نزدیکی به اروپا فرصت برگزیت برای ایران است

-پس از برگزاری رفراندوم در بریتانیا که به برگزیت معروف شد،پیش بینی صندوق بین المللی و نهادهای معتبر اینچنینی این است که این جدایی نه تنها بر اتحادیه اروپا بلکه بر سایر کشورها هم تاثیر می گذارد،حتی برخی ها در بدبینانه ترین حالت از احتمال فروپاشی اتحادیه اروپا خبرمی دهند،تحلیل شما در این رابطه چیست؟

ما در دنیایی زندگی می کنیم که همه چیز ممکن است در آن اتفاق بیفتد. ریسک ها در دامنه گسترده تر و وسیع تر نسبت به گذشته واقعیتی است که اتفاق می افتد. رفراندومی که برگزارشد، ابعادش هم گسترده بود و هم حالا عمیق تر شده است. ریسک در حوزه عملیات ارزی و برابری پول ها عمق وسیع تر و بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است. این روند ادامه خواهد داشت. ما روز به روز در حوزه اقتصادی و غیراقتصادی با ریسک های وسیع تری مواجه هستیم. به نظر من اگر اتحادیه اروپا اصلاحات ساختاری انجام ندهد دچار مشکل می شود. تصور نمی کنم به طور مثال آلمان به تنهایی بتواند پاسخگوی همه مسایل و مشکلات اتحادیه اروپا و اخیرا حجم عظیم مهاجرت باشد. اتحادیه اروپا باید در یک فاصله زمانی مناسب خود را اصلاح کند یا اگر این وضعیت ادامه پیدا کند در یک جایی اتحادیه اروپا دچار مشکل  می شود. از سویی انگلیس جز در بهره برداری از مزایای تجارت با اتحادیه اروپا، در بقیه زمینه ها عملا بیرون از اتحادیه اروپا بوده،زیرا انگلیس آزادی جا به جایی سرمایه ، آزادی مهاجرت و تا حدودی آزادی بیان و خدمات را نپذیرفته بود. فقط در تجارت کالا همراه اتحادیه اروپا طی دهه های اخیر بود.در واقع این کشور به دنبال جایگاه خاصی در درون اتحادیه اروپا  بود که اتحادیه قبول نمی کرد. 

  بورس های جهانی تاثیر خیلی منفی از برگزیت دیدند. از طرف دیگر صندوق و مجمع جهانی اقتصاد پیش بینی کرده اند رشد اقتصادی دنیا کند تر از سال گذشته خواهد بود. این جدایی چقدر می تواند رشد را کند تر کند ؟

این شوک بزرگ مثل فروپاشی اتحادیه شوروی در سال 1992 بوده است. پس از سقوط شوروی فضای جدید بین المللی ایجاد شد.بنابراین برای چندین دهه اثار و عواقب این جدایی بر اقتصاد جهانی ادامه خواهد داشت،چون بلوک بندی اقتصاد جهانی تغییر خواهد کرد. بلوک آتلانتیک یعنی آمریکا و انگلیس  و تعدادی از کشورهای اروپای شمالی تقویت می شود .البته زندگی برای خود انگلیسی ها بیشتر از همه با فشار همراه می شود. انگلیس پس از جدایی از اروپا اتحادیه  اروپا تحت فشار قرار می گیرد. از حالا به بعد انگلیس خارج از  اتحادیه باید ساختاری با تورم بالا تر کمی فاصله نرخ بهره بالاتر نسبت به همپیمایان دیگر و پول ارزان تر( به دلیل تورمی که ایجاد می شود) زندگی می کند. این  اتفاق تنها در دامنه اتحادیه اروپا و انگلیس محدود نیست و بر همه جا تاثیر می گذارد. به این دلیل که یک عنصر مستقل جدید رقابتی در عرصه ژئوپولیتیک دنیا اضافه شده است. قبلا این عنصر با اتحادیه اروپا کار می کرد،حالا به طور مستقل کار می کند و مستقلا  موضع خود را تعیین می کند. در نتیجه این اهرم دیگر مانند سابق نقطه اتکای  یک جا ندارد و نقطه اتکای آن سیال خواهد بود. این نقطه اتکا یا این اهرم ژئوپولوتیکی جدید که حالا آزاد شده، سمت آمریکا هم می رود هرچند که در عین حال اروپا را از دست نمی دهد. اروپا همچنان هم پیمان باقی خواهد ماند. 

