شرکت لوک‌اویل روسیه پروژه‌های خود در ایران را متوقف کرد؛ این خبری است که خبرگزاری رویترز آن را منتشر کرده است. لوک‌اویل روز گذشته، لوک‌اویل، دومین شرکت بزرگ تولیدکننده نفت روسیه نیز به جمع شرکت‌هایی پیوست که فعالیت خود در ایران پس از خروج آمریکا از برجام متوقف کرده‌اند. این شرکت اعلام کرده که به دلیل نگرانی از بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران، تصمیم گرفته است که فعلا پروژه‌های خود در ایران را دنبال نکند. به گزارش خبرگزاری رویترز، یکی از مسئولان شرکت لوک‌اویل در کنفرانسی تلفنی گفته است: «با توجه به تحولات اخیر هنوز زود است که بگوییم برنامه‌های ما (در رابطه با ایران) چیست. در حال حاضر همه چیز را متوقف کرده‌ایم.» این شرکت چند روز پیش هم اعلام کرده بود که در پی تصمیم آمریکا مبنی بر خروج از برجام و بازگرداندن تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، در حال ارزیابی مجدد "ریسک" فعالیت در ایران است.
شرکت لوک‌اویل روسیه در حال گفت‌وگو با ایران برای توسعه میدان‌های نفتی آب تیمور و منصوری در نزدیکی اهواز بود و در راستای توسعه میدان نفتی آب تیمور، در کنار مرسک دانمارک و شرکت نفت‌وگاز پرتامینای اندونزی، تفاهم‌نامه‌ای برای همکاری در زمیته توسعه میدان نفتی آب‌تیمور امضا کرده بودند.
تصمیم هند چیست؟
کماکان از گوشه و کنار خبرهایی مبنی‌بر خروج شرکت‌ها از ایران به گوش می‌رسد. روز گذشته هند هم اعلام کرد که دو بانک بزرگ این کشور برای پایان‌دادن به تراکنش صادرکنندگان این کشور با ایران تا ششم ماه آگوست (۱۵ مرداد) ضرب‌الاجل تعیین کرده‌اند. به گزارش رویترز، فدراسیون سازمان صادرکنندگان هند اعلام کرد ایدوس‌ایند و یوسی‌او، دو بانکی که صادرات به ایران را تسهیل می‌کنند، تا ششم آگوست برای خاتمه‌دادن به قراردادهای خود ضرب‌الاجل تعیین کردند. چند روز قبل محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران با همتای هندی خود در دهلی‌نو دیدار کرد. هندی‌ها قول داده بودند که فقط با تحریم سازمان ملل متحد همراهی خواهند کرد و نه بیشتر از آن.
بعد از خروج آمریکا از برجام
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، روز ۸ ماه مه گذشته (۱۸ اردیبهشت) خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران را اعلام کرد و همزمان خبر از تحریم‌ها علیه ایران گفت. اما قدرت‌های اروپایی، به‌خصوص سه کشور امضاکننده برجام یعنی ان فرانسه و آلمان، تأکید کردند که به توافق هسته‌ای با ایران پایبند بوده و برای حفظ آن خواهند کوشید. همچنین دو کشور غیر اروپایی امضاکننده برجام یعنی چین و روسیه از توافق به برجام گفتند.
10 روز بعد از خروج آمریکا از برجام و اولتیماتوم ترامپ برای شرکت‌های تجاری، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد این اتحادیه برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های آمریکا علیه ایران قرار است مقررات بازدارنده را به اجرا درآورد. «ژان کلود یونکر»، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اعلام کرد که این اتحادیه قصد دارد مقرراتی مشابه قانون ۱۹۹۶ را اجرایی کند که مانع از همکاری شرکت‌های اروپایی با تحریم‌هایی که آمریکا قرار است علیه ایران وضع کند، شود. بعد از آن اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی در نشست بروکسل و صوفیه بر این همراهی تأکید کردند؛ اگرچه امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، در سخنانی شرکت‌های فراملیتی را از همکاری در این زمینه به تعبیری مستثنی کرد و گفت: «من مدیرعامل شرکت توتال نیستم». مکرون گفته است تصمیم‌گیری درباره ادامه فعالیت در ایران و ارزیابی ریسک‌های ناشی از تحریم‌های آمریکا بر عهده خود شرکت‌های فرانسوی است. او در اجلاس اقتصادی سن‌پترزبورگ هم تصریح کرد: «من نمی‌توانم از توتال بخواهم از بازار آمریکا بیرون بیاید». پیش از این، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، چند بار تأکید کرده است که سیاست‌های دونالد ترامپ نشان می‌دهد که اروپا نمی‌تواند به آمریکا تکیه کند.
