کدام کشورها در سال ۲۰۲۳ بهترین عملکرد اقتصادی را داشتند؟
برخلاف باور عمومی و جهانی، در سال ۲۰۲۳ نه‌تنها رکود اقتصادی جهانی رخ نداد بلکه تولید ناخالص داخلی جهانی حدود ۳ درصد رشد کرده است. بازارهای کار مقاومت کرده‌اند و تورم در حال کاهش است. ارزش بازارهای سهام نیز ۲۰ درصد افزایش‌یافته است.
این عملکرد کلی، تنوع گسترده‌ای را در خود پنهان دارد. اکونومیست داده‌هایی را در مورد پنج شاخص - تورم، وسعت تورم، تولید ناخالص داخلی، مشاغل و عملکرد بازار سهام را برای ۳۵ کشور عمدتاً ثروتمند جمع‌آوری کرده است. این داده‌ها براساس میزان عملکرد کشورها در هریک از حوزه‌های موردبررسی رتبه‌بندی شده است و یک امتیاز کلی به‌دست‌آمده است که در این جدول نمایش داده‌شده است.
در صدر جدول، برای دومین سال متوالی، یونان قرارگرفته است؛ نتیجه‌ای قابل‌توجه برای اقتصادی که تا همین اواخر مثالی برای سوء مدیریت بود. به‌غیراز کره جنوبی، بسیاری از دیگر کشورها که عملکرد عالی داشته‌اند، در قاره آمریکا حضور دارند. آمریکا سوم است. کانادا و شیلی هم خیلی عقب نیستند. در همین حال، بسیاری از کندترها در شمال اروپا قرار دارند، ازجمله انگلیس، آلمان، سوئد و فنلاند.
مقابله با افزایش قیمت‌ها چالش بزرگ در سال ۲۰۲۳ بود. اولین معیار اکونومیست به تورم اصلی می‌پردازد که اجزای نوسانی مانند انرژی و مواد غذایی را حذف می‌کند و شاخص خوبی برای محاسبه فشار تورمی اساسی است. ژاپن و کره جنوبی برای قیمت‌ها سقف گذاشته‌اند. در سوئیس قیمت‌های اصلی سالانه فقط ۱٫۳ درصد افزایش یافت. بااین‌حال، در سایر نقاط اروپا، بسیاری از کشورها هنوز با فشار جدی روبرو هستند. در مجارستان تورم اصلی سالانه ۱۱ درصد است. فنلاند نیز که به‌شدت به منابع انرژی روسیه وابسته است، با مشکل مواجه است.
در بیشتر کشورها، تورم در حال کاهش است؛ گزینه‌ای که با شاخص "وسعت تورم" اندازه‌گیری شده است، معیاری که سهم اقلام در سبد قیمت مصرف‌کننده را محاسبه می‌کند که در آن قیمت‌های سال‌به‌سال بیش از ۲ درصد افزایش می‌یابد. بانک‌های مرکزی در کشورهایی ازجمله شیلی و کره جنوبی در سال ۲۰۲۲، زودتر از بسیاری از همتایان خود در سراسر جهان ثروتمند، نرخ‌های بهره را به‌شدت افزایش دادند و اکنون به نظر می‌رسد که از مزایای آن بهره می‌برند. در کره جنوبی وسعت تورم از ۷۳ درصد به ۶۰ درصد کاهش‌یافته است. بانک‌های مرکزی در آمریکا و کانادا، که در آن‌ها وسعت تورم به‌شدت کاهش‌یافته است هم می‌توانند به عملکرد خود افتخار کنند.
بااین‌حال، درجاهای دیگر، نبرد با تورم حتی به پیروزی نزدیک هم نشده است. استرالیا یکی از این موارد است. تورم در این کشور کاملاً ریشه‌دار است و قیمت نزدیک به ۹۰ درصد از اقلام موجود در سبد خرید افراد عادی سالانه بیش از ۲ درصد افزایش‌یافته است. بدتر از آن، وسعت تورم نیز کاهش نمی‌یابد. فرانسه و آلمان هم دچار این مشکل هستند. اسپانیا هم همین‌طور است، دردی که به نظر می‌رسد تورم باگذشت زمان بیشتر می‌شود.