- برگزیت بر چین چه تاثیری خواهد گذاشت؟

چین در حال حاضر از نظر رشد اقتصادی و عوامل محیط زیستی تاحدودی تنزل کرده و این روند ادامه خواهد داشت. چین و هند مانند کشورهای صنعتی دیگر دست به گریبان مشکلات رشد خواهند بود. بنابراین رشد آن ها دیگر به اندازه گذشته نخواهد بود.

-برخی تحلیل گران از تاثیر برگزیت بر ایران به دلیل افزایش مراودات تجاری ایران بعد از توافق برجام خبر می دهند،نظر شما چیست؟

ایران  طی 10 سال گذشته تحت تحریم بوده ، به همین دلیل تحولات اخیر ، تاثیر خیلی کمی بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت.برگزیت احتمالا اثر مستقیم بر ایران اثر نمی گذارد و اثر آن زیاد محسوس نخواهدبود. تاثیر بر ایران غیرمستقیم خواهد بود و یحتمل کم تر از کشورهایی است که به نوعی در اقتصاد جهانی ادغام شده اند. ایران در اقتصاد جهانی فعلا در حاشیه است. کامل ادغام نشده و یا پروسه ادغامش جزیی  و بطئی است. به این اعتبار ایران ممکن است تاثیرپذیری اش کمتر باشد. از سویی با آزاد شدن انگلیس از اتحادیه اروپا دو فرصت برای ایران برای نزدیکی با انگلیس از یک سو و اتحادیه اروپا از سوی دیگر ایجاد می شود. در گذشته آلمان و فرانسه متحد نزدیک ما بودند. البته انگلیس در مواقع حساس باایران همراه نبود.در تحریم ها هم آمریکایی ها بیشتر همکاری نشان می دادند.به هر صورت انگلیس خارج از اتحادیه اروپا یحتمل برای ایران مثبت نخواهد بود.

-در اقتصاد چطور؟

در گذشته همکاری با اتحادیه اروپا فرصتهای  بهتری برای ایران داشت. در گذشته آلمان و فرانسه در زمینه های اقتصادی و صنعتی بیش از انگلیس با ایران همکاری داشتند. آلمان بیش از هر کشور دیگری در اتحادیه اروپا نقطه اتکا برای ایران بوده است. آلمان در بسیاری از نهاد های تاریخی ما اثرگذار مثبت بوده است. به خصوص در پیشرفت و بهبود وضعیت اقتصادی کشور.به همین دلیل قطعا ایران باید به اتحادیه اروپا نزدیک شود. اتحادیه اروپا تحت تاثیر آلمان نقطه اتکا خوبی برای همکاری سیاسی،اقتصادی،تجاری و صنعتی با ایران است.

-چقدر احتمال فروپاشی نظام اتحادیه اروپا وجود دارد؟

این احتمال خیلی ضعیف است،چون  آلمان از طرفیت بالایی در حفظ وحدت و یکپارچگی اتحادیه اروپا برخوردار است. غیر قابل تصور است که کشورهای اقماری (غیر از 6 کشور اصلی) از این اتحادیه خارج شوند. به طور مثال اگر ایتالیا از اتحادیه خارج شود دوباره در مسیر گذشته غرق خواهد شد. یا اسپانیای امروز هر چه دارد به دلیل 20 سال عضویتش در اتحادیه اروپا است. بنابراین خطر فروپاشی چندان جدی نیست. از سوی دیگر ترک کردن اتحادیه اروپا برای کشورهای دیگر راه حل نیست. به نظر من انگلیس در داخل اتحادیه اروپا تاحدودی عضوی ناهماهنگ تلقی می شد و  ممکن است با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا،این اتحادیه انسجام بیشتری پیدا کند و تحرک اتحادیه بیشتر شود.