علاءالدین میرمحمد صادقی؛ عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران
روز گذشته فرمانده انتظامی هرمزگان از کشف بزرگ‌ترین محموله قاچاق پس از انقلاب در این استان خبر داد. بر اساس برآوردها امروزه قاچاق کالا در ایران بیش از هر دوره‌ای رواج یافته است. در بررسی گسترش این پدیده پیش از هر چیزی مرزهای یک کشور مورد بررسی قرار می‌گیرند و چون ایران مرزهای آبی و خاکی فراوانی دارد ظرفیت بالایی را در حوزه قاچاق در خود جای داده است. به‌ویژه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به گسترش قاچاق در ایران دامن زده‌اند.
بنابراین حراست از مرزهای کشور به تلاش فوق‌العاده نیاز دارد و نمی‌توان به راحتی میزان قاچاق در کشور را به صفر یا نزدیک به صفر رساند. طبیعت ایران به گونه‌ای شکل گرفته که برای محافظت از مرزها به نیرو و هزینه زیادی نیاز دارد، اما چنین بهانه‌ای پذیرفتنی نیست و برای کاهش معضل قاچاق مسئولان باید هر چه زودتر چاره‌اندیشی کنند، چرا که تا مساله قاچاق در کشور ما حل نشود، نمی‌توان به رشد اقتصادی امید داشت، زیرا بالا رفتن نرخ رشد اقتصادی وابستگی شدیدی به تولید دارد و زمانی که بازار کشور در قبضه محصولات قاچاق باشد، تولیدکنندگان نمی‌توانند با آنها رقابت کنند. کالاهای قاچاق معمولا با قیمت ارزان‌تری به فروش می‌رسند و گاهی از کیفیت بهتری برخوردارند، در نتیجه تولیدکنندگان ورشکست می‌شوند و رشد اقتصادی هم اتفاق نمی‌افتد.
باید گوشزد کرد که در راستای مبارزه با قاچاق اقدامات مقطعی و دستوری پاسخگو نیست و باید در درازمدت با برنامه‌ای یکپارچه قاچاق را ریشه‌کن کرد. در گذشته زمانی که قاچاق اتفاق می‌افتاد، مسئولان کشوری بلافاصله نیروهایی را عازم مرزها می‌کردند و بعد از مدت کوتاهی تمامی مشکلات حل می‌شد. امروز هم در ایران جلوگیری از قاچاق یکی از ضروریات رشد اقتصادی است و تلاش برای حفاظت مرزها هم مساله بعدی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
امیدواریم که دولت همانند دو سه سال اخیر در حل این معضل کوشا باشد و با قاچاقچیان برخورد لازم را داشته باشد. متاسفانه گاهی مشاهده می‌شود که افرادی به دفاتر فعالان حوزه تجارت مراجعه می‌کنند و پیشنهادات عجیب و غریبی که با قانون در تضاد است، به آنها ارائه می‌دهند. به عنوان مثال از ما می‌خواهند که کالایی را از دوبی به طریق قانونی وارد کشور کنیم و به قیمت دلخواه خود به آنها بفروشیم. مسلما چنین فعالیتی شبهه برانگیز است و منافعی را برای آنها در پی دارد که منافع ملی را به خطر می‌اندازد. بنابراین مبارزه با قاچاق به یک عزم ملی نیاز دارد و تمامی اجزای حکومت و مردم باید دست به دست هم دهند تا این معضل برطرف شود. البته سختگیری‌های گمرکی هم فعالیت واردکنندگان قانونی را با مشکلاتی مواجه ساخته است و برخی افراد ترجیح می‌دهند قانون را دور بزنند و راه آسان‌تر را برای واردات کالای مورد نظر خود انتخاب کنند. پس گمرک کشور وظیفه دارد از سختگیری‌های بی مورد بکاهد و در صورت نیاز تعرفه برخی اقلام را کاهش دهد. متاسفانه در سال‌های گذشته هر گاه واردات کالایی رونق پیدا کرده است، مسئولان با افزایش نرخ واردات آن کالا، مشکلاتی را برای تجار به وجود آورده‌اند.
مشخص است اگر تعرفه واردات کالایی که تقاضای زیادی برای آن وجود دارد، افزایش یابد، قاچاقچیان را وارد عرصه اقتصاد می‌کند. البته مسئولان با راه‌اندازی سامانه گمرکی سعی در ساماندهی ورود و خروج کالا داشته‌اند که تا امروز نتیجه مشخصی نداشته است.