عکس: شانا؛ حسن حسینی
قیمت نفت مدتی است که جان گرفته اما همچنان زیر 50دلار در ازای هر بشکه به فروش میرسد و همین امر تولیدکنندگان بزرگ نفت در جهان را بر آن داشته که به موضوع «فریز نفتی» فکر کنند. در حالیکه کشورهایی مثل عربستان سعودی و روسیه به دنبال راهی برای کاهش عرضه نفت در بازار جهانی هستند ایرانِ پساتحریم جنبوجوشی در تولیدات نفتی خود به راه انداخته و به صورت جدی به دنبال افزایش تولیدات نفتی خود است. بسیاری از تحلیلگران جهان نیز با برآورد همین شرایط، آینده خوبی را برای بازار نفت پیشبینی نمیکنند. تحلیلگر سیانبیسی چندی پیش ادعا کرده بود قیمت نفت زیر 50دلار در ازای هر بشکه باقی بماند.
هر چند بحث عرضه و تقاضا و فریز تولید نفت در بازار طلای سیاه داغ است اما ایرانِ پساتحریم حال و هوای دیگری دارد. خبرهای افزایش تولید نفت در ایران از جمله خبری که چندی پیش در مورد افزایش 140هزار بشکهای نفت ایران آمد، نشان میدهد که ایران قصد کوتاه آمدن ندارد. آخرین گزارشهای ماهانه اوپک نیز به خوبی نشان میدهد که تولید نفت ایران افزایش قابل توجهی داشتهاست و جایگاه این کشور را در اوپک بالاتری آوردهاست.
اما در این میان گاهی این پرسش مطرح میشود که آیا ایران در این شرایط بهتر است تولید نفت خود را افزایش بدهد یا آن را فریز کند. سعید مهتدی عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران و رئیس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران(ستصا) در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران در این باره معتقد است که ایران بهتر است تولید نفت خود را افزایش بدهد.
مهتدی به عنوان یکی از صنعتگران مهم در عرصه نفت میگوید: «متأسفانه در سالهای مختلف شاهد بودهایم که هیچکدام از اعضای اوپک پایبند به سقف مشخصشده اوپک نیستند و هر موقع که بتوانند تولید نفت خود را افزایش میدهند همانطور که در قبل و پس از تحریم ایران نیز شاهد این مسئله بودهایم.» به اعتقاد مهتدی آنچه که باعث کاهش قیمت نفت شده بحث عرضه و تقاضا نیست بلکه نوعی برنامه سازماندهی شده است که سعی دارد قیمت نفت را پایین نگه دارد تا بتواند به برخی از کشورهای تولیدکننده نفت نظیر ایران و روسیه آسیب برساند.
طبق گفته مهتدی کاهش قیمت نفت با مسئله تحریم روسیه به دلیل جریان جزیره کریمه ارتباط تنگاتنگی دارد. او میگوید: «مهمترین منبع درآمد روسیه، نفت است؛ در مورد ایران نیز همینطور است به همین خاطر از نظر تحریمکنندگان نفت میتواند ابزار خوبی باشد که به وسیله آن کشورها را تحت فشار قرار دهند.» به این ترتیب او معتقد است که اگر ایران سهم خود را در بازار حفظ کند و با تولید نفت بیشتر جلو برود، به نفع کشور خواهد بود.
هرچند بازار نفت از مازاد عرضه رنج میبرد اما به نظر میرسد ایران چارهای جز افزایش تولید نفت خود ندارد. این کشور سعی دارد تولید نفت خود را به روزهای پیش از تحریمهای بینالمللی برساند و به همین خاطر با فرصت پیش آمده در شرایط پساتحریم بهترین راهی که پیش روی خود میبیند این است که نفت بیشتری تولید کند و آن را روانه بازارهای جهانی کند.