رئیس اتاق مشترک ایران و امارات با نگاهی به برجام، آنچه باید از آن آموخت را تعامل با دنیا برای توسعه تجارت و تحقق شرایط اقتصاد بهتر عنوان کرد و گفت: با چنین رویکردی میتوان تولید ناخالص داخلی را افزایش و مشکل اشتغال را به تدریج بهبود داد. هرچند از موقعیت پیش آمده از برجام استفاده بهینه نکردیم.
فرشید فرزانگان، رئیس اتاق مشترک ایران و امارات با توجه به اهمیت تدوین استراتژی منسجم برای تحقق رشد اقتصادی، تأکید کرد: برجام به ما آموخت که برای رشد اقتصادی باید تعامل با دنیا را در اولویت قرار دهیم مشروط بر آن که کل حاکمیت از تجارت با همسایگان حمایت کند.
این فعال اقتصادی در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران با بیان این مطلب که رویکرد تعاملی موجب پیشرفت میشود، تصریح کرد: داشتن استراتژی صادراتی اهمیت بسیار زیادی دارد و باید بهگونهای این استراتژی را تهیه کزد که در آن موضوعات اقتصادی بر مسائل سیاسی اولویت داشته باشند.
او با توجه به امکان تغییر سیاستهای آمریکا درباره مسئله تحریم علیه ایران و احتمال کاهش و یا لغو محدودیتهای تحریمی، ظرفیتهای کشور امارات را برای توسعه همکاریهای مشترک، قابل توجه خواند و تأکید کرد: طبق آمار و ارقام و تجربههای گذشته توان صادراتی ایران به امارات بالغ بر 7 میلیارد دلار برآورد میشود. هرچند در این سالها با افت و خیزهایی مواجه بوده است.
بر اساس اظهارات فرزانگان از سال 2014 میلادی، حجم صادرات ایران به امارات افزایش داشت و در این سال به رقمی حدود 4.1 میلیارد دلار رسید. در سال 2015 این رقم به 4.9 میلیارد دلار افزایش یافت و در سال 2016 شاهد صادرات 7.4 میلیارد دلاری بودیم. از سال 2016 به دلیل بروز محدودیتها روند کاهشی صادرات به امارات آغاز شد بهگونهای که در سال 2017 حجم صادرات ایران به امارات تا 6.7 میلیارد دلار کاهش یافت و در سال 2017 به 5.9 میلیارد دلار رسید.
رئیس اتاق مشترک ایران و امارات به آمار صادراتی کشور طبق تقویم خورشیدی نیز اشاره کرد؛ بر این اساس در سال 1391 حجم صادرات ایران به امارات 3.5 میلیارد دلار بود که در سال 92 به 3.5 میلیارد دلار رسید. روند افزایشی صادرات به امارات در سال 93 نیز ادامه پیدا کرد تا آنجا که در این سال 3.7 میلیارد دلار صادرات به این کشور اتفاق افتاد. در سال 94 نیز همچنان سیر صعودی حجم صادرات ادامه پیدا کرد و به عدد 4.9 میلیارد دلار رسیدیم. در سال 95 حجم صادرات ایران به امارات 6.6 میلیارد دلار شد و در سال 96 به 6.7 میلیارد دلار ارتقا یافت. از سال 96 روند کاهشی آغاز شد و در سال 97 به 5.9 و در سال 98 به رقم 3.7 میلیارد دلار کاهش یافت.
به باور او اکنون صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی ایران به امارات شانس بیشتری برای حضور موفق در بازار این کشور دارد. در این بین باید محصولات شیرینی و شکلات، زعفران، خرما و خشکبار را با بستهبندیهای مناسب و شکیل به عنوان ظرفیتهای صادراتی ایران به امارات در نظر گرفت.
فرزانگان توجه به کیفیت محصول و نوع بستهبندی آنها برای حضور در بازار امارات را بسیار مهم برشمرد و تصریح کرد: طبق نظر سازمان توسعه تجارت ظرفیت صادراتی ایران به امارات بالغ بر 11 میلیارد دلار است اما رکوردی که تا به امروز شاهد آن بودیم رقم 7 میلیارد دلار بوده است. در این بین لازم است به صادرات بخشی از کالاهایی اشاره کنیم که تا به امروز مغفول ماندهاند.
