در خصوص دستمزد کارگران مشاغل منتخب کشاورزی برای سال ۹۵ نشان میدهد، بیشترین متوسط دستمزد روزانه در میان مردان با رقم حدود ۶۵ هزار و ۱۰۲ تومان به کارگر نشاکار و کمترین متوسط روزانه به کارگر بیل زن زمین زراعی با رقم حدود ۴۵ هزار و ۵۹۸ تومان پرداخت شده است.
همچنین در بین زنان نیز همچون مردان، کارگران نشاکار بیشترین دستمزد روزانه را دریافت میکنند که این میزان، برابر با حدود ۶۸ هزار و ۲۰۷ تومان در روز است؛ همچنین کمترین دستمزد روزانه به کارگر میوه چین با رقم حدود ۳۴ هزار و ۱۱۱ تومان اختصاص دارد.
با توجه به متوسط دستمزد در استانهای کشور، بالاترین و پایینترین دستمزد برای مردان مربوط به کارگر دروگر غلات است که در این میان، استان گیلان با دستمزد حدود ۹۰ هزار و ۸۶۳ تومان، بالاترین مقدار و استان سیستان و بلوچستان با دستمزد حدود ۲۷ هزار و ۲۲۲ تومان، پایینترین مقدار دستمزد را داشته است.
از سوی دیگر، بالاترین دستمزد برای زنان در بین استانهای کشور، مربوط به کارگر میوه چین در استان اردبیل با ۷۷ هزار و ۷۷۷ تومان و پایینترین دستمزد نیز، مربوط به کارگر وجینکار و تنککار در استان خراسان جنوبی با ۲۰ هزار تومان بوده است. نتایج موجود نشان میدهد که بیشترین شکاف جنسیتی دستمزد در سال ۱۳۹۵ به کارگر میوه چین و کمترین شکاف جنسیتی دستمزد نیز در مشاغل منتخب بخش کشاورزی به کارگر نشاکار اختصاص داشته است.
همچنین شکاف قابل توجهی که در بین متوسط دستمزد روزانه مردان و زنان کارگر دروگر غلات در سال ۱۳۹۴ وجود داشت، در سال ۱۳۹۵ بیش از ۱۶ درصد تقلیل پیدا کرده است؛ در عین حال شکاف جنسیتی در کارگران وجینکار و تنککار و کارگر نشاکار در سال ۱۳۹۵، رفتاری متفاوت نسبت به سال ۱۳۹۴ داشته است، به طوریکه متوسط دستمزد روزانه زنان در این دو شغل در سال مذکور بیش از متوسط دستمزد روزانه مردان بوده است.
با توجه به درصد تغییرات متوسط دستمزد روزانه مردان کارگر در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۴ مشاهده میشود که متوسط دستمزد روزانه کارگر نهرکش و مرزبند، بیشترین و متوسط دستمزد روزانه کارگر وجینکار و تنککار کمترین تغییر را داشتهاند، این در حالی است که بیشترین تغییر در متوسط دستمزد روزانه کارگران زن مربوط به متوسط دستمزد روزانه کارگر وجینکار و تنککار بوده است.