حسن روحانی، رئیسجمهوری برای هفتمین بار در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد. او در این سخنرانی از ائلاف امید و ابتکار صلح هرمز سخن گفت.
متن کامل سخنرانی حسن روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم؛ الحمدلله رب العالمین و الصلوة والسلام علی رسول الله و آله و صحبه.
آقای رئیس، انتخاب شایسته جنابعالی به ریاست هفتادوچهارمین نشست سالانه مجمع عمومی ملل متحد را تبریک میگویم. برای جنابعالی و دبیرکل محترم، آرزوی توفیق دارم. در آغاز سخن مایلم، با گرامیداشت یادِ نهضت آزادیخواهانه حسینبن علی (ع)، به همه حقطلبانی که با تحمّلِ همه سختیها، برای احقاق حقوق خود مبارزه میکنند و به روان همه شهدای مظلوم بمبارانها و اقدامات تروریستی در یمن، سوریه، فلسطینِ اشغالی، افغانستان، عراق و دیگر کشورهای جهان درود بفرستم. خانمها، آقایان؛ خاورمیانه در آتش جنگ، خونریزی، تجاوزگری، اشغالگری، تعصبات مذهبی و فرقهای و افراطگرایی میسوزد و بزرگترین قربانی چنین شرایطی ملت مظلوم فلسطین است. تبعیض، تصاحب زمینها، شهرکسازی و کشتار همچنان ادامه دارد.
طرحهای تحمیلی آمریکایی- صهیونیستی مانند معامله قرن، تعیین بیتالمقدس بهعنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و الحاق بلندیهای جولان به دیگر سرزمینهای اشغالی، قطعا محکوم به شکست است.
برعکسِ طرحهای ویرانگر آمریکا، کمکها و همکاریهای منطقهای و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران در حوزه تأمین امنیت و مقابله با تروریسم بسیار تعیینکننده بوده است. نمونههای بارز آن، همکاری با روسیه و ترکیه در چارچوب روند آستانه درباره بحران سوریه، ارائه طرح صلح برای بحران یمن و همکاری فعال با نمایندگان دبیرکل سازمان ملل متحد، گفتوگوهای سازنده با چهار کشور اروپایی و تلاش فعال برای تسهیل مذاکرات صلح میان طرفهای یمنی است که منجر به موافقتنامه صلح استکهلم درخصوص بندر حدیده شد. حضار محترم؛ من از کشوری میآیم که از یکسالو نیم پیش، در برابر بیرحمانهترین تروریسم اقتصادی ایستادگی نموده و از حق استقلال و توسعه علمی و فناوری خود دفاع کرده است. دولت آمریکا با اعمال تحریمهای فرامرزی و تهدید دیگر ملتها، تلاش کرده ایران را از مزایای حضور در اقتصاد جهانی محروم کند و با سوءاستفاده از نظام بانکی، به راهزنی بینالمللی دست زده است. ما ایرانیان، پیشگامِ ملتهای منطقه در نهضتهای آزادیخواهی بودهایم؛ همواره برای خود و همسایگانمان، صلح و پیشرفت خواستهایم و هرگز در برابر تهاجم و تحمیل خارجی، تسلیم نشدهایم. ما نمیتوانیم دعوت به مذاکره کسانی را باور کنیم که اعلام میکنند سختترین تحریمهای تاریخ را علیه کرامت و معیشت ملتمان اعمال کردهاند. چگونه میتوان باور کرد که جنایت و فشار بر زندگی ۸۳ میلیون ایرانی بهویژه زنان و کودکان برای دولتمردان آمریکایی امری خوشایند و موجب افتخار تلقی شود و استفاده از تحریم علیه طیفی از کشورها مانند ایران، ونزوئلا، کوبا، چین و روسیه به یک اعتیاد دائمی تبدیل شده باشد. ملت ایران هرگز این جنایتها و این جنایتکاران را نه فراموش میکند و نه میبخشد.
