پنجاه و نهمین جلسه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی استان زنجان، بهصورت ویدئوکنفرانس برگزار شد. محور اصلی این جلسه موضوع ظرفیتهای صادرات آرد از استان زنجان و مشکلات مربوط به شهرک صنعتی شماره یک اشراق زنجان بود.
رئیس اتاق زنجان در این جلسه با بیان اینکه، صنعت آرد استان و فرصتهای پیش روی آن از محل ورود موقت گندم و صادرات ذیل نقشه راه تجارت خارجی استان، ۱۰۰ میلیون دلار به درآمد صادراتی استان اضافه خواهد کرد گفت: این اقدام هم موجب گردش مالی و هم ایجاد اشتغال در این بخش میشود.
علی یگانه فرد در ادامه، عراق، افغانستان، یمن و جمهوری عربی سوریه را از عمدهترین کشورهای واردکننده آرد گندم عنوان کرد و افزود: در بخش تجارت خارجی آرد گندم نیز کشورهای ترکیه و قزاقستان رتبه اول و دوم را داشته و مصر رتبه چهارم را در بین کشورهای عمده صادرکننده آرد در منطقه ما در اختیار دارند.
رئیس اتاق زنجان با اشاره به آماری از واردات کشور سوریه و عراق در بخش آرد و همچنین صادرات عمده آرد ترکیه به کشورهای همچون عراق، یمن، سوریه، ونزوئلا، اندونزی، لبنان و قطر، ابراز کرد: روسیه با ۳۲ میلیون تن صادرات گندم رتبه نخست جهان را در اختیار دارد و کشورهایی ازجمله اوکراین، قزاقستان و پاکستان نیز در این بخش به ترتیب دارای ردههای پنجم، دهم و بیست و ششم در منطقه ما هستند.
یگانه فرد با بیان اینکه مصر، اندونزی و ترکیه به ترتیب کشورهای عمده واردکننده گندم محسوب میشوند، اشارهای به وضعیت آرد و گندم در ایران نیز داشت و گفت: طی ۲۸ سال اخیر و در اجرای قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی بهطور میانگین سالانه حدود ۱۱ میلیون تن گندم در کشور تولید شده است.
او با بیان اینکه قیمت خرید تضمینی سال گذشته زراعی گندم ۲۵۰۰ تومان برای هر کیلو بود، تصریح کرد: ارزش کل تولید زنجیره گندم آرد و نان در کشور ۶۰۰ هزار میلیارد است که از این میزان ۴۴۰ هزار میلیارد ریال سهم مردم و ۱۶۰ هزار میلیارد ریال یارانهای است که دولت پرداخت میکند.
او با بیان اینکه نمودار روند تولید، خرید تضمینی و واردات گندم، بیانگر این بوده که همواره با افزایش میزان خرید تضمینی گندم توسط دولت، واردات این محصول کاهش یافته و عمده نیاز داخلی به گندم از طریق تولیدات داخلی تأمین شده است، اظهار کرد: در مقابل کاهش خرید تضمینی، واردات این محصول را افزایش داده است و درواقع تولید گندم در کشور مانند سایر کشورهای جهان وابسته به میزان خرید تضمینی این محصول توسط دولت و بهطورکلی حمایتهای دولتی بوده است.
رئیس اتاق زنجان با بیان اینکه در طول دهه اخیر تراز تجاری گندم ایران همواره منفی بوده است، خاطرنشان کرد: سال ۲۰۱۸ میزان واردات ۳۴ میلیون دلار و میزان صادرات ۹.۸ میلیون دلار بوده است که نشاندهنده تراز تجاری منفی ۲۵ میلیون دلاری بوده است، دراینبین بیشترین تراز تجاری در دوره زمانی مذکور مربوط به سال ۲۰۱۵ با ۲.۴ میلیارد دلار بوده است.
یگانه فرد با بیان اینکه در حوزه تأمین خارجی تا پایان اسفند ۱۳۹۸ حدود ۳.۷۸ میلیون تن گندم ارزش بالغبر ۹۳۸ میلیون یورو از بازارهای جهانی خریداری شده است، افزود: تا پایان اسفند ۱۳۹۸ از مقدار کل حمل و جابجایی گندم، برنج و شکر خام در داخل کشور ۲۰ درصد آن مربوط به برنج و شکر خام و ۸۰ درصد آن مربوط به جابجایی و حمل گندم در داخل کشور بوده است.
