بهاءالدین حسینی‌هاشمی، اقتصاددان و مدیرعامل سابق بانک سرمایه
بهاالدین حسینی هاشمی مدیرعامل اسبق بانک سرمایه با بیان اینکه وقتی قیمت ارز محلی(local currency) در مقابل ارزهای بین المللی یکسان شود،تسعیر نرخ ارز انجام می شود،اظهار داشت:« در حال حاضر دولت قیمت دلار را در بوددجه نزدیک به 3 هزار تومان در نظر گرفته است، اما عملا 3500 تومان در بازار به فروش می رسد؛ حالا دولت می خواهد تسعیر کند و به نرخ واقعی برساند. در اینجا دولت یک دارایی و یک بدهی دارد اگر دارایی دولت بیشتر از بدهی باشد چون هر دو به نرخ روز محاسبه می شود،در این عملیات نفع می برد.»
وی توضیح داد:« فرض کنید شما 2 هزاردلار بدهی دارید و 3 هزار دلار هم پول دارید؛در تسعیر بدهی و دارایی تان را باید به نرخ جدید پرداخت کنید. پس از پرداخت ، خالص دارایی شما هزار و پانصد دلار می شود. عین همین عملیات برای دولت و بانکها می افتد. تمام موسسات بانکی و پتروشیمی ها که دارای بدهی ارزی هستند،از این شیوه می توانند بخشی از بدهی های خود ار بپردازند. یعنی با این روش بدهی باید با نرخ جدید پرداخت شود.»
این کارشناس بانکی با اشاره به اینکه در تسعیر ارز دارایی دولت هم با نرخ جدید محاسبه می شود،خاطرنشان کرد:«در کنار تسعیر ارز،بهترین کار این است که دولت همزمان نرخ ارز را هم یکسان کند؛ در حال حاضر نرخ ارز، دو نرخی است. یک نرخ ارز بازار آزاد دارید و یک نرخ ارز مبادله ای که 500 تومان تفاوت دارد. وقتی ارز یکسان می شود کلیه دارایی بدهی های ارزی هم به نرخ جدید تبدیل می شود.»
روش جبران زیان تسعیر
حسینی هاشمی با تاکید بر اینکه در عملیات تسعیر صاحب یک درآمد می شوید که آن درآمد مشمول مالیات نمی شود،عنوان کرد:« این درآمد به حساب سرمایه می رود؛ اگربرای بانکها این تسعیر اتفاق بیفتد به حساب سرمایه شان می رود، اما اگر بدهی آنها زیاد باشد، در تسعیر نرخ ارز زیان می بینند.»
او افزود:« کسانی که زیان می بینند، باید ذخیره در نظر بگیرند، یعنی از درآمد سالهای آینده کسر کنند تا زیان پایاپای شود.»
این کارشناس بانکی با اشاره به اینکه با عملیات تسعیر ارز به این دلیل که دارایی ارزی دولت بیشتراز بدهی هایش است، یادآورشد:« چون تراز ارزی و پرداخت خارجی دولت مثبت است و به اصطلاح دارایی ارزی دولت بیشتر از بدهی هایش است، وقتی تسعیر می شود مابه التفاوت این نرخ به حساب بودجه دولت می رود و بخشی از کسری بودجه دولت را پوشش می دهد .در نتیجه دولت می تواند با این میزان بدهی هایش را بپردازد؛ اینجا یک اتفاق اقتصادی نیفتاده است،بلکه فقط با تبدیل نرخ ارز کسی می تواند پولدار شود وکسی زیان ببیند .»
کمک به یکسان سازی نرخ ارز
او با بیان اینکه این کار آثار اقتصادی زیادی در مقطع یکسان سازی خواهد داشت،گفت:« به همین دلیل است که همه اصرار می کنند ارز دو نرخی نباشد؛ فرض کنید تورم حوزه ریال 15 درصد وتورم حوزه یورو 5 درصد باشد. در واقع هر ساله 10 درصد ریال در مقابل یورو تضعیف می شود، یعنی هر ماه تقریبا یک درصد. اصول اقتصادی می گوید این را ارز را یکباره تبدیل کن، نه اینکه هر سال 20 درصد ریال را تضعیف کنید. دونرخی برای اقتصاد آثار سو دارد .»
حسینی هاشمی در پاسخ به این سئوال که تاثیر تسعیر ارز بر اقتصاد کشور چگونه خواهد بود،گفت:« مهمترین تاثیر آن افزایش تورم است،اما در عین حال همه امیدواریم که دولت این تصمیم را اجرایی کند.به شرط آنکه پس از این کار دولت ارز را مدیریت نکند و بگذارد ارز شناور باشد تا کاهش ارزش ریال تجمیع شود.»
وی تصریح کرد:« وقتی نرخ رسمی ارز افزایش می به همراه خود تورم دارد.بر روی هزینه خانوار تاثیر دارد.زیرا هزینه کالای مصرفی آنها افزایش می یابد. اما در عین حال تاثیر مثبتی بر روی صادرات خواهد گذاشت و واردات را تا حدودی کاهش می دهد.زیرا کالایی که ارزبری دارد با این روش گران می شود.»
به گفته وی یکسان سازی نرخ ارز موجب افزایش صادرات و در نهایت شکوفایی اقتصاد می شود.