خانمها؛ آقایان؛ رویکرد دولتِ کنونی آمریکا نسبت به برجام، نهتنها نقضِ قطعنامه ۲۲۳۱، بلکه تجاوز به حاکمیت و استقلالِ سیاسی و اقتصادی کلیه کشورهای جهان است.ایران با وجود خروج آمریکا از برجام تا مدت یک سال، همچنان نسبت به اجرای تمامی تعهدات هستهای خود وفق برجام، وفادار بوده است. ما به احترامِ قطعنامه شورای امنیت، به اروپا فرصت دادیم تا به تعهدات یازدهگانه خود برای جبران خروج آمریکا عمل کند؛ ولی متأسفانه فقط حرفهای زیبایی شنیدیم و شاهد اقدامی نبودیم. اینک بر همگان ثابت شده است که آمریکا به تعهدات خود پشت میکند و اروپا از اجرای تعهداتش ناتوان است. ما حتی در اجرای بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، راهبرد گامبهگام را در پیش گرفتیم و هنوز بر عهد خود به برجام، برجا ماندهایم؛ اما صبر ایران هم حدی دارد؛ وقتی آمریکا قطعنامه سازمان ملل متحد را حرمت نمیگذارد، وقتی اروپا ناتوانی خود را به نمایش میگذارد، تنها راه، تکیه بر عزت، غرور و اقتدار ملی خودمان است.
ما را به مذاکره میخوانند؛ درحالیکه خود از معاهده گریزاناند. ما با همین دولت فعلی آمریکا بر سر میز 1+5، در گفتوگو بودیم؛ اما آنها بر عهدِ سلفِ خویش، خط بطلان کشیدند.
من به نمایندگی از ملت و کشورم، اعلام میکنم که: پاسخ ما به مذاکره تحت تحریم، نه است. دولت و ملت ایران، یکسالو نیم زیر شدیدترین تحریمها، استقامت کرده است و هرگز با دشمنی که میخواهد با سلاح فقر، فشار و تحریم ایران را به تسلیم وادارد، مذاکره نخواهد کرد.
اگر پاسخ آری میخواهید، همانطور که رهبر معظم انقلاب اعلام کردهاند، تنها راه برای گفتوگو، بازگشت به تعهدات است. اگر نسبت به اسم برجام حساسیت دارید، به رسمِ آن بازگردید و به چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، متعهد باشید. تحریمها را متوقف کنید تا راه گفتوگو باز شود.
من بهروشنی میگویم: اگر به حداقلها قانع هستید، ما هم به حداقلها بسنده میکنیم. برجام، حداقل بود؛ چه برای شما و چه برای ما. اما اگر بیشتر میخواهید، باید بیشتر بپردازید. اگر بر سر حرفِ خود هستید که فقط یک خواسته از ایران دارید و آن، عدم ساخت و بهرهگیری از سلاح هستهای است، این امر با نظارت آژانس و بالاتر از آن، با فتوای رهبری ایران، حاصل است. فقط کافی است به جای نمایشِ مذاکره، به واقعیتِ مذاکره بازگردید. عکس یادگاری آخرین ایستگاهِ مذاکره است، نه اولین ایستگاه آن.
خانمها؛ آقایان؛
ما در ایران، به رغم همه سنگاندازیهای دولت آمریکا، به حرکت در مسیر رشد و سازندگی اقتصاد و جامعه ایران، ادامه دادهایم و میدهیم. اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۷، بالاترین نرخ رشد اقتصادی در جهان را همراه با کاهش مستمر نرخ تورم، تجربه کرد و امروز هم، با وجود التهابات ناشی از عوامل خارجی در یکسالو نیم گذشته، بار دیگر به مسیر رشد و ثبات بازگشته است. رشد تولید ناخالص داخلی ایران، بدون نفت، در ماههای اخیر، مجددا مثبت شده و تراز تجاری کشور، همچنان مثبت است.
حضار محترم؛
دکترین امنیتی جمهوری اسلامی ایران حفظ صلح و ثبات در خلیج فارس و تأمین آزادی و امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز است. حوادث اخیر، این امنیت را به شکل جدی در خطر قرار داده است. امنیت و صلح در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز را با مشارکت کشورهای این منطقه میتوان تأمین کرد و جریان آزاد نفت و دیگر منابع انرژی را تضمین کرد، به شرط آنکه امنیت را چتری فراگیر در همه حوزهها برای همه کشورها بدانیم.
بنا به مسئولیت تاریخی کشورم در حفظ امنیت، صلح، ثبات و پیشرفت در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز، همه کشورهایی را که از تحولات خلیج فارس و تنگه هرمز متأثر میشوند، به «ائتلافِ امید» HOPE یعنی «ابتکار صلح هرمز» (Hormoz Peace Endeavor) دعوت میکنم.
هدف «ائتلاف امید» ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه همه ساکنان حوزه تنگه هرمز و تفاهم متقابل و روابط صلحآمیز و دوستانه میان ایشان است. این ابتکار حوزههای مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتیرانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع نسبت به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در بر میگیرد.
