محسن جلال پور، رییس اتاق ایران، با حضور در صحن مجلس شورای اسلامی از شیوه کنونی تدوین برنامههای توسعه کشور انتقاد کرد و گفت: رویکرد برنامههای توسعه ای از توجه صرف به منابع ملی به سمت ایدهها، ظرفیتها، بهرهوری و خلاقیت منابع انسانی تغییر کند چرا که دوره تدوین برنامه بر اساس منابع نفتی به پایان رسیده است.
رییس اتاق ایران گفت بخش خصوصی با این نوع رویکرد در تدوین، ارائه و حتی اجرای برنامه توسعه در کشور موافق نیست چرا که معتقد است تدوین برنامه توسعه کشور باید بر محور «بهبود فضای کسب و کار، نوآوری و رعایت حقوق قضائی» انجام شود.
جلال پور همچنین تاکید کرد: نباید برنامه توسعه را بر اساس پروژهها تدوین کنیم بلکه باید پروژهها را در پیوست برنامه توسعه قرار دهیم. برنامههایی که در سالهای اخیر تدوین شدهاند عمدتاً انتظارات را بالا برده اما فضای مناسب برای تحقق انتظارات را بوجود نیاورده است. وی با اشاره به مطرح نبودن نگاه استراتژیک در تدوین برنامه توسعه کشور گفت: به نظر میرسد عمده دلایل عدم تحقق اهداف برنامههای توسعه فقدان نگاه استراتژیک باشد.
رییس اتاق ایران ضمن پیشنهاد شیوه برنامهنویسی غلتان که به صورت چهارساله مورد ارزیابی قرار گیرد، توضیح داد: هر دولت در ابتدای فعالیت، برنامه توسعه مورد نظر خود را ارائه و در پایان هر سال درصد تحقق اجرای آن را مورد ارزیابی قرار دهد؛ بر این اساس، برنامه در ابتدای هر سال برای چهار سال آینده بازنگری و بازتنظیم شده و باعث میشود دولت ها نسبت به تعهدات خود پاسخگو باشند.
جلالپور یکی از عمدهترین دلایل اجرا نشدن برنامههای توسعه کشور را پایان دولتها و ادوار مجلس حین اجرای برنامه پنج ساله دانست و افزود: با اجرای سیاست برنامهنویسی غلتان تا حد زیادی میتوان تحقق اهداف را میسر کرد.
وی همچنین مهمترین انتظارات را از یک برنامه توسعهای ارائه راهکار برای چگونگی رفع ناهماهنگیهای ملی و منطقهای و واگرایی بین بخشهای مختلف به خصوص بخش های اقتصادی عنوان کرد و گفت: باید مجلس و دولت و با سیاستی هماهنگ در راستای رفع واگراییها به سمت و سوی اهداف کلان و نتیجهگرا حرکت کنند.
رئیس پارلمان بخش خصوصی در ادامه انتظارات خود از برنامه توسعه کشور گفت: دومین انتظار در تهیه و تدوین سند توسعه ششم، رعایت ملاحظات مربوط به آینده و توجه به سرنوشت توسعه ملی است که باید با نگاه بلند مدت و آیندهگرا پیگیری شود.
جلالپور اذعان کرد: رویکرد برنامههای توسعه ای از توجه صرف به منابع ملی به سوی به ایدهها، ظرفیتها، بهرهوری و خلاقیت منابع انسانی تغییر کند، چرا که دوره تدوین برنامه بر اساس منابع نفتی به پایان رسیده است.
وی همچنین ایجاد تسهیلات لازم برای کارآمد سازی نظام اجرایی کشور را از جمله نیازهایی عنوان کرد که باید در تدوین و تهیه برنامه توسعه مورد توجه قرار گیرد.
به اعتقاد جلالپور، رفع کاستیها در نظام انگیزشی و پاسخگویی در کشور را باید بر اساس خروجی تعیین کرد و نظام پرداختها نیز باید از این الگو تبعیت کند.
جلال پور خاطرنشان کرد: آنچه به سرعت در برنامه ششم باید مورد توجه قرار گیرد، ارزیابی دلایل عدم تحقق اهداف برنامههای ادوار گذشته و ایجاد هیئتی نخبه برای پیگیری آن ها است که باید به مزیت کنونی، نگاه آیندهگرا و توانایی خلق مزیت در کشور بیش از پیش توجه کند.
وی افزود: در برنامه ششم باید چند شاخصه مشخص مثل صنعت، خدمات، معدن و کشاورزی را تعیین و حول این موضوعات تمرکز و از کلی گویی پرهیز کرد.
رئیس پارلمان بخش خصوصی با اشاره به ضرورت رعایت اصول اقتصاد مقاومتی در تهیه و تدوین برنامه توسعه تصریح کرد: بروننگری و تولید اقتصادگرا جایگاه ویژه در برنامه توسعه کشور دارد که باید مد نظر باشد.
جلالپور نگاه ویژه به اسناد بالادستی، سند چشمانداز و ابلاغیههای مقام معظم رهبری به خصوص ابلاغیه اقتصاد مقاومتی را از ضروریات در تدوین برنامه ششم توسعه دانست و گفت: پیوند ضروری بین اهداف توسعه کشور و سیاستها، پروژهها و نظارت باید رعایت شود که متاسفانه تاکنون چنین نبوده است.
جلالپور با اشاره به سیاست کوچکسازی دولت در برنامه ششم توسعه گفت: طبق پیشنویس برنامه ششم دولت باید 15 درصد کوچکتر از امروز خود باشد که به نظر حداقلترین حالت است.
رئیس اتاق ایران نگاه به اولویتبندی پروژههای کشور را ضروری دانست و تاکید کرد: برخی پروژهها نباید به هیچ عنوان ادامه پیدا کند و در مقابل برخی پروژهها باید با اولویت بیشتر اجرایی و برخی دیگر تغییر ساختار دهند.
وی در پایان تاکید کرد: تغییر پارادایم اقتصاد کشور از اقتصاد متکی به نفت و توسعه دولت به اقتصاد متکی به بخش خصوصی ضروری است.