با وجود تأکید قدرت‌های اروپایی بر تلاش برای حفظ برجام و کوشش در راستای یافتن راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا، این کشورها اعلام کرده‌اند که معاف کردن شرکت‌های اروپایی از تحریم‌های آمریکا بسیار مشکل بوده و ریسک ناشی از معاملات آتی این شرکت‌ها با ایران نیز برعهده خود آنها خواهد بود.
از سوی دیگر وزارت خزانه‌داری آمریکا 180 روز به بنگاه‌های اقتصادی مهلت داده تا ایران را ترک کنند، صرفاً با اعلام این خبر، خط کشتیرانی مرسک، بزرگترین سرویس کانتینری جهان، CMA CGM، Evergreen، 170 روز مانده به مهلت ترامپ ایران را ترک کردند.
توتال
شرکت نفت و گاز فرانسوی؛ شرکت توتال با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده با توجه به خروج ایالات متحده از برجام و بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، در صورتی که مورد معافیت قرار نگیرد، مجبور است از پروژه اکتشاف گاز پارس جنوبی خارج شود. 35 درصد سهامداران آمریکایی در این شرکت سرمایه‌گذاتری کرده‌اند؛ همچنین این شرکت 10 میلیارد دلار دارایی در آمریکا دارد که ترس از بلوکه شدن این اموال از طرف آمریکا وجود دارد. وزیر نفت از امکان جایگزینی توتال فرانسه در فاز ۱۱ پارس جنوبی با شرکت چینی CNPC خبر داده و گفته: «برای خروج توتال از قرارداد جریمه‌ای وجود ندارد؛ اما مبلغی که توتال تاکنون در این قرارداد هزینه کرده است تا زمان اجرای کار، بازپرداخت نمی‌شود.» بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه امضای موافقتنامه بین المللی توسعه میدان نفتی کرنج با کنسرسیوم بین المللی پرگس گفته است: «توتال اعلام کرده است اگر آمریکا مجوز معافیت توتال از تحریم‌ها را صادر نکند بر اساس قرارداد، فرآیند خروج از قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را آغاز می‌کند. طبق قرارداد، در صورتی که توتال فرانسه از فعالیت در توسعه فاز 11 پارس جنوبی کنار برود شرکت سی.ان.پی.سی. چین جایگزین آن می‌شود.» زنگنه با بیان اینکه «سی.ان.پی.سی. چین در صورت جایگزینی، سهام توتال را در اختیار می‌گیرد»، گفت: «در صورت خروج طرف چینی از قرارداد نیز شرکت پتروپارس ایران باقی می‌ماند.»
دنیلی
شرکت فولاد ایتالیایی، تولیدکننده فولاد ایتالیایی به دنبال خروج آمریکا از برجام، کار برای یافتن پوشش مالی سفارش‌های ایران به ارزش 1.5 میلیارد یورو (1.8 میلیارد دلار) را متوقف کرد. الساندرو تریویلین، مدیر ارشد اجرایی این شرکت گفته است: «با توجه به خروج آمریکا از این توافق، بانک‌ها به علت از ترس از مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه، دیگر آماده تأمین سرمایه پروژه‌های ایران نیستند.» شرکت دنیلی در سال 2016، یک توافقنامه چهارچوب تجاری با ایران به ارزش حدود 5.7 میلیارد دلار امضا کرد.
