رئیس مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران گفت: در حال حاضر اراده ای جمعی و هم جانبه ای برای حل مشکل بحران آب وجود ندارد و از سوی دیگر، فقدان یک راهبرد جامع به مهم‌ترین چالش ما در مسیر حل بحران آب در ایران تبدیل شده است.
سید محمدحسین شریعتمدار در همایش ملی «مدیریت آب در شرق کشور» در مشهد گفت: برای عبور از این چالش بزرگ، نمی توان صرفا به اعتبارات دولتی اتکا نمود و برای حل بحران آب باید اراده کافی و جمعی میان اقشار مختلف جامعه وجود داشته باشد.
وی تاکید کرد: سیاستگذاران، قانونگذاران، پژوهشگران، برنامه ریزان و دانشگاهیان و ... باید در چارچوبی مشخص، اراده جمعی برای حل این بحران داشته باشند.
شریعتمدار با اشاره به اینکه بحران آب کیان مملکت را هدف قرار داده عنوان کرد: در حال حاضر از فقدان یک راهبرد جامع و در ابعاد ملی با زمان بندی مشخص رنج می بریم. تحقق چنین راهبردی قطعا نیازمند حمایت بخش خصوصی و ذی نفعان این حوزه است و آن ها که در چارچوبی مشخص حرکت کنند تا ثمراتی در این عرصه حاصل آید.
شریعتمدار تصریح کرد: از سال 92 هر سال شش دشت بحرانی می شوند که از سال 90 تا 97 این رقم به 16 دشت در هر سال افزایش یافته است.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با بیان اینکه بحران آب در راس تمامی بحران ها قرار داد، یادآور شد: در حال حاضر این شرایط دشوار در استان های خوزستان، مرکزی، فارس و استان های شمالی به شکل فیزیکی بروز کرده و در مابقی استان ها نیز این بحران به صورت خشک شدن تالاب ها نمود یافته است. قطعا روند موجود تشدید خواهد شد.
وی ادامه داد: بحران امروز آب در کشورمان ماحصل 50 سال سوء تدبیر است، این چالش از زمان اصلاحات ارضی آغاز شد و تاکنون ادامه دارد.
شریعتمدار با طرح این سوال که آیا ساماندهی و ترمیم منابع آب کشور امکان پذیر است؟ عنوان کرد: پاسخ مثبت است و خوشبختانه برای ذی نفعان آب راهکارهای موثر و شناخته شده ای وجود دارد.
شریعتمدار یادآور شد: راهکارهای موثر برای مقابله با بحران آب شناسایی، آنالیز و جمع بندی شده‌اند. به گفته وی، ارتقای بهره وری، آبخیزداری، استفاده از آب باران، کاهش مصرف، بازچرخانی آب، به کارگیری از آب های نامتعارف، اعمال استراتژی های هوشمندانه تجارت آب مجازی در سطح ملی و منطقه ای، اعمال کردن دیپلماسی آب، تقویت مشارکت بهره برداران در مدیریت منابع آب، توجه به پروژه های آبخیزداری، اصلاح روش های بد زراعی، اصلاح الگوی کشت، ارتقای رویکردها در بخش مصرف، کاهش ضایعات از تولید تا مصرف و بهبود روش های آبیاری از این جمله هستند.
وی خاطر نشان کرد: علاوه بر این، ذی نفعان آب اعم از کشاورزی، صنعت و معدن و تا حدودی شرب باید نسبت به شرایط بحرانی فعلی حساس بوده و با نگرانی نسبت به آینده، همکاری های خود را برنامه ریزی کنند.
وی با بیان اینکه کشاورزان غالبا خود را مواجهه با چالش های آینده حرفه شان و در موضوع ساماندهی منابع آب تنها و بی پناه می بینند، تصریح کرد: راهکارهای پول محور نمی تواند اطمینان کافی در موفقیت ایجاد کند.
شریعتمدار افزود: تفاهم نامه همکاری طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی در سال 1395، دبیرخانه اقتصاد آب، مطالعه طرح برآورد نیاز آبی معادن و زنجیره صنایع معدنی مرتبط در افق 1415 از جمله اقدامات مشترک مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب با وزارت نیرو است. علاوه بر این مرکز مطالعات تفاهم نامه ای نیز با سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه همکاری در موضوعات محیط زیست و مسائل صنفی با تشکیل کمیته های مشترک منعقد کرده است.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با اشاره به انعقاد تفاهم نامه مرکز ملی مطالعات راهبردی با وزارت جهاد کشاورزی یادآور شد: تهیه طرح جامع بهره وری که از سال 93 آغاز شده و تفاهم نامه اخیرا به امضای طرفین رسیده (رئیس اتاق ایران و وزیر جهاد کشاورزی) و در ادامه به تفکیک ملی و استانی تهیه شده است. استان خراسان رضوی اولین استانی است که پیش نویس آن را تهیه کرده است.
وی عنوان کرد: طرح نظام نامه سازماندهی گفت و گوی ملی آب از جمله مواردی است که در دستور کار مرکز پژوهش های مجلس و مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب است.