کارگاه تولید تجهیزات آزمایشگاهی مصالح ساختمانی. عکس: تسنیم، حسین زهرهوند.
نماینده کارگران در شورای عالی کار با اشاره به اینکه کارگران در کارگاههای بدون شناسنامه جزو فراموششدگان هستند گفت: بر اساس برآوردها ۳.۵ میلیون کارگر در کارگاههای زیرزمینی فعالیت دارند که آمار آنها در هیچ جا نیست.
علی خدایی، نماینده کارگران در شورای عالی کار، درباره آمار اشتغال کارگران غیررسمی گفت: بر اساس برآوردها 3.5 میلیون کارگر در کارگاههای زیرزمینی فعالیت دارند که آمار آنها در هیچ جا نیست و این کارگاهها غیررسمی و بدون تابلو هستند.45.5 میلیون کارگر در کارگاههای شناسنامهدار کشور شناسایی شدهاند.
خدایی با بیان اینکه به آمار و ارقامی از سوی معاونت اشتغال درباره میزان اشتغالزایی بیان میشود اعتماد ندارم و راجع به آمارهای وزارت کار صحبت نمیکنم گفت: کارگرانی که در خیابان جمهوری در کارگاههای خیاطی مشغول به فعالیت هستند هیچگونه شناسنامه کارگری در آن کارگاه برای آنها وجود ندارد.
وی با انتقاد از ضعف وزارت کار در بازرسیهای کار گفت: کارگران در کارگاههای بدون شناسنامه جز فراموششدگان هستند. در این کارگاهها قرارداد سفید امضا بهوفور وجود دارد. کارگران فعال در فضای سبزها و پاکبانان نیز قرارداد سفید امضا دارند. کارگرانی که با بسیاری از پیمانکاران تأمین نیرو مرتبط با نهادهای دولتی و عمومی و غیردولتی کار میکنند، جز کارگرانی هستند که اصطلاحاً قرارداد سفید امضا با پیمانکار خود بستهاند و اگر اعتراض کنند، بهزودی بیکار میشوند.
نماینده کارگران در شورای عالی کار با اشاره به اینکه گاهی اوقات قراردادهایی با کارگران بسته میشود که فقط روی کاغذ است گفت: مفاد قراردادهایی که فقط روی کاغذ است اجرا نمیشود و حداقلهای قانونی برای آنها وجود ندارد و در این صورت کارگر حق اعتراض ندارد و از این دسته کارگران در پیمانکاران تأمین نیرو بهوفور یافت میشود و هیچ مقامی هم نمیتواند ادعا کند، که کارگران با قرارداد سفید امضا وجود ندارد.
وی راهحل قرارداد سفید امضا کارگری را در گرو اجرای ماده 10 قانون کار و تبصره آن خواند و گفت: کارفرما موظف است یک نسخه از قرارداد با کارگر را به اداره کار محل سکونت و یک نسخه را به تشکلهای مربوط به کارگری تحویل دهد.
خدایی با اشاره به اینکه حدود 10 درصد از کارگران کشور دارای تشکل صنفی هستند بیان کرد: ادارات کار در همه جای ایران و شهرهای مختلف وجود دارند که اگر ماده 10 قانون کار اجرا میشد، دیگر شاهد قرارداد سفید امضا کارفرما با کارگر نبودیم و قوانین کار اجرا میشد، اما این مادهقانونی به خاطر ضعف نظارت اجرا نشد.
عضو شورای عالی کار بیان کرد: اگر سامانه جامع روابط کار راهاندازی شود، قراردادهای کارگری ثبت الکترونیکی میشود و کارفرماها موظف هستند که یک نسخه از قرارداد با کارگران را در این سامانه قرار دهند. وزیر کار در تیرماه قول داده بود که سامانه جامع روابط کار ظرف دو ماه آینده رونمایی و در اختیار کارگران قرار گیرد. اگر این سامانه رونمایی شود. کارفرما موظف است نسخهای از قرارداد خود را در سامانه قرار دهد، در غیر این صورت اگر مشکلی بین کارفرما و کارگر ایجاد شد که کار به دادگاه کشید، در آن صورت ادعای کارگر پذیرفته میشود و کارفرما بعد از آن حتی اگر قرارداد ارائه کند، از او پذیرفته نخواهد شد.
نماینده کارگران در شورای عالی کار با اشاره به اینکه نبود امنیت شغلی باعث قرارداد سفید امضا است گفت: در حال حاضر لیست بیمه تأمین اجتماعی الکترونیکی شده و صد در صد کارفرمایان این لیست را در سامانه ارائه میکنند و کارفرما در این زمینه تخلف نمیکند و موظف است کارش را بهدرستی انجام دهد. در مورد سامانه جامع روابط کار هم باید الکترونیکی شود.