به اعتقاد این فعال اقتصادی نیاز بازار امارات به طلا و جواهرات نکتهای است که میتوان به کمک آن حجم مناسبات دو کشور را ارتقا داد. بر اساس آماری که توسط رئیس اتاق مشترک ایران و امارات اعلام شد در سال 2019 بالغ بر 30.3 میلیارد دلار طلا وارد امارات شده است و بعد از آن الماس با 10.6 میلیارد دلار قرار دارد.
او تأکید کرد: بعد از کاهش یا رفع تحریمها علیه ایران، میتوان روی بازار طلا در امارات متمرکز شد و علاوه بر مواد غذایی روی این صنعت، کار کرد. استعدادهای بینظیری در تولید و طراحی جواهرات داریم و میتوانیم روی آن سرمایهگذاری کنیم. علاوه بر این، سه صنعت آلومینیومسازی، تولید کابل و مفتول مسی و صنایع آهن در امارات مورد توجه است؛ میتوان روی تأمین مواد اولیه این صنایع نیز تمرکز کرد.
فرزانگان با توجه به افت صادرات صنایع معدنی به امارات بعد از تحریمها پیشنهاد داد: در این وضعیت میتوان به صنایع سیمان توجه کرد؛ این صنعت با هزینهای رقابتی قابل صادرات است البته باید روی کاهش هزینه حمل آن برنامهریزی خاصی کرد. در حال حاضر صنایع سیمان به دلیل کاهش ساختوساز در ایران دچار مشکلات شدیدی شدند و باید برای پیشبرد آن برنامه ریزی انجام شود.
این فعال اقتصادی، امارات را هاب صادراتی منطقه توصیف کرد که انواع کالا و خدمات از این کشور به دنیا توزیع میشود. به اعتقاد او میتوان از این ظرفیت برای صادرات مجدد محصولات ایرانی از جمله قیر به آسیای شرقی و هند استفاده کرد.
رئیس اتاق مشترک ایران و امارات همچنین سرمایهگذاری در این کشور و انتقال بخشی از زنجیره تولید به امارات را یکی از موضوعات قابل توجه درباره این بازار دانست و تأکید کرد: امارات کشوری با رویکرد تولیدی است، بنابراین میتوان با سرمایهگذاری مشترک و انتقال بخشی از فرآیند تولید به خاک این کشور، علاوه بر تحکیم مناسبات دو کشور از ظرفیتهای امارات برای صادرات محصولات ایرانی استفاده کنیم. خلق تولید ارزش مشترک رویکرد مناسبی در برخورد با کشور امارات است و باید بعد از تحریمها توجه ویژهای روی سرمایهگذاری و سرمایه پذیری داشته باشیم.
او در واقع سرمایه پذیری در بخش گردشگری و سرمایه گذاری در حوزه ICT را در ارتباط با امارات پیشنهاد داد و گفت: ایران و امارات با توجه به ظرفیتهایی که در اختیار دارند میتوانند در حوزه گردشگری و فناوری اطلاعات و ارتباطات با یکدیگر همکاری بیشتری داشته باشند.
فرزانگان نکته دیگر را ظرفیت پنهان و مغفول مانده در ارتباط بین اتاقهای مشترک و بخش اقتصادی سفارتخانهها دانست و ادامه داد: بخش خصوصی میتواند با احیای بخش بازرگانی و اقتصادی سفارتخانهها، توان صادراتی کشور را بالا ببرد. به باور او علاوه بر سفارتخانهها، ارتباطات فردی و برخی نهادها با بخشهای مختلف کشورهای هدف میتواند در توسعه سطح همکاریهای اقتصادی کارساز باشد.
او همچنین دانشجوها و ایرانیهای مقیم امارات را ظرفیت دیگری در راستای توسعه همکاریهای مشترک بین دو کشور معرفی کرد.
انعقاد پیمانهای منطقهای، رفتوآمد در سطح وزرای دو کشور به ویژه دبی، پیوستن به FATF، انعقاد پیمان های تجاری منطقه ای و اتصال به شبکه بانکی بینالمللی از دیگر مواردی بودند که از سوی رئیس اتاق مشترک ایران و امارات مورد توجه قرار گرفت. او به استفاده از فرصتهایی مانند اکسپو نیز اشاره کرد و پیشنهاد داد تا روند صدور روادید تجاری، هنری و گردشگری در ارتباط بین دو کشور به جد مورد پیگیری قرار گرفته و تسهیل شود.