محمد کشتی آرای، رئیس اتحادیه طلا و جواهر
خبر بسته شدن 700 واحد طلافروشی، در روزهای اخیر سر و صدا کرده است. رئیس اتحادیه طلا و جواهر، چند روز پیش با اعلام این خبر چهره دیگری از رکود اقتصادی را این‌بار در صنفی که به ثروت شهره دارند، نشان داد.
محمد کشتیآرای در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» علل این اتفاق و راه‌کار حل آن را تشریح کرده است. رئیس اتحادیه طلا و جواهر می‌گوید:«دو عامل اصلی در مورد بسته شدن طلا فروشی‌ها وجود دارد. در درجه اول رکود اقتصادی در همه بخش‌های اقتصادی کشور جریان دارد و طبیعتا طلافروشی‌ها را نیز درگیر کرده است. دومین عامل مسائل مالیاتی و جفت‌وجور نشدن دخل‌وخرج این واحدهاست. هر واحد اقتصادی وقتی هزینه‌هاش بیشتر از درآمدش باشد، تعطیل خواهد شد. طلافروشی‌ها از آن‌هایی هستند که دخل و خرج‌شان جور نشده‌است.»
او تغییر فرهنگ مصرفی جامعه را نیز عامل دخیل دیگر می‌داند:«مسئله جانبی که در خصوص طلافروشی‌ها پیش آمده، مسئله تغییر فرهنگی جامعه در خصوص مصرف طلاست. سه سال است که طلا دیگر نوسان شدیدی ندارد و برای سرمایه‌گذاری از آن استفاده نمی‌شود.کسی که طلا می‌خرد باید برای مصرف بخرد و مصرف هم کاهش پیدا کرده است. تقاضا پایین آمده است و واحدهای تولیدی امکانی برای کار ندارند. در مجموع این عوامل باعث شده است که در تهران ۷۰۰ واحد و در استان‌های دیگر هم ده تا ۱۵ درصد واحدها تعطیل شوند.»
طلافروشی‌های تمام مناطق شهری با رکود مواجه شده است و مسائل طبقاتی اجتماعی و اقتصادی در آن نقش نداشته است. رئیس اتحادیه طلا و جواهر می‌گوید:«مناطقی که طلافروشی‌ها در آن بسته شده‌اند، فرقی نمی‌کند. آن‌ها به صورت پراکنده هستند. در مناطق مختلف است. این 700 واحد هم در شمال و جنوب پایتخت بوده‌اند، هم در شرق و غرب.»
کاهش نوسانات قیمت طلا اگرچه طی یکی دو سال گذشته اتفاق مثبتی بوده است، اما به مذاق طلافروشان، خوش نیامده است. کشتیآرای ثبات قیمت طلا و تاثیر آن را بر کار طلافروشی‌ها برای «پایگاه خبری اتاق ایران» چنین روایت می‌کند:«مردم در ۵،۶ سال گذشته عادت کرده بودند طلا بخرند و بلافاصله بفروشند و این اتفاق دیگر نیفتاده است. هم قیمت جهانی ثابت مانده و هم در داخل نوسان شدیدی نداشتیم. سال 89،90 قیمت طلا به صورتی سرسام آور افزایش پیدا کرد و هر کسی طلا می خرید سالانه 30 درصد سود عایدش می‌شد. به هر حال،از بین رفتن نوسانات قیمت که خود عامل مثبتی است، برای این صنف به شکلی منفی تاثیرگذار بوده است.»
آن‌طور که کشتیآرای برآورد می‌کند، می‌توان گفت حدود 7 هزار نفر، طی یک سال در صنف طلافروش‌ها بی‌کار شده‌اند. رئیس اتحادیه طلا و جواهر می‌گوید:«درهر کدام از این واحدها تعدادی فعال مستقیم و تعدادی فعال غیرمستقیم نقش داشتند. اگر برای هر کدام ده نفر نیروی مستقیم و غیرمستقیم در نظر بگیریم، می‌توان گفت 7 هزار نفر بی‌کار شده‌اند.»
اما مسئله مالیات نیز که کار این صنف را به رکود کشانده است، مربوط به بحث مالیات بر ارزش افزوده میشود. کشتیآرای می‌گوید:«چون مالیات از روی اصل طلا گرفته میشود، باعث شده است مصرف کاهش پیدا کند. یک خانم وقتی می خواهد النگو بخرد، باید از اصل طلا مالیات دهد، همین میشود که تقاضای بانوان کاهش پیدا می‌کند و دوست ندارند طلا بخرند. چرا که هزینه زیادی به آن‌ها تحمیل میشود و قیمت تمام شده خیلی بالا می رود. مصرف کنندگان می بینند اگر طلا بخرند باید روی اصل پول و سرمایه‌شان ۹ درصد مالیات دهند و همین باعث بی‌میلی‌شان میشود.»
رئیس اتحادیه طلا و جواهر در انتها می‌گوید برای اصلاح این قانون، اقدامات عملی در حال انجام است:«این بحث مربوط به اصل قانون مالیات بر ارزش افزوده است که به صورت آزمایشی بوده است. مذاکراتی صورت گرفته و قرار است در مجلس دهم یکی از قوانینی که تغییر می‌کند، همین مالیات ارزش افزوده است.»