بررسی مسائل صنعت طیور و تنظیم بازار مرغ ناشی از سیاستهای اجرایی احیا و تکثیر مرغ آرین دستورجلسه نشست اخیر کارگروه تخصصی شورای گفتوگو بود که در انتهای آن قرار شد، پیشنهادهای بخش خصوصی با لحاظ نگاههای حاکمیتی و امنیتی در حوزه غذای کشور در صحن اصلی شورای گفتوگو، ارائه و تشریح شود. همچنین اعضای این جلسه بر امکان برگزاری نشست شورای گفتوگو در محل وزارت کشاورزی، تأکید کردند.
آنچه در نشست کارگروه تخصصی مورد بحث قرار گرفت، غیراقتصادی بودن، تمرکز مرغداران بر نژاد مرغ آرین بود. فعالان صنعت مرغ و طیور معتقدند از آنجایی که ایران از منظر تأمین نهادههای مورد نیاز مرغ، بخش اجداد و غیره وابستگی به واردات دارد، بنابراین تأکید دولت و حاکمیت بر این نژاد خاص از مرغ که بهرهوری صنعت را پایین میآورد، نادرست است، چون میزان جوجهریزی نژاد آرین نسبت به سایر نژادها کمتر است و به غذای بیشتری هم نیاز دارد.
از طرفی مطالعات لازم روی احیای نژاد آرین از 5 سال پیش که این نژاد، مجدد مورد توجه دولت قرار گرفت تا به امروز صورت نگرفته و برای همین اجبار مرغداریها به سرمایهگذاری روی این نژاد، جز ضرر، نتیجه دیگری برای بخش خصوصی و تولیدکننده ندارد.
تولیدکنندگان مرغ، پتانسیل ژنتیکی نژاد آرین را ضعیف میدانند که قابلیت ارتقا هم ندارد. از سویی واقعیتهای تولید نشان میدهد که نژاد آرین در سطح مرغداریها وجود ندارد. در واقع برخی مرغداریها برای استفاده از منافعی که دولت تعریف کرده است به نام آرین، جوجهریزی میکنند؛ اما در عمل، نژاد دیگری است که تولید میشود و هیچ نظارتی هم روی این بخش نیست.
بنابر ایراداتی که بخش خصوصی درباره تأکید دولت روی نژاد مرغ آرین، مطرح کرد، پیشنهاد شد که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد بازار به نژاد آرین اختصاص پیدا کند و آن هم باید بعد از تکمیل مطالعات ژنتیکی و اصلاح آن، انجام شود. از طرفی لازم است سرمایهگذاری روی تولید و عرضه این نژاد در قالب یک زنجیره دقیق و قابل پایش دنبال شده و تزریق یارانه دولت به صورت کنترل شده از ابتدای زنجیره تا انتها صورت بگیرد. در این شرایط تولیدکننده بخش خصوصی هم متضرر نخواهد شد.
در این بین نماینده وزارت اقتصاد به محتوای جلساتی که در دولت درباره وضعیت صنعت گوشت مرغ برگزار شده، اشاره کرد و غیراقتصادی بودن تولید این محصول را مورد توجه قرار داد. طبق اظهاراتی که در این جلسات عنوان شده بازدارندگی نژاد آرین در برابر به هم ریختن اوضاع تولید در شرایط تحریمی و سایز بودن این نژاد در مقایسه با سایر نژادهای موجود در بازار ایران، موجب شده تا دولت حمایت از تولید نژاد آرین را پیگیری کند.
نماینده مرکز پژوهشهای مجلس هم از انجام یک مطالعه جامع درباره کمکاریهایی که در ارتباط با احیای این نژاد انجام شده، خبر داد که چون جنبه محرمانه دارد، جزئیات آن قابل انتشار نیست. سمتوسوی این مطالعه به گونهای است که تأکید دارد باید به سمتی برویم تا بهرهوری نژاد مرغ آرین در کشور توسعه یابد و اگر این کمکاریها نمیشد، امروز شرایط بهتر بود.
در ادامه این جلسه گزارشی توسط مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با عنوان آسیبشناسی و تحلیل تولید گوشت مرغ در کشور ارائه و مقرر شد این گزارش با در نظر گرفتن رویکردهای حاکمیت و دولت در حوزه تأمین امنیت غذای کشور و با کمک فدراسیون طیور ایران، تکمیل و برای ارائه در صحن اصلی شورا، نهایی شود.
در نهایت با توجه به این اصل که تصمیمات دولتی نباید اختلالی در مسیر بازار ایجاد کند و اینکه به نظر میرسد اهداف دولت هم با این وضعیت اجرا، محقق نمیشود، دبیرخانه شورای گفتوگو بر لزوم مشورت با بخش خصوصی تأکید کرد و قرار شد این موضوع در صحن اصلی شورای گفتوگو، مطرح و بررسی شود. از سوی دیگر تأکید شد، سناریوهای پیشنهادی بخش خصوصی با لحاظ موضوعات حاکمیتی و امنیتی با همکاری فدراسیون طیور ایران، مرکز پژوهشهای مجلس و مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب و در راستای بهبود صنعت طیور کشور با تمرکز بر رسیدگی به وضعیت نژاد مرغ آرین، تهیه شود.
همچنین پیشنهاد شد تا نشست اصلی شورای گفتوگو در محل وزارت جهاد کشاورزی برگزار شود.