دو معیار بعدی اکونومیست، یعنی رشد اشتغال و تولید ناخالص داخلی، به میزان تأثیر عملکرد ۳۵ اقتصاد بر زندگی مردم عادی اشاره دارد. هیچ جا به‌طور چشمگیری در این حوزه‌ها خوب نبوده است. رشد بهره‌وری در سراسر جهان در سال رو به پایان ۲۰۲۳ ضعیف بوده است و این افزایش بالقوه تولید ناخالص داخلی را محدود می‌کند. فشرده بودن بازارهای کار در آغاز سال ۲۰۲۳ به این معنی بود که در مورد مشاغل، فضای کمی برای بهبود وجود داشت.
بااین‌حال، تنها چند کشور درواقع شاهد کاهش تولید ناخالص داخلی خود بودند. ایرلند با افت ۴٫۱ درصدی بدترین عملکرد را داشت. استونی، کشور دیگری که از تأثیر حمله روسیه به اوکراین در امان نبود، عملکرد بدی داشت. انگلیس و آلمان هم عملکرد ضعیفی داشتند. آلمان با پیامدهای شوک قیمت انرژی و رقابت فزاینده خودروهای وارداتی چینی دست‌وپنجه نرم می‌کند. انگلیس همچنان با عواقب پس از برگزیت دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ اکثر اقتصاددانان انتظار دارند که این کشور در سال‌های آینده از رشد اقتصادی ضعیف رنج ببرد.
در مقابل، آمریکا در تولید ناخالص داخلی و اشتغال عملکرد خوبی داشته است. این کشور از تولید بی‌سابقه انرژی و همچنین محرک‌های مالی سخاوتمندانه که در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ اجرا شد، سود برده است. اشتغال کانادا هم به طرز هوشمندانه‌ای افزایش‌یافته است. رژیم صهیونیستی که آمریکا را بزرگ‌ترین شریک تجاری خود می‌داند، در رتبه‌بندی کلی در رتبه چهارم قرار دارد، اگرچه حمله این رژیم به غزه و درگیری با حماس که در اکتبر آغاز شد، چشم‌انداز اقتصادی آن برای سال ۲۰۲۴ را عمیقاً نامشخص می‌سازد.
ممکن است این تصور وجود داشته باشد که بازار سهام آمریکا که مملو از شرکت‌هایی است که از انقلاب در هوش مصنوعی سود می‌برند، خوب عمل کرده است. درواقع، بازار سهام آمریکا با تعدیل تورم، عملکرد متوسطی دارد. بازار سهام استرالیا که مملو از شرکت‌های کالایی است که کاهش قیمت‌ها را در سال ۲۰۲۲ مدیریت می‌کنند، عملکرد ضعیفی داشته است. بازار سهام فنلاند سال ضعیفی را پشت سر گذاشت و قیمت سهام نوکیا، قهرمان ملی این کشور، به کاهش طولانی و آهسته خود ادامه داد. در مقابل، شرکت‌های ژاپنی چیزی شبیه به دوران رنسانس را تجربه می‌کنند. بازار سهام این کشور یکی از بهترین عملکردها در سال ۲۰۲۳ را داشته و نزدیک به ۲۰ درصد رشد کرده است.
اما برنده اصلی در این حوزه، یونان است. در این کشور ارزش واقعی بازار سهام بیش از ۴۰ درصد افزایش‌یافته است.با اجرای مجموعه‌ای از اصلاحات حامی بازار سهام توسط دولت در این کشور، نگاه سرمایه‌گذاران به شرکت‌های یونانی تازه شد. اگرچه این کشور هنوز بسیار فقیرتر از قبل از سقوط شدید خود در اوایل دهه ۲۰۱۰ است، اما صندوق بین‌المللی پول که زمانی دشمن یونان بود، در بیانیه اخیر خود «تغییر دیجیتالی اقتصاد» و «رقابت بازار فزاینده» را در این کشور ستود.
منبع: اکونومیست