«ائتلاف امید» بر پایه اصول مهمی مانند پایبندی به اهداف و اصول ملل متحد، احترام متقابل، منافع متقابل، جایگاه برابر، گفتوگو و تفاهم، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، خدشهناپذیریِ مرزهایِ بینالمللی، حلوفصل مسالمتآمیز همه اختلافات و از همه مهمتر دو اصلِ بنیادینِ «عدم تجاوز» و «عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر» قرار دارد. حضور سازمان ملل متحد برای ایجاد یک چترِ بینالمللی در حمایت از «ائتلاف امید» نیز امری ضروری است. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران جزئیات بیشتری از ائتلاف امید را به اطلاع کشورها خواهد رساند.
خانمها و آقایان
تشکیل هرگونه ائتلاف امنیتی، تحت هر عنوان در منطقه، با محوریت و فرماندهی نیروهای خارجی، مصداق بارز مداخله در امور منطقه است. رویکرد امنیتیسازیِ دریانوردی در تناقض با حق دریانوردیِ آزاد و حق توسعه، و باعث تشدید تنش و پیچیدهترشدنِ شرایط است و صلح، امنیت و ثبات منطقه را تهدید مینماید.
امنیت منطقه ما با خروج نظامیان آمریکا، تأمین میشود و نه با سلاح و مداخله آنان. آمریکا پس از ۱۸ سال نتوانست اقدامات تروریستی را کاهش دهد، اما جمهوری اسلامی ایران فتنه داعش را به کمک ملتها و دولتهای همسایه، خاتمه داد. راهحل نهایی صلح و امنیت خاورمیانه: «دموکراسی در داخل؛ و دیپلماسی در خارج» است. امنیت را نمیتوان خرید و توسط دولتهای خارجی، تأمین کرد.
صلح و امنیت و استقلالِ همسایگانِ ما، صلح و امنیت و استقلالِ ماست. آمریکا همسایه ما نیست. این جمهوری اسلامی ایران است که همسایه شماست و از دیرباز به ما آموختهاند که «اول همسایه؛ آنگاه خانه». در روز واقعه، ما و شما تنها میمانیم. ما با هم همسایهایم، نه با آمریکا!
آمریکا اینجاست، نه در خاورمیانه. آمریکا وکیل هیچ ملتی و کفیل هیچ دولتی نیست. هیچ دولتی به دولت دیگر، وکالت نمیدهد و کفالت خویش را به دیگری نمیسپارد. اگر امروز شعلههای آتش یمن، تا حجاز هم زبانه کشیده است، باید آتشافروز را جست و تنبیه کرد، نه اینکه بیگناهان را آماج تهمتها و کینهها قرار داد. امنیت عربستان با پایاندادن تجاوز به یمن، حاصل میشود، نه با دعوت از بیگانگان. ما حاضریم برای صلح از همه توان ملی و اعتبار منطقهای و اقتدار بینالمللی خویش، مایه بگذاریم. راهحل صلح در جزیرهالعرب، امنیت در خلیج فارس و ثبات در خاورمیانه را باید در درون خاورمیانه جستوجو کرد و نه در بیرون آن. مسائل منطقه ما، بزرگتر از آن است که آمریکا از عهده آن برآید. دولتی که حتی نتوانسته مسئله افغانستان و عراق و سوریه را حل کند و بانی افراطگری، طالبانیگری و داعشیگری بوده است؛ هرگز قادر به حل معضلات پیچیدهتر امروز نخواهد بود.
همکاران گرامی؛
منطقه ما بر لبه پرتگاه ایستاده است؛ تاجاییکه تنها یک اشتباه میتواند آتشی بزرگ را برافروزد. ما دخالت تحریکآمیز بیگانگان را تحمل نمیکنیم و به هرگونه تعرض به امنیت و تمامیت سرزمینی خود، قاطعانه پاسخ میدهیم؛ اما راه جایگزین و مطلوب ما، همبستگیِ میان همه ملتهای دارای منافع مشترک در خلیج فارس و منطقه هرمز است. این پیام ملت ایران است: بیایید به جای سرمایهگذاری در جنگ و خشونت، بر روی امید به یک آینده بهتر، سرمایهگذاری کنیم. به عدالت برگردیم. به صلح، به قانون، به عهد و پیمان برگردیم و بالاخره به میز مذاکره بازگردیم.