اقتصاد؛ بیماری که با قرص درمان نمی‌شود

«جراحی بزرگ اقتصاد» کلید واژه‌ای بود که روز گذشته رئیس‌جمهور در جمع روسای کمیسیون‌های مجلس از آن استفاده کرد. این گزاره که از سوی ارشدترین مقام اجرایی کشور مطرح شده نشان می‌دهد که دولت از تصمیمش برای اصلاحات اقتصادی عقب‌نشینی نکرده است.

اصلاحاتی که یک برش از آن در لایحه بودجه امسال قرار داده شده و البته منتقدانی نیز دارد. از طرفی برخی اقشار نسبت به افزایش قیمت حامل‌های انرژی ابراز نگرانی کرده‌اند و تعدادی از نمایندگان مجلس نیز بر مبنای این دیدگاه از اصلاح لایحه بودجه سخن به میان آورده‌اند. از سوی دیگر اما فعالان اقتصادی خوستار سرعت‌بخشی به اصلاحات اقتنصادی هستند تا فضا برای کسب و کار فراهم شود. مقابله با فساد، جلوگیری از رانت بودجه‌ای برخی بخش‌ها، همه‌گیر شدن مالیات، رفع تبعیض از بودجه دستگاه‌ها و کوچک شدن دولت، اصلی‌ترین درخواست این گروه است که در نامه اتاق‌های ایران، اصناف و تعاون به علی لاریجانی نیز بر آن تاکید شده است.

حسن روحانی روز گذشته در جمع روسای کمیسیون‌های مجلس بر ضرورت اصلاحات اقتصادی تاکید کرد.

مهمترین نکات سخنان روحانی در این زمینه را می‌خوانید:

• شما نمایندگان و روسای کمیسیون‌های مجلس مطلع هستید، شرایط ما از شرایط متوسط دنیا بهتر است. چرا نباید بگوییم؛ وضع اقتصادی ما از وضع اقتصادی متوسط دنیا بهتر است.
• امسال رشد اقتصادی ما در ۶ماهه اول، ۶درصد است. تمام کشورها به‌طور متوسط رشد اقتصادی‌شان ۲ الی ۳درصد است. ما ۷۰۰ هزار شغل درست کردیم. نتیجه تابستان امسال نسبت به تابستان پارسال، گواه یک کار عظیم است؛ ۷۰۰ هزار شغل درست کردن، مگر کار کمی است؟
• از 360هزار میلیارد تومان بودجه عمومی، 60هزار میلیارد تومان برای صندوق‌های بازنشستگی و بیشتر از 40هزار میلیارد تومان برای یارانه نقدی تخصیص پیدا می‌کند؛ 60هزار میلیارد تومان نیز به صندوق توسعه ملی و 10الی 11هزار میلیارد تومان هم به‌عنوان پاداش بازنشستگی می‌دهیم؛ علاوه بر آن برای توسعه کشاورزی نیز یارانه‌هایی ارائه می‌کنیم که در مجموع نزدیک به 200هزار میلیارد تومان از این 360هزار میلیارد تومان به‌خاطر مسائلی که در اختیار دولت نیست، از دست ما می‌رود. ما که نمی‌گوییم همه مشکلات حل شده است. کشور ما گل و بلبل نیست، مشکل داریم.
• حل برخی از مشکلات زمانبر است، آماری که دیروز دیدم بارندگی پاییز امسال نسبت به پاییز متوسط ۱۰ سال گذشته، ۵۵ درصد کاهش یافته است. اینکه دست ما نیست. باید دعا کنیم رحمت خداوند بر ما نازل شود. در مورد زلزله هم از شمال تا جنوب ایران می‌لرزد، اینها که دست ما نیست.
• مؤسسات غیرمجاز و تعاونی‌ها که ربطی به این دولت نداشته و حتی مجوز بانک مرکزی را هم نداشتند، اینها مجوزهایشان مجوزهای تعاونی برای دهه ۸۰ و قدیمی است، اشکالات و مشکلاتی داشتند، دولت برای اینکه این مسائل را حل کند، تاکنون ۱۱ هزار میلیارد تومان، پول گذاشته، این بار سنگینی بر دوش دولت است. ما این کار را کردیم. به‌عهده ما نیست. مگر باید این را دولت حل کند؟
• همیشه نمی‌شود مریض را با قرص خوب کرد و گاهی جراحی می‌خواهد. الان مشکل بیکاری و معضل اشتغال داریم. باید به شکلی آن را حل کنیم. شما می‌گویید بودجه اشتغال را از جای دیگری بیاورید. اهلا و سهلا، شما نمایندگان مجلس هستید. شما می‌گویید این بودجه را از اینجا نبریم، خوب بگویید از کجا بیاوریم، هر جا بگویید ما حرفی نداریم.
• من برنامه دادم و مردم به این برنامه رأی دادند. به مردم قول دادم و گفتم فقر مطلق را می‌خواهم از بین ببرم. به مردم گفتم که می‌خواهم مشکل اشتغال را درست کنم. بر این مبنا مردم آمدند به من رأی دادند. من باید به مردم چه بگویم؟ بگویم من برای اشتغال برنامه ندارم. باید بگویم برنامه دارم، برای اینکه برنامه داشتم و در بودجه دادم به مجلس، اما مجلس به هر دلیلی آمد گفت من رأی نمی‌دهم. باید به مردم شفاف بگوییم.
• سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومان از جیب دولت به‌خاطر کمبود‌های صندوق‌های بازنشستگی، می‌رود دلیل آن عمدتاً به تصمیمات مجلس و دولت در گذشته مربوط می‌شود؛ با تصویب بازنشستگی زودهنگام، ورودی پول به این صندوق کم شده و خروجی آن زیاد می‌شود و نتیجه آن کسری در صندوق است که هر سال هم بدتر می‌شود و سال آینده باید پول بیشتری برای آن بگذارید.