دهمین نشست کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، کوششی برای پیگیری نیازهای فنی تولید به دغدغههای اخلاقی و عمومی بود تا اتاق بازرگانی بتواند با یک زبان منسجم، مالکیت گفتمان اصلاحی را در اولویت قرار دهد؛ بهگونهای که مسئولیت اجتماعی را از یک فعالیت خیرخواهانه در حاشیه به متن اصلی فعالیتهای اجتماعی و مطالبهگرایانه حقوق مردم تبدیل کند.
طراحی مجدد زبان قدرت؛ از شکایت به شاخصگذاری
در این نشست، تغییر رویکرد از بیان شکایتها به سمت شاخصگذاری برای مطالبات مردمی به عنوان مهمترین محور مورد بحث قرار گرفت. اعضای کمیسیون بر ضرورت تدوین معیارهای کمی و کیفی برای ارزیابی کارآفرینان مسئولیتپذیر تاکید کردند؛ اقدامی که در جهت ایجاد یک «استاندارد اخلاقی» در حوزه کارآفرینی و ترویج مسئولیتپذیری اجتماعی در میان فعالان اقتصادی ارزیابی میشود. بر این اساس، اتاق بازرگانی دیگر صرفاً بهعنوان تریبونی برای نقد مدیریت اقتصادی کشور عمل نخواهد کرد، بلکه در پی ایجاد نظامی مدنی برای رتبهبندی فعالان اقتصادی است تا از رهگذر آن، رقابت اقتصادی به شکلی شفافتر و در جهت منافع عمومی جامعه هدایت شود.
برنامهریزی برای برگزاری همایش مطالبهگری مصرفکنندگان نهایی، یکی دیگر از محورهای مورد بحث در این نشست بود. این امر نشان میدهد که کمیسیون به معماری ارتباط خود با بدنه جامعه فکر میکند. تاکید کمیسیون بر این است که مسئولیتپذیری(CSR) بدون پیگیری مستقیم حقوق مصرفکننده، در نهایت به انزوا میرود. همایش پیشبینی شده تلاشی برای تبدیل کردن «مساله اقتصادی تولیدی» به «دغدغه عمومی» و تلاشی برای شکستن دیوارهای بین زبان تخصصی اتاق و زبان روزمره مردم در جهت رفاه جامعه میباشد.
اقتصاد در گرو شفافیت عملیاتی
در مجموع، محور اصلی سخنان این نشست بر ضرورت شفافیت واقعی در فعالیتهای اقتصادی متمرکز بود؛ شفافیتی که تنها به اعلام ارقام محدود نمیشود، بلکه در عمل و رفتار اقتصادی معنا پیدا میکند. اعضا تاکید کردند هنگامی که تولیدکننده شاخصهای عملکرد خود را داوطلبانه در معرض ارزیابی قرار میدهد، در حقیقت نهادهای نظارتی و جامعه را به مشارکت در حکمرانی اقتصادی دعوت میکند. این رویکرد، ضمن نقد ساختار اقتصاد دولتی و سیاستهای یارانهمحور، بر این باور استوار است که راه برونرفت از چالشهای کنونی، گذار به اقتصادی متکی بر وجدان و مسئولیتپذیری سنجیدهشده است؛ اقتصادی که بر پایه شفافیت، اعتماد و پاسخگویی شکل میگیرد.
فراتر از اتاق، بهسوی یک اخلاق سازمانی ایرانی
مطالب این جلسه پاسخی بود به این پرسش که آیا اتاق بازرگانی میتواند نقشی فراتر از دفاع از منافع اعضای خود ایفا کند؟ پاسخ این بود: بله، از طریق استانداردسازی اخلاق کسبوکار میتواند در این زمینه بهطور جدی فعال باشد. کمیسیون میتواند با معرفی شاخصها و طراحی پل ارتباطی با مردم، و مهندسی مجدد اعتماد جامعه به یکدیگر نیز باشد تا جایی که مسئولیت اجتماعی دیگر یک امتیاز اضافی نباشد، بلکه جزء جداییناپذیر مجوز بقا در کسبوکار قلمداد شود. این حرکت، گامی برای بنا نهادن یک اخلاق سازمانی ایرانی که ریشههایش در نیاز به عدالت اقتصادی جامعه است، اینجاست که هوش جمعی اتاق، تحت هدایت هیات نمایندگان و هیات رئیسه و مسئولین کمیسیونها به ابزاری برای معماری آیندهای تبدیل میشود که در آن، تولیدکننده و مصرفکننده نه در تقابل یکدیگر، که در یک «زنجیره اعتماد» مشترک تعریف میشوند.
از شفافسازی در واردات برنج تا مطالبه ساماندهی تجارت کشور
در بخش پایانی این نشست، از وزارتخانههای صمت و جهاد کشاورزی خواستار شدیم تا در خصوص روند واردات برنج شفافسازی رسمی انجام دهند. باید مشخص شود چه اشخاصی چه میزان ارز دولتی برای واردات اقدام کردهاند و همچنین اختلاف قیمت هر کیلو برنج، که باید کمتر از ۵۵ هزار تومان باشد؛ اما در بازار با نرخ ۲۲۰ تا ۲۵۰ هزار تومان عرضه میشود، به جیب چه افرادی میرود.
در نظام توزیع و نظارت بر بازار، نابسامانیهایی وجود دارد و بایستی این وضعیت اصلاح شود. تشکیل مجدد وزارت بازرگانی (تجارت) ضرورتی جدی است و ایجاد ساختار منسجم در حوزه تجارت کشور، شرط بازگشت تعادل و شفافیت به بازار است. افرادی که در گذشته موجب انحلال این وزارتخانه شده بودند، باید پاسخگوی وضعیت کنونی بازار و افزایش چندبرابری قیمت برنج از ۵۰ هزار تومان به ۲۵۰ هزار تومان باشند.