او با بیان اینکه بر اساس آخرین گزارشهای دریافتی تعداد ۱۰ شرکت حملونقل تا پایان سال گذشته بالغبر ۴.۷۳ میلیون تن کالا شامل گندم، برنج و قند و شکر و آرد شهری در کشور را جابجا کردهاند، ابراز کرد: از این مقدار بالغبر ۱.۷۳ میلیون تن مربوط به حمل درون استانی و بالغبر ۳ میلیون تن مربوط به حمله بروناستانی بوده است.
رئیس اتاق زنجان با اشاره به اینکه موقعیت استراتژیک ایران در منطقه، مرز آبی با کشوری چون روسیه برای واردات گندم و مرز زمینی با کشورهای افغانستان و عراق بهعنوان بزرگترین واردکنندگان آرد از پتانسیلهای ویژه است که میتوان از آن استفاده کرد، بیان کرد: همچنین فرصت دیگر فرصت ظرفیت خالی صنایع آرد کشور است که حدود ۶۰ درصد ظرفیت تولید خالی است.
او با بیان اینکه کارخانههای فعال در کشور با ظرفیت اسمی ۲۷ میلیون تن در سال و ۴۰ درصد ظرفیت فعال در حال حاضر فعالیت دارند، تصریح کرد: میزان تولید گندم استان زنجان ۴۳۰ هزار تن عنوان است و در حال حاضر ظرفیت سیلوهای زنجان برای ذخیرهسازی 657 هزار تن است.
رئیس اتاق زنجان مصرف سالانه گندم استان را ۱۵۰ هزار تن و ظرفیت صنایع آرد استان را روزانه حدود ۲ هزار تن اعلام داشت و افزود: این صنایع در حال حاضر با ۳۰ درصد ظرفیت فعالیت میکنند.
یگانه فرد ادامه داد: متوسط قیمت آرد وارداتی به سوریه و عراق از کشورهای مختلف ۳۰۰ دلار در هر تن است و با توجه به ظرفیت خالی ۷۰ درصدی، درصورتیکه از محل واردات موقت گندم ظرفیت خالی صنایع آرد استان تأمین و تبدیل به آرد برای صادرات به کشورهای عراق و سوریه گردد، میتواند حدود ۱۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی برای استان ایجاد کند.
او با بیان اینکه فعال نمودن ظرفیت خالی صنعت آرد استان تأثیر بسزایی در ایجاد ارزشافزوده بخش حملونقل و همچنین افزایش میزان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم دارد، گفت: در مصوبه ستاد تنظیم بازار ملی به تاریخ ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ و دربند ۹ آن ابلاغ شده که تأمین گندم مصرف کارخانههای جدید تأسیس و نیز کارخانههایی که کمتر از ظرفیت اسمی خود مشغول به فعالیت میباشند، از محل ورود موقت و تبدیل آن به آرد صادراتی پیشبینی لازم در ضوابط مربوطه توسط دفتر مقررات واردات و صادرات انجام و اجرایی شود.
رئیس اتاق زنجان با بیان اینکه کشورهای اولویتدار جهت ورود موقت گندم عبارتاند از قزاقستان، پاکستان، روسیه و اوکراین، تصریح کرد: برخی از مشکلات همچنان محدودیت گمرک در توقف گندم ورود موقت در استان جهت تولید آرد و محدودیت در صادرات سبوس، ممنوعیت تأسیس واحد جدید تولید آرد و محدودیتها و مشکلات احتمالی از ناحیه اختلاط گندمهای وارداتی با داخلی و احتمالاً صادرات مازاد بر واردات موقت گندم ازجمله مشکلات در این بخش است.
یگانه فرد در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به مشکلات شهرک صنعتی شماره ۱ اشراق زنجان، ابراز کرد: شهرک صنعتی شماره یک زنجان دارای اشتغال و همچنین حضور واحدهای تولیدی بسیاری است و مشکلاتی زیرساختی زیادی ازجمله مشکل تأمین آب، نارسایی در آنت دهی تلفن همراه و سرعت اینترنت، نبود آتشنشانی و اورژانس و مرکز بهداشت و راه دسترسی و... در آن باید موردتوجه قرار گیرد.