گسترش زمینههای همکاری میان ایران و اروپا میتواند چشمانداز تولید محصولات کشاورزی در ایران را مطابق استانداردهای جهانی افزایش دهد چراکه عقبماندگی ایران در این بخش موجب شده است که همزمان با مصرف آب فراوان در این بخش، ثمره و نتیجه کشت و کار کشاورزان آنگونه که باید، نباشد و همین موضوع مشکلات این بخش را بهشدت افزایش داده است و ارزشافزوده کشاورزی برای کشاورزان، راضیکننده نیست و ازاینرو بسیاری ازجمله جوانان روستایی مهاجرت به شهرها را بر ادامه کار موروثی خود ترجیح میدهند.
کشاورزی سنتی، استفاده از شیوههای غیرعلمی برای کاشت و داشت محصولات، خرد شدن اراضی کشاورزی و توجه نکردن به اولویت کشت محصولات در مناطق آب و هوایی مختلف کشور را میتوان از مهمترین معایب کشاورزی در ایران دانست که درنهایت بهرهوری آن را بهشدت کاهش داده است. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته ازجمله کشورهای اروپایی، صنعتی شدن سالهاست که به کمک بخش کشاورزی آمده است و در کنار آن استفاده از شیوههای علمی موجب افزایش بهرهوری در زمینهای کشاورزی شده است.
محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی نیز شهریور ماه سال 93 اذعان کرد: باوجود همه امکانات، بهرهوری در بخش کشاورزی بسیار پایین است و ایران در این زمینه چندین دهه از کشورهای توسعه یافته اروپایی عقبماندگی دارد و مسیری را که برخی کشورها ۴۰ سال پیش پشت سرگذاشتهاند را امروز تکرار میکند.
اما «جرزی بوگدان پلوآ» مدیرکل کشاورزی و توسعه روستایی اتحادیه اروپا که دیروز عصر با رئیس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی جمهوری اسلامی ایران در تهران دیدار کرد زمینه همکاری مشترک با ایران در بخشهای مختلف کشاورزی و دامی را مهیا دانست.
اسکندر زند رئیس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی نیز در این دیدار بر توسعه روابط آموزشی و استفاده از تجربههای کمیسیون کشاورزی و توسعه روستایی اتحادیه اروپا تأکید کرد.
وی استفاده از تجربیات این اتحادیه در زمینه استفاده از فناوریهای نوین برای بهبود تولیدات دامی کشور را خواستار شد و
اصلاح و تولید گیاهان هیبرید زراعی و باغی را از دیگر محورهای موردعلاقه 2 طرف برای همکاری ذکر کرد.
نیمههای سال قبل بود که معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ازنظر کارشناسان در خصوص حداقل سرمایهگذاری 120 میلیارد دلاری برای جبران عقبماندگیهای بخش کشاورزی ایران خبر داد.
به گفته زند، اگر سرمایهگذاری و فناوری به روال کنونی در بخش کشاورزی پیش رود، بهطور یقین محصولات تولیدی کشاورزی کشور در آینده با توجه به افزایش جمعیت و کمبود آب، پاسخگوی نیاز جمعیت نخواهد بود.
گفته میشود که اتحادیه اروپا میتواند در زمینههایی همچون بذرهای اصلاحشده، ماشینهای کشاورزی، سیستمهای نوین آبیاری و فناوری گلخانهها به ایران کمک کند.
علی کیانیراد، معاون پژوهشی موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی نیز در جلسهای دیگر با ارائه گزارشی از توانمندیها، ظرفیتها و برنامههای بخش کشاورزی کشور به سهم ۱۱.۶ درصدی کشاورزی در تولید ناخالص داخلی اشاره کرد و گفت: این سهم با احتساب کسبوکار و صنایع پیشین و پسین کشاورزی به ۳۲.۵ درصد میرسد.
وی افزود: با برنامهریزیها و اقدامات صورت گرفته، تراز تجاری ایران از منفی ۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ به منفی ۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ رسیده است.
با همه این اوصاف و حتی تلاش برای افزایش فناوریهای نوین در این بخش، فرهنگسازی استفاده از این فناوریهای برای کشاورزان و حمایتهای تسهیلاتی از آنها نیز بسیار ضروری به نظر میرسد. بهعنوانمثال سالهاست که در بخش کشاورزی بر مکانیزاسیون بخش کشاورزی تأکید میشود اما خبرهای گاهوبیگاه از بیرغبتی کشاورزان به استفاده از تسهیلات مکانیزاسیون در نقاط مختلف کشور، حکایت دارد که البته بروکراسی اداری و سود بالای تسهیلات از دلایل این بیرغبتی محسوب میشود بهطوریکه کشاورزان همان شیوهها و ماشینهای فرسوده قبلی را به شیوههای جدید و ماشینهای نو کشاورزی ترجیح میدهند که این موضوع میطلبد تا شیوههای حمایتی از کشاورزان هر چه بیشتر تسهیل شود و درعینحال آموزشهای ترویجی به آنها نیز مدنظر قرار گیرد.