نشست کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران عکس: بهاره تقی آبادی
بحران آب معضل جدی است که همه بخش‌های کشور را دربرمی‌گیرد. فعالان حوزه معدن به منظور مدیریت مصرف آب در این بخش، نشست نقش آب در برنامه توسعه صنعت معدنکاری کشور را ترتیب دادند.
محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن با اشاره به اهمیت و جایگاهی که برنامه ششم توسعه برای معدن و درآمدهای حاصل از آن دیده است، گفت: توسعه این بخش نیازمند داشتن استراتژی مشخصی است که مهم ترین رکن در این استراتژی ارائه برنامه مدیریت آب است. متاسفانه معادن و صنایع مختلی در کشور به دلیل چالش آب متوقف شده‌اند و اگر بی‌توجه به این مسئله جلو برویم، هزینه‌های سربار افزایش پیدا می‌کند و معدن به تدریج توجیه اقتصادی خود را دست می‌دهد.
این فعال اقتصادی یاداور شد: اگر معدن نتواند نقش خود را در اقتصاد بر اساس آنچه در برنامه ششم توسعه آمده، اجرا کند، کل برنامه تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
براساس اظهارات وی کمیسیون معدن اتاق ایران، خانه معدن ایران و اتاق ایران نشست‌های خود را به طور مستمر برگزار می‌کنند تا در نهایت استراتژی لازم نهایی شود.
در این نشست بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن اتاق ایران گزارشی از وضعیت آبی کشور ارائه داد. بر این اساس، 80 درصد مساحت کشور خشک و نیمه خشک است و با وجود قرار گرفتن منابع آبی در شرایط بحرانی همچنان مصرف آب در داخل دو برابر سرانه مصرف سایر کشورها برآورد می‌شود. ایران به لحاظ بارندگی 25 درصد بارندگی دنیا را دارد که برابر با 120 میلیارد مترمکعب است و 95 درصد از این منابع مصرف می‌شود.
شکوری با استناد به آمار موجود، کشاورزی را به عنوان پرمصرف‌ترین بخش منابع آبی معرفی کرد و ادامه داد: حدود 92 درصد از منابع آبی توسط بخش کشاورزی، حدود 6 درصد توسط خانوار و حدود 3 درصد از سوی صنعت مصرف می‌شود. این درحالی است که سهم کشاورزی در تولیدناخالص داخلی نسبت به سایر بخش‌ها کمتر است.
این عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران میزان اتلاف آب در بخش کشاورزی را 80 درصد عنوان کرد و دلیل آن را عدم استفاده از فناوری‌های پیشرفته دراین حوزه دانست. وی در ادامه پیشنهاد تغییر الگوی کشت را مطرح کرد.
شکوری در عین حال از اتلاف 30 درصدی منابع آبی در صنعت فولاد گفت و بر لزوم تدوین استراتژی تامین آب صنعت و معدن تاکید کرد.
محمدحسین شریعتمدار، رئیس کمیسیون آب، محیط زیست و اقتصاد سبز اتاق ایران نگاهی به دلایل بروز بحران آب در ایران داشت و پیدایش این بحران را مربوط به دهه 40 دانست. بر اساس اظهارات وی از آن زمان به دلیل اجرای طرح اصلاحات ارضی و استفاده وسیع از منابع داخلی به تدریج زمینه را برای بروز بحران آماده کرد. البته تغییرات جوی نیز در این رابطه بی‌تقصیر نبود.
این فعال اقتصادی وضعیت کنونی را نتیجه 50 سال سهل‌انگاری در کشور عنوان کرد و ادامه داد: مجوز دادن به چاه‌های غیرمجاز در سال 89 و افزایش سطوح زیرکشت در سال 90 از دیگر تصمیمات غیرمنطقی بود که فشار بر منابع آبی را بیشتر کرد.
طبق اطلاعات موجود، 789 هزار حلقه چاه در کشور وجود دارد که از این بین 370 هزار حلقه غیرمجاز بوده و از چاه‌های مجاز هم بیش از حد برداشت می‌شود. در حال حاضر میزان آب قابل بهره‌برداری در کشور 88.7 میلیارد مترمکعب است.
محمدحسین شریعتمدار، خصوصی‌سازی مدیریت آب را به عنوان پیشنهاد کمیسیون آب اتاق ایران مطرح کرد و از انجام مطالعات لازم روی این پیشنهاد خبر داد.
در این جلسه همچنین گزارشی از طرح انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس به فلات داخلی ایران ارائه شد. این طرح 17 استان را دربر می‌گیرد که جمعیتی بالغ بر 48 میلیون نفر است. نکته مهم در اجرای این طرح میزان استفاده از منابع آبی دریا و مراقبت از اکوسیستم آن و درعین حال داشتن برنامه‌ای دقیق برای استفاده از منابع آبی نمکزدایی شده است. بسیاری از کشورهایی که از این طرح استفاده کردند با چالش‌های جدیدتری مواجه شدند.
برنامه‌ریزی جامع آب مورد نیاز معدنکاری، اقدام دیگری است که به همت مسئولان این بخش درحال انجام است. طبق مطالعات صورت گرفته در کشورهای مختلف 80 متغیر تاثیرگذار در مصرف آب معادن وجود دارد که اگر بتوانیم این متغیرها را در مورد معادن داخل کشور بررسی کنیم، شناخت دقیقی از وضعیت داخلی کشور به دست می‌آید و در تهیه استراتژی بهتر کمک خواهد کرد.
مقرر شد تا دبیرخانه ای با حضور ابوالضل روغنی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران، بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران، محمدحسین شریعتمدار، رئیس کمیسیون آب، محیط زیست و اقتصاد سبز اتاق ایران، محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن و مجری طرح انتقال آب عمان وخلیج فارس به فالت داخی کشور به منظور بررسی راهکارهای تامین آب معدن و صنعت تشکیل شود.