در نشست اخیر کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی اتاق ایران، زمینه‌های ممکن همکاری بین ایران و ژاپن بررسی و پیشنهاد شد: به دلیل نزدیکی فرهنگی با کشور ژاپن هفته فرهنگی ایران و ژاپن با همکاری اتاق مشترک ایران و ژاپن و کمیسیون فرش اتاق ایران برگزار شود.
در ابتدای نشست حسین سلاح ورزی، رئیس اتاق مشترک ایران و ژاپن با تأکید بر اینکه از نظر تاریخی همواره روابط خوبی بین دو کشور ایران و ژاپن جاری بوده است، گفت: خاطره بدی از این کشور در حافظه تاریخی ایرانیان نیست، ضمن اینکه مجموعه‌ای از نیازها به ویژه در حوزه تکنولوژی و دانش فنی موردنیاز کشور وجود دارد که می‌توان آنها را از طریق ژاپن تأمین کرد.
او تأکید کرد: در اتاق مشترک ایران و ژاپن اعتقاد داریم علی‌رغم همه تحریم‌ها، تجارت بین دو کشور به طور کامل قطع نشده است و از سمت دیگر به جز تجارت، طیف دیگری از فعالیت‌ها، ارتباطات و همکاری‌ها، قابل دسترس و انجام است که در برنامه‌های سال آینده اتاق مشترک ایران و ژاپن قرار گرفته و امیدواریم به نتیجه برسد.
این فعال اقتصادی با بیان این مطلب که سعی کردیم محدودیت‌های ناشی از تحریم را درک کنیم، تصریح کرد: با در نظر گرفتن علاقه‌ای که ژاپنی‌ها برای همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری با ایران دارند، ارتباطات بین دو کشور را می‌توان به سمت و سوی موارد غیرتحریمی مانند دارو، موضوعات بشردوستانه و محیط زیست، آموزش و پژوهش ببریم. سلاح‌ورزی همچنین دریافت مجوزهای افک برای کار با کشور ژاپن را بسیار ضروری دانست.
او اعلام کرد: اتاق مشترک ایران و ژاپن درباره فرش و صنایع‌دستی آمادگی هرگونه همکاری با کمیسیون و تشکل‌های تخصصی را دارد.
سلاح‌ورزی فراهم نشدن موقعیت برای حضور ایران در نمایشگاه اکسپو ژاپن با توجه به مشکلاتی که شکل گرفت را از دست رفتن یک فرصت برای ایران عنوان کرد.
در همین رابطه ابوالفضل روغنی گلپایگانی، مشاور رئیس اتاق ایران با تأیید این مطلب که روابط بین ایران و ژاپن همیشه در سطح مناسب و خوبی دنبال شده است، پیشنهاد کرد: بخش خصوصی با ایجاد ارتباط با ایرانیان مقیم ژاپن به گسترش هر چه بیشتر تجارت بین دو کشور کمک کند.
اسدی، نماینده جایکا در ایران (ستاد همکاری‌های بین‌المللی ژاپن) گفت: جایکا سازمان بین‌المللی توسعه‌ای است که بازوی اجرایی کمک‌های توسعه‌ای دولت ژاپن به کشورهای در حال توسعه تلقی می‌شود و ذیل وزارت امور خارجه ژاپن فعالیت می‌کند. جایکا در بیش از 100 کشور و از جمله ایران حدود 50 سال دفتر دارد. جایکا با دولت‌ها همکاری می‌کند و مدل‌های همکاری متفاوتی از جمله همکاری‌های مشترک تحقیقاتی، فنی، ارائه وام و یا کمک‌های بلاعوض تعریف کرده است.
او افزود: مدل همکاری جایکا در ایران از طریق وزارت امور خارجه و به خصوص سازمان برنامه‌وبودجه کشور به عنوان مرجعیت ارتباطی است. همینطور در خصوص کمک‌های بلاعوض این سازمان در ایران در زمینه بهداشت و درمان، مدیریت پسماند، محیط زیست، زلزله، آلودگی هوا و... نیز سوابقی وجود دارد.
اسدی با بیان اینکه در سال‌های اخیر به واسطه تحریم‌ها با محدودیت‌هایی بین‌المللی روبه‌رو بودیم، گفت: در این مدت سعی کردیم با رایزنی با افک پروژه‌ها را اجرایی کنیم هر چند این مسئله زمان اجرای پروژه را طولانی‌تر می‌کند. از طرفی این محدودیت‌ها فقط بین‌المللی نبود و متأسفانه از سال 2022 با محدودیت‌هایی در داخل ایران هم روبه‌رو شدیم که همچنان ادامه دارد.
