ارتقای یک پله ای رتبه ریسک ایران، در آخرین جلسه اتحادیه برن گام دیگری در راستای بهبود وضعیت مالی و اعتباری کشورمان در بازارهای بین المللی است که پس از برجام و رفع تحریم های مالی و بانکی علیه ایران آغاز شده بود.
رتبه اعتباری هر کشور، نشانگر وضعیت مالی و اعتباری و میزان اعتماد سایر کشورها به نظام اقتصادی و بانکی آن کشور است. هر مقدار که ریسک های سیاسی و اقتصادی در کشوری بیشتر باشد، وام دادن به آن با مخاطرات بیشتری روبروست؛ بنابراین هزینه های اعطای خطوط اعتباری و تسهیلات فاینانس به آن کشور افزایش می یابد. در مقابل، هر قدر که رتبه اعتباری کشور بهبود پیدا کند، نشان دهنده آن است که بانکها و موسسات مالی و اعتباری بین المللی با اطمینان خاطر بیشتری می توانند روابط بلندمدت اقتصادی و تجاری با آن برقرار کنند.
در سال هایی که تحریم های ظالمانه بین المللی علیه کشور وضع شده بود، رتبه اعتباری ایران ۷ از ۷ یعنی پایین ترین رتبه بین المللی در نظر گرفته شده بود. یکی از علت های تنزل رتبه ایران به پایین ترین سطح این بود که بانکهای ایرانی به دلیل تحریم های وضع شده، دسترسی به کانال ها و روابط بانکی لازم برای بازپرداخت تعهدات مالی خود نداشتند. از این رو بدهی های آنها علی رغم میل و خواست شان معوق شده بود.
پس از برجام و با گشایش های حاصل شده، و در سایه تلاش ها و مذاکرات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بدهی های مذکور در مدت کوتاهی تسویه شدند و هیچ بدهی معوقی برای سیستم بانکی کشور باقی نماند. همین امر، اثر خود را در بهبود رتبه اعتباری ایران از ۷ به ۶ نشان داد و متعاقب آن، بانکها و موسسات اعتباری متعددی در کشورهای گوناگون تمایل خود را به اعطای خطوط اعتباری و فاینانس به پروژه های تولیدی و عمرانی کشور نشان دادند. با این حال، جمهوری اسلامی ایران همواره بر این باور بود که استحقاق ایران، رتبه اعتباری بهتر از ۶ است و در این راستا، نهادهای متعددی همچون صندوق ضمانت صادرات، بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت امور خارجه در مذاکرات گوناگون با کشورهای مختلف، خواستار بهبود رتبه اعتباری کشور شدند.
اهمیت بهبود رتبه اعتباری کشور در این نکات نهفته است که اول، نرخ سود تسهیلات و فاینانس های دریافتی از کشورهای خارجی متأثر از رتبه اعتباری کشور است، دوم هزینه بیمه تسهیلات دریافتی از خارج از کشور با بهبود رتبه اعتباری کاهش می یابد؛ سوم هر چقدر که رتبه اعتباری کشور بالاتر باشد امکان چانه زنی بهتر در شرایط قراردادهای مالی منعقده با خارج از کشور وجود دارد و در نهایت، فضای با بهبود رتبه اعتباری کشور، فضای مثبتی در تعامل با بانکها و کشورهای خارجی است و سوء برداشت هایی که در سالهای تحریم نسبت به اعتبار نظام مالی کشور ایجاد شده بود، قدم به قدم از میان برداشته می شود.
اگرچه موضع بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران این است که کشور، استحقاق رتبه ای بهتر از ۵ را دارد و برای تحقق این امر، کماکان تلاش و اصرار خواهد شد، اما بهبود حاصل شده، نکته مثبتی است که نشانه توفیق دولت و نهادهای گوناگون اقتصادی کشور در تسهیل تبادلات بین المللی شبکه بانکی و مالی کشور بوده و با استعانت از خداوند متعال و با امید به پشتیبانی های ملت شریف ایران، تلاش های دولت برای ادامه این راه و بازگشت نظام بانکی کشور به جایگاه شایسته بین المللی آن ادامه خواهد یافت. همچنین رئیس کل بانک مرکزی نیز همواره طی دیدارها و رایزنی های رسمی خود بر موضوع بهبود رتبه اعتباری ایران تاکید کرده است .
خاطرنشان می شود نام اصلی اتحادیه برن، اتحادیه بین المللی بیمه اعتباری و سرمایه‌گذاری است. این اتحادیه از یک سری آژانسهای اعتبار صادراتی و بیمه‌گران سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی تشکیل شده است و همکاری‌های نزدیکی با سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه و بانک جهانی دارد. این اتحادیه، یک سازمان بین‌المللی غیر انتفاعی است که هدف آن تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری بین‌المللی با ترویج و توسعه اصول مورد وفاق در مورد اعتبار صادراتی و بیمه سرمایه‌گذاری است و محلی برای تبادل اطلاعات حرفه‌ای بین آژانسهای اعتبار صادراتی محسوب می‌شود. اتحادیه برن از طریق جلسات رسمی که میان اعضا برگزار می‌کند، اصول واحدی را در رابطه با اعتبار صادراتی و بیمه سرمایه‌گذاری تدوین و در دسترس اعضا قرار می‌دهد.