دو معضل تولید دارو

افزایش قیمت ارز از یک‌سو و وصول نشدن مطالبات شرکت‌های تولید دارو از شرکت‌های پخش و بیمارستان‌ها از سوی دیگر، این شرکت‌ها را با مشکل جدی مواجه کرده است.
تاریخ: 18 آبان 1397
شناسه: 16190

به‌تازگی سازمان برنامه‌وبودجه از تخصیص اعتبار هفت‌ماهه بیمه سلامت خبر داد و اعلام شد که تمام اعتبار این مدت در بودجه امسال با ابلاغ محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه از طریق خزانه‌داری کل کشور پرداخت خواهد شد.

جزئیات مربوط به پرداخت بودجه بیمه سلامت و همچنین بررسی برخی مشکلات مالی پیش‌روی این حوزه موضوعی است که در گفت‌وگوی ایسنا با واعظ مهدوی، معاون سابق سازمان برنامه‌وبودجه و مشاور فعلی این سازمان مورد بررسی قرار گرفته است.

وی با اشاره به اینکه از حدود ۱۰ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بودجه سازمان بیمه سلامت در سال جاری در هفت‌ماهه اول امسال تمامی بودجه مصوب هفت‌ماهه تخصیص و پرداخت خواهد شد، گفت: بر این اساس حدود ۶۱۲۵ میلیارد تومان برای این مدت پرداخت می‌شود که این موضوع از سوی سازمان برنامه‌وبودجه به خزانه‌داری ابلاغ شده است.

واعظ مهدوی با اشاره به اینکه بخشی از مطالبات مربوط به بیمه‌ها از سال گذشته باقی‌مانده است و باید برای آنها اعتبارات جبرانی و جداگانه‌ای تأمین و پرداخت شود، گفت: این در حالی است که بسیاری از واحدهای ارائه‌کننده خدمات به دلیل عدم دریافت مطالبات خود از بیمه‌ها با مشکلات جدی مواجه‌اند، اما سعی دولت بر این است که بتواند با سرعت پرداخت‌ها را به‌روز برساند و این مشکل را برطرف کند. درعین‌حال که طبق گزارش‌ها پرداخت مطالبات واحدهای ارائه‌کننده خدمات در سال جاری تا حدودی به‌روز شده است.

مشاور سازمان برنامه‌وبودجه در ادامه به مشکلات موجود برای واحدهای تولید دارو و تأمین مالی آن اشاره کرد و افزود: باید توجه داشت که در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مربوط به واحدهای تولیدی دارو، مطالبات از داروخانه‌ها و شرکت‌های پخش دارو است که به‌موقع پرداخت نشده و این شرکت‌ها نمی‌توانند مبلغ بدهی خود را به شرکت‌های تولیدی بپردازند.

وی همچنین به افزایش نرخ ارز به‌عنوان یکی دیگر از مشکلات موجود در تأمین منابع برای تولید دارو اشاره کرد و گفت: افزایش چند برابری نرخ ارز در ماه‌های اخیر شرکت‌های تولید دارو را با مشکل نقدینگی و همچنین قیمت‌گذاری مواجه کرده است، آن‌هم درحالی‌که دولت به سهم خود تلاش کرده تا ارز مواد اولیه دارو را با نرخ رسمی تأمین کند، اما مسئله اینجاست که مواد اولیه به‌طور میانگین فقط ۱۸ درصد هزینه دارو را تشکیل می‌دهد و ۸۲ درصد باقی‌مانده برای مواد جانبی و بسته‌بندی‌های دارویی باید از بازار آزاد و یا سامانه نیما تأمین شود.

واعظ مهدوی با بیان اینکه در سامانه نیما همچنان تأمین ارز با مشکل مواجه بوده و شرکت‌ها و کارخانه‌های دارویی نمی‌توانند به سهولت ارز مورد نیاز برای مواد جانبی و بسته‌بندی خود را تأمین کنند. افزود: علاوه بر این قطعات یدکی و هزینه تعمیرات تجهیزات و خطوط تولید همگی با نرخ بازار آزاد انجام می‌شود و این‌ها باعث افزایش قیمت تمام‌شده داروهای تولید داخل شده است.

مشاور سازمان برنامه‌وبودجه با اشاره به اینکه افزایش قیمت ارز که موجب فشار به واحدهای تولیدی شده و  در مدت اخیر تشدید شده است، گفت: آمارها نشان می‌دهد که در شهریورماه و مهر به ترتیب گروه‌های دوم کالایی تا یک‌چهارم و یک‌هشتم ماه‌های قبل توانسته‌اند ارز دریافت کنند که این مسئله نشان‌دهنده روند رو به افزایش توقف تولید دارو در کشور است و بسیار نگران‌کننده است.

واعظ مهدوی با اشاره به اینکه باید بتوان برای شرایط موجود راهکاری مشخص در پیش گرفت، افزود: بیمه‌ها، و دولت باید بدانند بارمالی افزایش قیمت داروهای تولید داخل، به‌نحوی‌که قادر به پوشش قیمت تمام‌شده تولید باشد، بسیار کمتر از بار مالی واردات داروی ساخته شده است. دولت باید حامی تولید باشد و اگر مشکلات بخش تولید دارو را برطرف نشود، به‌طور حتم دولت و وزارت بهداشت، در آینده نزدیک ناچار خواهند بود تا اقلام دارویی مورد نیاز کشور را به‌صورت ساخته شده وارد کنند که در این حالت هزینه آن چند برابر هزینه‌های تولید موجود خواهد شد و به‌تبع آن هزینه بیمه‌ها، و بیمارستان‌ها و مراکز ارائه‌کننده خدمات نیز بسیار افزایش پیدا خواهد کرد و مشکلات به‌طور افزایش یابنده‌ای تشدید می‌شود.

باید یادآور شد که در سال جدید و به دنبال تغییر سیاست ارزی دولت، جریان تأمین ارز از بازار آزاد به سامانه نظام یکپارچه ارزی(نیما) منتقل شد. در این بین با توجه به اهمیت تأمین ارز کالاهای اساسی این قبیل کالاها به همراه دارو از ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده کرده و مابقی کالاها و به‌ویژه مواد اولیه کارخانه‌ها ارز مورد نیاز خود را در سامانه نیما و در بازار ثانویه تأمین می‌کنند که با نرخ رقابتی و حدود ۸۰۰۰ تومان برای دلار و میانگین ۹۵۰۰ تومان بر پایه یورو عرضه می‌شود.

با توجه به اینکه ارز در سامانه نیما درنتیجه عرضه صادرکنندگان غیرنفتی باید برای واردات تأمین شود، با توجه به برخی مسائلی که دراین‌باره وجود داشته تاکنون در حد انتظار، صادرکنندگان ارز را به سامانه نیاورده‌اند و تأمین نیاز واردکنندگان به‌ویژه تولیدکنندگان با مشکلاتی مواجه بوده است.