محمد لاهوتی با اشاره به وضعیت کنونی صادرات غیرنفتی کشور گفت: امروز با توجه به اینکه کشور، مایحتاج ارزی خود را از منابع ارز حاصل از صادرات تأمین می‌کند، اهمیت صادرات و تسهیل در روند صدور کالا، یکی از موضوعات مهم در سیاستگذاری و مدیریت شرایط کنونی کشور به شمار می‌رود؛ به نحوی که وقتی صحبت از وقفه در صادرات به میان می‌آید، معنای ضرر یک تعداد صادرکننده یا یک بخشی از حوزه فعالیت اقتصادی ایران نیست؛ بلکه عملاً وقفه در صادرات، به معنای کند شدن ارزآوری کشور است.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران افزود: بر همین اساس، هر گونه خللی در حوزه صادرات می‌تواند باعث کاهش عرضه ارز شده و در مقابل واردات و نرخ ارز را نیز مورد تأثیر قرار می‌دهد؛ بنابراین در شرایط کنونی اقتصاد ایران، موضوع صادرات باید به عنوان یک اولویت در حاکمیت مدنظر قرار گیرد که البته این اولویت نیز، از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.
وی تصریح کرد: با توجه به اتفاقات اخیر که در کشور رخ داده و ویروس کرونا اقتصاد ایران را تحت تأثیر قرار داده است، بیشترین لطمه‌ای که متوجه بخش‌های مختلف اقتصادی شده، مرتبط با حوزه صادرات است؛ چراکه به هر حال کشورهای پیرامونی ایران، به دلیل نگرانی از سلامت شهروندان خود، مجموعه تدابیری را به کار می‌بندند که جلوی واردات کالاهای ایرانی را سد می‌کند که این امر، به خصوص در حوزه کالاهای فسادپذیر، مشکل را دو چندان می‌نماید؛ چراکه بیشترین حجم صادرات مواد غذایی و کالاهای فسادپذیر صادراتی ایران، راهی کشورهای پیرامونی مثل افغانستان، عراق و کشورهای حوزه CIS می‌شود.
به گفته لاهوتی، از روزی که این اتفاق رخ داده، مشکل در حوزه صادرات به خصوص در مرزهای مشترک با کشورهای هدف صادراتی، به سرعت در حال تغییر است و بر این اساس، به صراحت نمی‌توان گفت که مسیر صادرات ایران، مطلقاً بسته بوده یا کاملاً باز است؛ چراکه برخی از کشورها، در مقاطعی از روز مرزهای خود را باز می‌کنند و در ساعاتی پس از آن، می‌بندند، پس صادرات روان نیست.
لاهوتی معتقد است که در شرایط کنونی، سه عامل محوری باید مدنظر همه تصمیم‌گیران قرار گیرد؛ به نحوی که اولین موضوع آن است که دولت به عنوان حاکمیت، باید یک ستاد اطلاع‌رسانی برخط به منظور ارائه اطلاعات به صادرکنندگان در مورد مرزهای کشور، تشکیل داده و برای آن، سامانه‌ای را در نظر بگیرد که بلافاصله به صورت آنلاین، ورود و خروج کالا از مرزهای مختلف را به صورت شفاف نشان دهد تا صادرکنندگان بدانند کالایی که صادر می‌کنند، با چه شرایطی در مرز مواجه بوده و یا با چه شرایطی روبرو خواهد شد؛ این گونه او می‌تواند شرایط صدور کالا را مدیریت کند.
وی ادامه داد: دومین نکته آن است که دولت، اطمینان لازم را به کشورهای همسایه بدهد که نظارت و دقت لازم را در سلامت کالاهای صادراتی به خرج می‌دهد و این اطمینان را به واردکننده کشور هدف صادراتی ایران، می‌دهد که به مرور، شرایط صدور کالا را با خواست بازارهای مختلف به لحاظ سلامت بالای کالا، تطبیق می‌دهد.
لاهوتی گفت: به هر حال اکنون صادرکنندگان توانسته‌اند که علیرغم مشکلات ارزی کشور، روند صادرات را حفظ کنند و نباید اجازه داد که این روند تحت الشعاع قرار گیرد.
وی افزود: نکته سوم که مرتبط با خود صادرکنندگان است، درک شرایط از سوی جامعه صادراتی کشور است؛ به این معنا که همه ما باید شرایط را درک کرده و به این فکر باشیم که اولویت اول کشور، باید تنظیم بازار داخلی باشد؛ پس کالاهایی که قرار است صادر کنیم، بر اساس شرایط موجود در لب مرزها، باید روانه شده و از ازدحام بیش از حد کالا لب مرز خودداری نمائیم.
لاهوتی معتقد است که امروز صادرکنندگان نباید به این فکر کنند که اگر کالا صادر کنند؛ حتی اگر کامیون را پشت صف مرز قرار داده و ازدحام ایجاد کنند؛ این رفتار باعث می‌شود که کالاهایشان صادر شود؛ بلکه سیاستگذار و تصمیم‌گیر را مجبور خواهند کرد که به صورت ناخواسته، با شتاب‌زدگی تصمیم بگیرند و ضرر و زیان این امر، برای صادرکنندگان بیشتر است؛ پس لازم است که آرامش خود را در جامعه حفظ کرده و مدیریت رفتارهای شخصی را در تصمیم‌گیری های مرتبط با حوزه اقتصادی صورت دهیم.
لاهوتی افزود: نکته بعدی ضرورت حمایت از صنایع کوچک و متوسط و جبران خسارت صادرکنندگان است که به نظر، یکی از وظایف اصلی دولت در این شرایط است؛ پس باید همراهی لازم را در بحث بازپرداخت مالیات و بیمه تأمین اجتماعی داشته باشد.
او ادامه داد: نقش وزارت خارجه و رایزنان بازرگانی در شرایط کنونی، اطمینان‌بخشی نسبت به آنچه است که این وزارتخانه در رایزنی با سایر سفارتخانه‌های دنیا می‌تواند به صادرکنندگان ارائه دهد؛ ضمن اینکه رایزنان بازرگانی و سفرا می‌توانند با ارتباط گیری و مذاکرات پیوسته، اطمینان را به بازارهای صادراتی بدهند که کالاهای صادراتی ایرانی، دارای استاندارد لازم و سلامت کافی بوده و مشکلی را برای جامعه خریدار ایجاد نمی‌کنند؛ پس اگر دولت ایران این اطمینان را بدهد و به موقع و با دقت، نظارت کافی را انجام دهد، به طور قطع می‌توان شرایط صادرات را بهتر از اکنون مدیریت کرد.