ثبات بازار ارز در روزهای اخیر دچار نوسان شده و قیمت‌ها روندی صعودی یافته است به‌طوری‌که نرخ دلار دیروز حدود ۶۰۰ تومان بالا رفت. بهای دلار از حدود ۱۱ هزار و ۲۰۰ تومان در حدود سه هفته پیش، به رقم ۱۳ هزار و ۵۵۰ تومان در صرافی‌های بانکی رسیده و بهای یورو نیز ۱۴ هزار و ۸۵۰ تومان شده است.
درباره چرایی این افزایش قیمت، دلایل مختلفی بیان می‌شود که برخی از آنها عوامل داخلی و شماری دیگر عوامل بیرونی به شمار می‌روند.
جدا از عوامل تأثیرگذار در افزایش قیمت دلار و سایر ارزها، آنچه اهمیت دارد این است که حجم تقاضا برای ارزهای عمده در بازار تا حد زیادی بالا رفته است.
همچنین انتظارات تورمی نیز شکل گرفته و فعالان این بازار این‌گونه اعلام می‌کنند که قیمت‌ها همچنان رشد خواهد کرد.
انتظارات تورمی بنزین
اگرچه غیرمنطقی است اما در ایران همه‌چیز به نرخ بنزین ارتباط پیدا می‌کند، از گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی گرفته تا خودرو و دلار.
وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی درباره عوامل اثرگذار بر نوسان نرخ ارز در روزهای اخیر، گفت: چهار عامل باعث افزایش قیمت دلار و سایر ارزها در کشور شده‌اند.
این کارشناس بازار ارز با بیان اینکه عامل نخست، انتظارات تورمی پس از افزایش قیمت بنزین است، افزود: معمولاً هر افزایش قیمتی در بنزین انتظار افزایش قیمت‌ها در سایر کالاها را به دنبال دارد که دلار نیز یکی از آنهاست.
وی خاطرنشان کرد: البته تأثیر افزایش قیمت بنزین بر نرخ دلار، کوتاه‌مدت بوده و نمی‌تواند بلندمدت باشد.
افزایش تقاضا برای سفرهای خارجی
به‌طور سنتی در روزهای پایانی سال میلادی و نزدیک تعطیلات نوروز میزان سفرهای خارجی افزایش می‌یابد که معمولاً متقاضیان از ماه‌ها جلوتر اقدام به خرید ارزهای مورد نیاز می‌کنند.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: عامل دومی که افزایش نرخ دلار را موجب شده، رشد تقاضا برای سفرهای خارجی است. با توجه به نزدیک شدن به سفرهای پایان سال میلادی و سپس پایان سال خورشیدی، میزان تقاضا برای دلار و سایر ارزها بالا می‌رود.
نزدیک شدن به زمان تسویه بانک‌ها و شرکت‌ها
ماه‌های پایان سال زمان تراز کردن صورت‌های مالی و تسویه بدهی‌ها و صاف کردن حساب‌های بانک‌ها و شرکت‌هاست به همین دلیل تقاضا برای دلار و سایر ارزها بالا می‌رود.
وی اضافه کرد: عامل سوم نزدیک شدن به زمان تسویه‌حساب‌های بانک و شرکت‌هاست که تقاضا برای دلار و ارز را بالا برده و به‌تبع آن، قیمت‌ها رشد می‌کند.
ناآرامی در عراق
این کارشناس بازار ارز اظهار داشت: چهارمین و مهم‌ترین عامل افزایش قیمت دلار، ناآرامی‌های اخیر در کشور عراق به‌عنوان مهم‌ترین شریک تجاری ایران است.
شقاقی با اشاره به حجم بالای همکاری اقتصادی و تجاری ایران با عراق گفت: تا پیش از ناآرامی‌های اخیر در عراق، بیشتر بازرگانان عراقی حاضر بودند از ریال در مبادلات تجاری خود با ایران استفاده کنند، اما پس از تشدید درگیری‌ها در عراق تقاضای آنها برای دلار، درهم و دینار بالا رفته است.
وی اظهار داشت: مبلغ بالای مبادلات تجاری بین دو کشور باعث افزایش زیاد تقاضا برای دلار و سایر ارزها شده است.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد: در ماه‌های اخیر به علت همراهی امارات با بازرگانان و صرافان ایرانی، شرایط برای مبادلات تجاری و نقل‌وانتقال ارز بهتر شده و آرامش در بازار برقرار بود.
وی درباره چشم‌انداز بازار ارز گفت: در صورت کاهش ناآرامی‌ها در عراق، میزان تقاضای دلار و سایر ارزها در بازار کاهش یافته و بازار ارز به ثبات می‌رسد.