ساگا
شرکتی نروژی که در حوزه انرژی خورشیدی فعال است و در اکتبر 2017 قراردادی به ارزش ۲.۵ میلیارد یورو برای ارائه خدمات انرژی خورشیدی به مدت پنج سال با شرکت «توسعه دهندگان انرژی امین» امضاء کرده است. اما بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، «گائوت استینکوپف» مدیر توسعه شرکت «ساگا» از خروج این شرکت از ایران خبر داده است.
ایرباس
شرکت اروپایی ایرباس در دسامبر ۲۰۱۶ اعلام کرد که برای تحویل ۱۰۰ جت به ایران، قرارداد امضاء کرده است و تا کنون تنها ۳ فروند جت مسافربری را به این کشور تحویل داده است.
انی
شرکت ایتالیاییانی در ژوئن ۲۰۱۷ برای مطالعه میدان‌های نفتی و گازی با ایران توافقنامه امضاء کردند. این شرکت تصمیم گرفته توافق خود را با ایران لغو کند. «کلودیو دسکالزی»، مدیر شرکت انی ایتالیا، در نشست سالانه خود به سهامدارانش گفته که تمام طلب معوق خود از ایران بابت سرمایه‌گذاری‌های سال گذشته در این کشور را از تهران گرفته و قصدی برای اجرای پروژه جدید در ایران ندارد.
مرسک
شرکت دانمارکی مرسک (Maersk) بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت اعلام کرد که کلیه فعالیت‌های تجاری خود با ایران را متوقف خواهد کرد. به گفته محمدحسین داجمر، مدیرعامل اسبق کشتیرانی شرکت‌های بزرگی مانند مرسک و مرسی به سبب اینکه بازار بزرگی در آمریکا دارند، نگران هستند که مشمول تحریم‌های آمریکا شوند.
آلیانتس
Allianz شرکت چندملیتی خدمات مالی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر مونیخ، آلمان قرار دارد. تمرکز اصلی این شرکت بر ارائه خدمات بیمه است. در سال ۲۰۱۰ شرکت آلیانتس، دوازدهمین شرکت بزرگ خدمات مالی در جهان بوده و در فهرست سال ۲۰۱۰ مجله فوربس، در رتبه ۲۳ از بزرگترین شرکت‌های جهان، قرار داشت. سهام شرکت بیمه آلیانتس در بازار بورس نیویورک و بورس فرانکفورت معامله می‌شود. این شرکت هم‌اکنون به‌عنوان سومین شرکت خدمات مالی و بانکداری جهان شناخته می‌شود. حالا با اعلام خروج امریکا از برجام آلیانتس تصمیم گرفته از ایران خارج شود.
چه خبر در جی 7؟
همچنین روز گذشته خبرگزاری رویترز، خبر از طرح موضوع تمدید تحریم‌های ایران توسط آمریکا و تاثیر آن بر روی مبادلات بازرگانی و همکاری‌های اقتصادی کشورهای اروپایی با ایران در اجلاس جی۷ داده است. موضوع خروج آمریکا از برجام و تمدید تحریم‌های ایران توسط دونالد ترامپ، از جمله مسائلی است که در اجلاس وزیران دارایی هفت کشور صنعتی در کانادا مطرح خواهد شد. آلمان، فرانسه و بریتانیا خواستار پایبندی به برجام هستند. قرار است دیداری میان وزیران دارایی کشورهای آلمان، بریتانیا و فرانسه با استیون منوچین، وزیر دارایی دولت ترامپ نیز برگزار شود. اجلاس وزیران دارایی کشورهای جی ۷ که طبق قرار روز اول ژوئن در کانادا برگزار می‌شود، جنگ تجاری میان آمریکا و دیگر قدرت‌های اقتصادی جهان است. گروه جی ۷ از هفت کشور صنعتی آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، کانادا، بریتانیا و آمریکا تشکیل شده است. کمیسیون اتحادیه اروپا نیز در این گروه از حق نظارت برخوردار است.