کامران ندری، مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی
بهای تمام‌شده پول یکی از عواملی است که در تعیین نرخ سود تسهیلات بانکی نقش مستقیم دارد. عوامل تأثیرگذار در قیمت تمام‌شده پول در بانک‌ها به دودسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شود. هزینه‌های اداری و حقوق کارکنان ازجمله عوامل مستقیم و استهلاک املاک از عوامل غیرمستقیم و تأثیرگذار در قیمت تمام‌شده پول در بانک‌ها محسوب می‌شود.
در حال حاضر بهای تمام‌شده پول در نظام بانکی بالاست و بانک‌ها از محل فعالیت عملیاتی خود یعنی واسطه‌گری مالی به سود دست پیدا نمی‌کنند و به فعالیت‌هایی نظیر خریدوفروش ملک و بنگاه‌داری رو آورده‌اند.
دریافت کارمزد از خدمات بانکی در ایران متداول نیست
در این راستا کامران ندری، مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی گفت: بانک‌ها به دلایل گوناگون نمی‌توانند از خدماتی که ارائه می‌کنند کارمزد دریافت کنند و در بانکداری کشور موضوع کارمزد چندان متداول نبوده و هزینه‌ها از مابه‌التفاوت نرخ سود سپرده و نرخ تسهیلات فراهم می‌شود.
وی بابیان اینکه هزینه‌های بانک‌ها بالاست، تصریح کرد: زمانی که تعداد شعب افزایش پیدا می‌کند به‌طور طبیعی تعداد کارکنان نیز بیشتر می‌شود و همین امر باعث افزایش هزینه‌ها خواهد شد.
دارایی بانک‌ها قابلیت نقد شدن ندارد
ندری با تأکید بر اینکه هزینه‌های اداری و عملیاتی بانک‌ها برای انجام امور روزمره بالاست گفت: هم‌اکنون دارایی‌هایی که از سوی بانک‌ها خریداری‌شده، قابلیت نقد شدن ندارند و منابع سپرده‌گذاران به‌صورت مطالبه معوق درآمده که قابل‌برگشت نیستند.
مدیر گروه بانکداری اسلامی گفت: زمانی که بانک با مشکل مالی مواجه می‌شوند برای رفع آن باید هزینه زیادی را بپردازد.
دریافت کارمزد بانکی رو به گسترش است
وی ادامه داد: درگذشته بانک‌ها به‌صورت سنتی فعالیت می‌کردند و از گرفتن کارمزد منع شده بودند اما در حال حاضر کم‌کم برای نقل‌وانتقال پول از یک حساب به‌حساب دیگر مبلغی را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند اما باید دقت داشت تا میزان این کارمزد به‌صورت شرعی و حقوقی مشخص و به‌درستی اعلام شود.
ندری خاطرنشان کرد: ضمن آن‌که درگذشته برای پیامک‌های بانکی جهت واریز و برداشت، پولی با عنوان کارمزد دریافت نمی‌شد اما در حال حاضر بانک‌ها بابت پیامک‌های کوتاه مبلغی را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند که درصورتی‌که این موضوع رواج پیدا کند در کاهش بهای تمام‌شده پول مؤثر خواهد بود.
عدم دریافت کارمزد موجب افزایش نرخ سود تسهیلات می‌شود
وی بابیان اینکه عدم دریافت کارمزد موجب افزایش نرخ سود تسهیلات خواهد شد، افزود: نرخ سود تسهیلات زمانی کاهش می‌یابد که وضعیت کارمزدها بهبود پیدا کند.
ندری خاطرنشان کرد: تفاوت 5 تا 6 درصدی بین نرخ سود سپرده و نرخ سود تسهیلات، عدد زیادی است. این در حالی است که این میزان در کشورهای دیگر بسیار پایین‌تر است و هزینه‌های اداری نیز در کشورهای دیگر کمتر است.
وی با تأکید بر اینکه بانک‌ها تاکنون مدیریت درستی بر بخش دارایی و بدهی خود نداشته‌اند گفت: دارایی‌هایی که بانک‌ها خریداری کرده‌اند با منابع سپرده‌گذاران بوده که قابلیت نقد شدن نیز ندارد. این مسئله باعث شده تا بانک‌ها با کسری نقدینگی مواجه شوند.
ندری در خاتمه گفت: مدیریت ناصحیح دارایی‌ها از سوی بانک‌ها، افزایش روزمره هزینه‌های اداری به دلیل داشتن شعب مختلف و ازدیاد کارمندان و هزینه‌های نادرست و هزینه‌هایی که بانک‌ها بابت تبلیغات و همایش‌ها می‌پردازند ازجمله مواردی است که در افزایش قیمت تمام‌شده پول در بانک‌ها مؤثر است.