ورود بانک‌ها به بازار ارز مفید است

از مهم‌ترین اقداماتی که بانک مرکزی طی سال های اخیر انجام داده، نزدیک کردن نرخ ارز به قیمت واقعی آن است.
تاریخ: 11 مرداد 1395
شناسه: 2900

اقدامات دولت یازدهم در حوزه پولی و بانکی تاکنون باعث شده در این حوزه ها انتظامات مطلوبی شکل گیرد؛ روندی که در صورت تداوم می تواند نتایج اثرگذاری در اقتصاد ایران بر جای بگذارد. از مهم‌ترین اقداماتی که بانک مرکزی طی سال های اخیر انجام داده، نزدیک کردن نرخ ارز به قیمت واقعی آن است. قیمت ارز در دولت گذشته متاثر از درآمدهای نفتی، به طور کاذب پایین نگه داشته شده بود، اتفاقی که به محض کاهش درآمدهای ارزی به فوران قیمت منجر شد. حالا که بعد از سه سال، دولت موفق شده نرخ ارز را ثابت نگه دارد، ساماندهی به عرضه ارز اقدامی است که می‌تواند بسیاری از سوء استفاده ها و نابسامانی های این حوزه را از بین ببرد. بنابر اعلام مقامات بانک مرکزی، بانک‌ها این امکان را پیدا کرده اند تا از این پس وارد بازار مبادلات ارزی شده و خود راسا به خرید و فروش ارز اقدام کنند. این اقدام از چند وجه دارای اهمیت است؛ نخست آنکه اغتشاشات ارزی در بازار را که در مواقعی خاص ممکن است ایجاد شود، از بین می برد. هنگامی که ارز نامشخصی در بازار وجود داشته باشد، مدیریت نرخ آن از کنترل بانک مرکزی خارج می شود، چرا که این احتمال وجود دارد که دارندگان ارز که آن را به عنوان کالای سرمایه ای نزد خود نگه داشته اند، در مواقعی خاص آنها را وارد بازار کرده و در نبود مدیریتی اثر گذار، نوسانات قیمت ایجاد کنند. اما اگر حضور بانک‌ها در بازار ارز، به طور مداوم وجود داشته باشد، احتمال بسیار کمی وجود دارد که بازار با کمبود ارز مواجه شده و فرصت برای دلالان و سوداگران حاصل شود تا ارزهای موجود را با هر نرخی که می خواهند به فروش برسانند. مزیت دیگر این اقدام، ایجاد اعتماد عمومی در میان عموم مردم است، چرا که باعث می شود متقاضیان ارز بدون محدودیت زمانی، هر لحظه که به مقداری از ارز نیاز دارند، راسا آن را از شعب بانک‌ها دریافت کرده و در این فرایند از احتمال کلاهبرداری‌های مرسوم محفوظ بمانند. به علاوه این اقدام در حوزه اقتصاد کشور شفافیت ایجاد می کند که این موضوع در ارتباط با نهاد بین‌المللی مبارزه با پولشویی (FATF) می تواند بسیار اثرگذار باشد، تا آنجا که شفافیت پولی، بانکی و اقتصادی ایران در سطح جهانی را ارتقا می دهد. ضمن اینکه نظام بانکی کشور تا پیش از انقلاب نیز، این تجربه را داشته و در آن برهه موفق هم عمل کرده است، بنابراین در حالت کنونی هم می توان از آن تجربیات برای هر چه بهتر پیاده کردن این فرایند بهره برد. از سویی دیگر، شاید برخی دلنگرانی‌ها نیز در رابطه با نقش صرافی ها در بازار ارز به وجود آید، اما در واقع حضور بانک ها در این بازار نه تنها لطمه ای به کار صرافی ها نمی‌زند، بلکه با ایجاد رقابتی سالم، باعث می شود تا دست دلالان و سوداگران ارز از این بازار کوتاه شده و در نهایت صرافی ها هم با اصول قاعده مندی همچنان می توانند بخشی از نیاز مشتریان و متقاضیان ارز را برآورده کنند. پس در مجموع می‌توان این اقدام را مثبت ارزیابی کرد.