ایرلاین‌های خارجی فضا را رقابتی می کنند

یکی از شاخص‌های توسعه در اقتصاد دنیا، پیشرفت و توسعه حمل و نقل در همه سطوح و به ویژه در حوزه هوایی است. این مهم زمانی می تواند اتفاق بیفتد که از یک سو ناوگان حمل و نقل هوایی کشور به لحاظ دارا بودن هواپیمای جوان و کارآمد مجهز باشد و از سوی دیگر فضای رقابتی با سایر شرکت های هواپیمایی معتبر جهانی برای شرکت های هواپیمایی ایران فراهم آید. در رابطه با تجهیز ناوگان هوایی کشور به هواپیماهای جدید باید گفت که این اقدام صورت گرفته، اما رسیدن به اهداف تعیین شده نیازمند زمان است. باید به این نکته توجه شود که طی سال های متمادی که کشور در تحریم قرار داشت، ناوگان حمل و نقل هوایی به شدت دچار افت کمی و کیفی شد تا آنجا که حتی امکان تامین قطعات یدکی برای تعمیر معدود هواپیماهای موجود را نیز نداشت و متاثر از این اتفاق، تعداد هواپیماهای قابل پرواز در ناوگان هوایی کشور به ۵۰ درصد کاهش یافت. بعد از رفع تحریم‌ها و با پیگیری مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری و نیز با برنامه های وزارت راه و شهرسازی، اقدامات عملیاتی برای نوسازی و بازسازی این ناوگان آغاز شد که مهم‌ترین آنها، رفع موانع برای خرید هواپیما از شرکت های هواپیماسازی معتبر جهانی بود. چنانچه ناوگان هوایی ایران به لحاظ تعداد و کیفیت، به هواپیماهای جدید مجهز شود، یک گام بلند در جهت رقابت با شرکت‌های معتبر جهانی برخواهد داشت. موضوع دیگری که می تواند به توسعه ناوگان هوایی منجر شود، آزادسازی این ناوگان از حاکمیت و تصدی گری دولت است؛ اقدامی که در گام اول با آزادسازی قیمت بلیت هواپیماها برداشته شده و امید می رود تا این اتفاق در نهایت به افزایش کمی و کیفی خدمات در شرکت های هواپیمایی داخلی منجر شود. در این میان ورود شرکت های هواپیمایی خارجی به آسمان ایران، شاید در نگاه اول به ایجاد محدودیت برای شرکت‌های هواپیمایی داخلی تعبیر شود، اما این اتفاق خود عاملی برای ایجاد رقابت در بازار حمل و نقل هوایی است؛ امری که در نهایت می تواند به خدمات دهی بهتر شرکت‌های هواپیمایی داخلی منتهی شود. سالانه به طور میانگین بالغ بر ۱۱ میلیون سفر خارجی توسط ایرانیان صورت می گیرد که خود نشان‌دهنده ظرفیت بالای حمل و نقل هوایی ایران است. چنانچه شرکت های ایرانی دارای امکانات پروازی باشند و بتوانند این حجم از مسافر را جا به جا کنند، به طور طبیعی تعداد کمتری توسط ایرلاین‌های خارجی جا به جا می شود و این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که در هر صورت، قیمت بلیت هواپیماهای ایرانی برای مسافران کمتر از قیمت بلیت هواپیماهای خارجی تمام می شود. همین موضوع می تواند مزیتی برای شرکت های ایرانی تلقی شود تا با استفاده از آن، به جذب بیشتر مسافران اقدام کنند. اما واقعیت این است که شرکت‌های هواپیمایی داخلی هنوز به آن سطح از خدمات‌رسانی مطلوب نرسیده‌اند و همچنان با تاخیر در پروازها و نیز خدمات دهی نازل در این شرکت‌ها روبه‌رو هستیم. این نواقص به طور طبیعی باعث می شود تا شرکت‌های ایرانی در رقابت با شرکت های خارجی، عقب بمانند. در واقع حضور شرکت‌های هواپیمایی خارجی در ایران نیست که باعث می‌شود تا مسافران کمتری جذب شرکت‌های هواپیمایی داخلی شوند، بلکه این خدمات‌دهی ضعیف و کم‌کیفیت شرکت‌های هواپیمایی داخلی است که باعث دلزدگی مسافران ایرانی می شود. از این رو به نظر می رسد، با آزاد شدن قیمت بلیت هواپیماها، شرایط برای ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات برای شرکت های هواپیمایی ایرانی فراهم شده است و حالا حضور شرکت های هواپیمایی خارجی نیز فضای رقابتی را ایجاد کرده و این دو موضوع می تواند باعث شود تا سطح خدمات‌دهی در شرکت‌های هواپیمایی داخلی افزایش یابد. در واقع وضعیت کنونی یک فرصت برای شرکت‌های هواپیمایی داخلی است تا از آن برای افزایش توان و کیفیت خدمات پروازی خود به مسافران استفاده کنند.