عکس: محمد علی‌مهدی
به گفته رئیس اتاق ایران و روسیه، نیاز وارداتی روسیه در بخش مواد غذایی و محصولات کشاورزی نزدیک به 70 میلیارد یورو است که ایران تنها حجم بسیار کوچک و در حدود نیم درصد از این میزان را تأمین می‌کند.
هادی تیزهوش تابان در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران ادامه می‌دهد: این در حالی است که مسیر صادراتی ایران به روسیه بسیار کوتاه است و این موضوع می‌تواند مزیت بسیار مهمی برای ما نسبت به سایر کشورها مثل مصر و ترکیه باشد اما صادرات آن‌ها به روسیه از ما بیشتر است. حتی ترکیه اخیراً در حال جایگزینی مسیر جدیدی از طریق ارمنستان برای صادرات خود به روسیه است؛ اما بااین‌وجود بازهم ما مسیرهای کوتاه‌تری داریم.
او در تشریح دلایل سهم کم ایران از صادرات به روسیه می‌گوید: یکی از دلایل اصلی، به تحریم‌ها برمی‌گردد. باوجود تحریم‌ها سیستم بانکی برای نقل و انتقالات و روابط مالی نداریم. درست است که شعبه میر بیزنس بانک ملی ایران در این کشور فعال است، ولی هزینه انتقال پول ما خیلی بالاست. در همه دنیا هزینه‌ها به یک درصد هم نمی‌رسد اما متأسفانه در اینجا ده درصد است و برای فعال اقتصادی صرف نخواهد کرد. اگر این مشکلات تا حدی حل شود ما می‌توانیم روابط خوبی با کشورهای اوراسیا داشته باشیم.
تیزهوش تابان می‌افزاید: نکته دیگر به کامل نبودن زیرساخت‌ها بازمی‌گردد. ما هنوز ناوگان حمل‌ونقل مناسبی نداریم که بتوانیم محصولات را به‌خوبی منتقل کنیم. عدم آموزش تجار و فعالان اقتصادی درزمینهٔ قوانین صادراتی، وارداتی و گمرکی، تعیین کردن مسیرهای جدیدی برای صادرات به سایر کشورها و همین‌طور تأمین مواد اولیه مناسب برای تولید محصولات صادراتی از دیگر مشکلات ما در این بخش است.
به گفته او قوانین ما در بخش بازگشت ارز حاصل از صادرات مشکلات زیادی دارد. تیزهوش تابان بر این اساس بیان می‌کند: فعالان اقتصادی قبول دارند که باید طبق موازین قانونی ارز حاصل از صادرات به کشور برگردد اما باید برای این امر سازوکارهایی تدوین و تعریف شود که فعالان اقتصادی به‌راحتی بتوانند این کار را انجام دهند و حداقل ارزی که وارد می‌کنند باقیمت‌های واقعی ارز صادراتی‌شان مطابقت داشته باشد.
او با ابراز امیدواری از فراهم شدن بیشتر زمینه‌های مشترک همکاری ایران با کشورهای دیگر در دولت جدید تأکید می‌کند: دولت باید به‌خصوص موضوع دائمی کردن عضویت ایران در اوراسیا و سایر اجلاس‌های اقتصادی را با جدیت دنبال کند.
تیزهوش ادامه می‌دهد: چه بخش خصوصی و چه دولتی دارند فعالیت می‌کنند که بتوانیم حجم صادرات را بالا ببریم و افزایش 38 درصدی صادرات ایران به روسیه در چهارماهه اول امسال نسبت به پارسال مؤید همین موضوع است. اما ما نباید در این مرحله متوقف شویم. رقبای ما در حال یافتن مسیرهایی هستند که هزینه‌های حمل‌ونقلشان را به حداقل برسانند. خوشبختانه مسیر حمل‌ونقلی ما بسیار ارزان‌تر است.
او تأکید می‌کند: لازم است دولت یک سری خدمات به بخش حمل‌ونقل بدهد. مناسب‌سازی ناوگان حمل‌ونقل کشور و امکانات پرداخت یارانه به حمل‌ونقل موجب می‌شود فعالان اقتصادی ما حضور دائم و مستمر در مبادلات تجاری با روسیه داشته باشند.
او در پایان بابیان اینکه استان گیلان بیش از 400 سال سابقه مبادلات تجاری با روسیه دارد می‌گوید: ما از طریق روسیه به‌راحتی می‌توانیم به اروپا راه داشته باشیم. دولت برای این هدف باید امکانات کشوری را مهیا کند. مثلاً خیلی از محصولات صادراتی ما به روسیه از استان‌های دیگر وارد گیلان و مازندران و گلستان شده و صادر می‌شوند. ما باید بر اساس نیازهای وارداتی کشورهای هدف، محصولات استان‌های مختلف را منطقه بندی کنیم. مثلاً صیفی‌جات از جنوب بیاید و محصولات دیگر از استان‌های دیگر. اگر محصولات صادراتی استان‌ها را در داخل کشو ناحیه بندی کنیم به‌صورت یک سیستم یکپارچه برنامه‌ریزی می‌شود و همه امکانات کشور در فصول مختلف در مسیر صادراتی از طریق استان‌های شمالی قرار خواهد گرفت.