بیت الله ستارین، اقتصاددان و کارشناس حوزه مسکن
از ایراداتی که می‌توان به مسکن مهر گرفت، مکان یابی غلط آن است که در اثر تحمیل یک انتظار بد و طولانی به عرضه در بازار مسکن، تعادل را بر هم زد و در حال حاضر وضعیت آشفته‌ای را ایجاد کرده است. فناوری‌های جدید در جریان طرح مسکن مهر به بدترین شکل ممکن به کار گرفته شدند، ضمن اینکه پیمانکاری میانی کشور در جریان مسکن مهر از بین رفت و شهرک‌هایی که در این جریان ایجاد شدند برای کشور عارضه دارند و به آینده کشور خسارات زیادی را تحمیل می‌کنند. در ایران قبل از انقلاب تاکنون سهم دولت از هزینه مسکن خانوار حداکثر ۱۰ درصد بوده است؛ طرح مسکن مهر عملا باعث شد دولت در کار ساخت مسکن دخالت کند که از جمله می‌توان به انتخاب پیمانکاران اشاره کرد؛ دولت در این طرح مداخله بیجا کرده است. سهم مسکن در هزینه‌های خانوار ایرانی به ۵۰ درصد می‌رسد. در حال حاضر مشکل بازار مسکن علاوه بر دهک‌های پایینی، دهک‌های میانی کشور را نیز دچار مشکل کرده است. تورم بخش مسکن ۵/۲ برابر کل شاخص تورم بوده است. عرضه با تقاضا در بازار مسکن کشور متعادل نیست و طرح مسکن مهر هیچ تاثیری در کاهش سهم مسکن در هزینه خانوارها نداشته است. دولت‌ها همیشه ۱۰ درصد تولید مسکن را در اختیار دارند و اگر بیشتر از این شود بازار مسکن مشکل پیدا می‌کند. موضوعاتی هم مانند مسکن اجتماعی که اخیرا مطرح شده در شرایطی اعمال می‌شود که مشکلی به نام مشکل مسکن وجود نداشته باشد. در کشور دهکی از مردم هستند که قدرت تامین مسکن و خرید آن را ندارند. در واقع دولت با در نظر گرفتن تسهیلات ویژه‌ای مسکن‌های شهرداری و اجاره‌ای و اجتماعی را برای این دهک‌ها فراهم می‌کند، اما در حال حاضر در مقیاس کل جامعه مشکل مسکن وجود دارد و درصد بالایی دچار مشکل مسکن هستند. در دنیا طرح‌هایی به نام طرح‌های دولتی وجود دارد که برای کشورهایی است که تمام مشکلات مسکن را حل کرده‌اند و هر فرد با درآمد دو ساعت کار خود می‌تواند خانه‌ای را با قیمت پایین اجاره کند. برای مثال بخشی از دهک پایین که بین ۳۰تا۴۰هزار نفر هستند، برایشان مسکن اجتماعی در نظر می‌گیرند. در ایران آیا با ساخت ۵۰ هزار واحد مسکونی مشکل مسکن حل می‌شود؟ سال گذشته جای یک میلیون مسکن، ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار واحد وجود داشت. کسری کشور در بخش مسکن قریب به چند میلیون است و۵۰ هزار تا نیست که با مسکن ویژه و اجتماعی حل شود. علاوه بر این، با تکمیل واحدهای مسکونی مسکن مهر هم مشکلات حل نمی‌شود. کشور نیازمند یک برنامه کلان اقتصادی است و برنامه‌ریزان و اقتصاددانان باید در سیاست‌های خود تجدیدنظر کنند و برنامه‌ریزی کلان و وسیع برای آن در نظر بگیرند و فناوری ساخت سریع را حمایت کرده و وارد ایران کنند. در حال حاضر بحث تامین مالی مسکن اجتماعی مطرح نیست؛ باید کلیت مسکن در نظر گرفته شود که در این زمینه مسکن اجتماعی معنا ندارد و با ساخت آنها اتفاقی نمی‌افتد.