او خاطرنشان کرد برای جذب همکاری جایکا در اجرای پروژه‌ها باید طرح، ایده و یا پروژه را در هر قالبی از ابتدا در سازمان برنامه‌وبودجه مطرح و از طریق این سازمان با جایکا در میان گذاشت.
در ادامه مرتضی حاج‌اقا میری، رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی با یادآوری این نکته که یکی از وظایف کمیسیون‌ها بسترسازی در زمینه گسترش تعاملات بین‌المللی است از کمیسیون‌های اتاق‌های استانی و همچنین فراکسیون تشکل‌ها درخواست کرد که از ظرفیت‌های جایکا با همکاری سازمان برنامه‌وبودجه کشور استفاده کنند.
حاجی‌آقامیری گفت: یکی از راه‌ها برای دور زدن تحریم و یا حداقل مقابله با نگاهی که تحریم را ایجاد می‌کند، مسئله فرهنگ است و یکی از اولویت‌های کمیسیون از ابتدا توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر به واسطه برگزاری هفته‌های فرهنگی با کشورها بود. بنابراین پیشنهاد می‌شود به دلیل نزدیکی فرهنگی با کشور ژاپن هفته فرهنگی ایران و ژاپن با همکاری اتاق مشترک ایران و ژاپن برگزار شود.
در بخش دیگری از این نشست حمیدرضا ذوالانواری، نایب‌رئیس کمیسیون فرش اتاق ایران از تجربه موفق خود در خصوص تجارت با کشور ژاپن گفت و افزود: فرصت‌های همکاری بسیاری با ژاپن وجود دارد؛ اما متأسفانه در سال‌های اخیر با توجه به مشکلات بین‌المللی و همینطور عدم پیوستن ایران به FATF سطح همکاری‌ها بسیار پایین آمده است.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: با توجه به فرهنگ مشترک دو کشور در مسیر جاده ابریشم، ژاپنی‌ها از دیرباز در یکی از مهم‌ترین مراسم مذهبی خود از فرش دستباف ایرانی به عنوان دکور استفاده می‌کنند؛ اما متأسفانه ایران در حال از دست دادن این بازار قدیمی برای فرش دستباف خود است.
در ادامه علانور توکلی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف با تأکید بر اینکه ژاپن به دلیل خرید فرش‌های اعلا ایران و ارزآوری بیشتر یکی از مهم‌ترین بازارهای هدف فرش دستباف ایران در کنار کشورهایی مانند چین و سنگاپور به شمار می‌آید، تصریح کرد: در صورت فراهم شدن بستر مناسب برای مبادلات پولی و بانکی، ژاپن می‌تواند یکی از کشورهای هدف برای برگزاری نمایشگاه‌های گروهی و تخصصی فرش دستباف باشد.
در ادامه این نشست حاجی‌آقامیری گزارشی از مشارکت خود در نمایشگاه فرش ترکیه (CFE) ارائه کرد.
او تصریح کرد: برگزارکنندگان نمایشگاه ترکیه طی مذاکراتی که انجام شد، پذیرفتند سال آینده سالن اختصاصی برای فرش دستباف ایران، اختصاص داده شود همچنین قبول کردند، تعرفه گمرکی در صورت فروش فرش دریافت شود. همچنین با توجه به اینکه تبدیل دلار به لیر و برعکس برای صادرکنندگان هزینه زیادی دارد، مذاکراتی نیز در این خصوص با گمرک ترکیه انجام شد.
این فعال اقتصادی ادامه داد: این نمایشگاه از نظر کیفی در سطح بسیار بالایی برگزار و به اذعان برگزارکنندگان در همه زمینه‌ها از دعوت صادرکنندگان بین‌المللی، طراحی سالن‌ها و ... مشابه نمایشگاه دموتکس هانوفر آلمان ارائه شد.
حاجی‌آقا میری گفت: در این سفر فرصتی مهیا شد و با نمایندگان دموتکس دبی مذاکراتی که از اردیبهشت ماه امسال شروع شده بود را ادامه دادیم و توانستیم هزینه غرفه‌ها را برای صادرکنندگان ایرانی تا 40 درصد کاهش دهیم. ضمن اینکه در حال مذاکره با سازمان توسعه تجارت برای ایجاد تسهیلات بیشتر برای حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه دبی هستیم.
حاجی‌آقامیری گفت: با توجه به اینکه سال 2025 سال فرهنگی ایران و ترکیه است با کنسولگری ایران در استانبول گفت‌وگو کردیم که بر روی یک برنامه مشترک کار کنیم.