غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران - عکس: محمد علیمهدی
چند روز بیشتر به نهایی شدن برنامه ششم توسعه نمانده است؛ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، پنج برنامه توسعه نوشته و اجرا شده است ولی منتقدان وضعیت موجود توسعه در ایران، به همه این برنامهها نقد واحدی دارند؛ هیچ کدام از برنامههای توسعه به اهداف تعیینشده خود، به طور کامل نرسیدهاند جز برنامه سوم توسعه. دلیل این ناکامی چیست؟ غفلت از توسعه روستایی و عدم استفاده از فرصتهای مناطق در برنامهها.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و وزارت کشور بررای رفع این موانع، طرح توسعه منطقهای را پیگیری میکنند. در طرح وزارت کشور، استانهای کشور به پنج منطقه تقسیم میشود؛ ولی طرحی که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران پیگیری میکند، هفت منطقه را مورد توجه قرار میدهد. هدف هر دو این طرح این است که بهجای توسعه استانها، منطقهها توسعه یابد. با همین اولویت، وزارت کشور استانهای سراسر ایران به پنج منطقه تقسیم میکند.
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران درباره طرح منطقهبندی وزارت کشور میگوید: «طرحی که وزارت کشور پیگیری میکند، کار خوبی است؛ در این طرح، کشور را به پنج منطقه تقسیم شده است؛ اما ایرادهایی به این طرح وارد است.»
طرح منطقهبندی پنجگانه ایراداتی دارد؛ شافعی از ایرادهای این طرح میگوید: «در منطقهبندی پنجگانه خیلی به موقعیت، پتانسیل، فرصتها و ظرفیتهای استانها توجه نشده است. مثلاً در منطقه یک، استانهای تهران، قزوین، مازندران، سمنان، گلستان، البرز و قم را قرار دارند، استانی کویری با استانی کوهستانی و جنگلی از نظر شرایط اقلیمی، آبوهوایی و ظرفیتهای موجود هر استان تناسب و همخوانی چندانی با هم ندارد. برای همین ما طرحی را پیشنهاد کردهایم که به این ویژگی استانها دقیقتر توجه شود.»
او میگوید: «منطقهبندی همگام با وزارت کشور و قرار دادن استانهایی که ظرفیتهای مشابه دارند در یک گروه، موجب پیوند ما با استانداران مناطق مختلف شده و علاوه بر اینکه همافزایی و توسعه منطقهای را در پی دارد و موجب همگرایی در موضوعات مختلف میشود.»
رئیس اتاق ایران درباره هماهنگی اتاق ایران با وزارت کشور میگوید: «اتاق ایران با وزارت کشور جلسات مشترکی داشته است، همچنین با معاون اول رییسجمهوری، آقای جهانگیری تعامل خوبی داریم.»
او تصریح میکند: «اگرچه ما به 5 منطقه وزارت کشور ایراد داریم ولی نهایتاً و حتماً با تبیین طرح هفتگانه به تفاهم میرسیم. «شافعی در پاسخ به این سؤال که اخیراً جلساتی با وزارت کشور برگزار شده یا نه؟ پاسخ میدهد که در حال فراهم کردن مقدمات برگزار نشستهای مشترک هستیم.»
رئیس اتاق ایران درباره نظر معاون اول رئیس جمهور درباره طرح منطقه بندی هم گفت: «ما بعد از طرح منطقهبندی وزارت کشور، که خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کرمان، یزد و سیستان و بلوچستان جز در منطقه پنج قرار گرفته است مطالعات جدی خود را شروع کردیم که در نهایت طرح منطقهبندی هفتگانه را به جای پنج منطقه پیشنهاد دادیم که دو مرحله از این طرح به پایان رسیده است که آن را به آقای جهانگیری پیشنهاد دادیم. این طرح مورد استقبال جدی وی قرار گرفت.»
او افزود: «تا چند هفته دیگر، طرح نهایی شده منطقهبندی هفتگانه را به معاون اول تقدیم میکنیم تا در نهایت برای بررسی به هیات دولت ارسال شود.»
در طرح منطقهبندی هفتگانه چه گروههایی حضور دارند؟ شافعی در پاسخ به این پرسش گفت: «ما از نظر کارشناسان متعددی برای مطالعه این طرح استفاده میکنیم و کار تحقیق و مطالعه بهطور جدی شروع است. قرار است در این طرح استاندارها، روسای مجمع نمایندگان استانها، اتاقهای بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، اتاقهای اصناف و تعاون و دانشگاههای استانها حضور داشته باشند. نتیجه این همگرایی، همافزایی برای توسعه مناطق خواهد بود.»
او تاکید میکند: «گرچه طرح منطقهبندی هفتگانه در مرحله اولیه است ولی پیشبینی من این است که این طرح یکی از راههای توسعه متوازن در کشور خواهد بود.»
وزارت کشور، «استانهای تهران، قزوین، مازندران، سمنان، گلستان، البرز و قم در منطقه 1»، «استانهای اصفهان، فارس، بوشهر، چهارمحال بختیاری، هرمزگان و کهکیلویه و بویراحمد را در منطقه 2»، «استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، گیلان و کردستان را در منطقه 3»، «کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، مرکزی و خوزستان را در منطقه 4» و «خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کرمان، یزد و سیستان و بلوچستان» را در منطقه 5 قرار داده است. دبیر منطقه اول تهران، دبیر منطقه دوم اصفهان، دبیر منطقه سوم آذربایجان شرقی، دبیر منطقه چهارم کرمانشاه و دبیر منطقه پنج خراسان رضوی هستند.