یونس ژائله در گفت‌وگو با اتاق ایران آنلاین، ضمن تشریح چالش‌های ساختاری صادرات غیرنفتی، مجموعه‌ای از راهکارهای سیاستی برای عبور از نوسانات ارزی و انحصار دولتی در مسیر توسعه صادرات غیر نفتی را ارائه کرد.
ژائله با اشاره به برگزاری ۲۸ دوره گذشته این همایش گفت: در طول این سال‌ها، همایش ملی توسعه صادرات غیرنفتی به محفلی اثرگذار برای طرح چالش‌ها، تبادل دیدگاه‌ها و ارائه راهکارهای عملی تبدیل شده است. حضور مستمر مسئولان ارشد کشور، نمایندگان بخش خصوصی و فعالان اقتصادی از سراسر ایران نشان‌دهنده جایگاه این رویداد در تصمیم‌سازی‌های کلان اقتصادی است.
وی با بیان اینکه همایش امسال با محوریت موضوع «چالش‌ها و الزامات توسعه صادرات غیرنفتی در شرایط عدم‌قطعیت جهانی» برگزار می‌شود، افزود: این گردهمایی تپنده‌ترین اجتماع فعالان اقتصادی کشور است؛ جایی که بیش از ۹۵ درصد نبض اقتصاد استان در دستان بخش خصوصی می‌تپد. در این رویداد، دغدغه‌های واقعی صادرکنندگان به‌صورت شفاف بیان می‌شود.
رئیس اتاق تبریز از بررسی محور راهبردی همایش با عنوان «فرصت‌های موافقتنامه تجارت آزاد ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا» خبر داد و گفت: این موافقتنامه می‌تواند فصل تازه‌ای در روابط تجاری ایران با کشورهای منطقه بگشاید و مسیر گسترش صادرات غیرنفتی کشور را هموار کند.
چالش‌های ساختاری در مسیر صادرات غیرنفتی
ژائله با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور گفت: تحریم‌های بین‌المللی، تورم مزمن و عدم قطعیت، هم‌زمان ساختار تولید و صادرات کشور را تحت فشار قرار داده‌اند. در چنین شرایطی، صادرات غیرنفتی نه‌تنها منبع ارزآوری، بلکه نماد واقعی توان رقابتی اقتصاد ایران است.
رئیس اتاق تبریز افزود: یکی از عمیق‌ترین چالش‌های صادرات، نظام چندنرخی ارز است. سه نرخ رسمی، نیمایی و آزاد باعث شده صادرکنندگان در برنامه‌ریزی، قیمت‌گذاری و بازگشت ارز دچار سردرگمی شوند.
ژائله گفت: در حالی که در حوزه‌هایی چون صنایع غذایی، دارویی، خدمات فنی مهندسی و محصولات دانش‌بنیان مزیت داریم، ترکیب صادرات کشور هنوز بر کالاهای خام و نیمه‌خام استوار است و این آسیب‌پذیری ما را در برابر رکود جهانی افزایش می‌دهد.
غفلت از بازارهای نوظهور
رئیس اتاق تبریز در ادامه گفت: 90 درصد صادرات غیرنفتی ایران به چند کشور محدود است و این تمرکز جغرافیایی ما را در برابر شوک‌های سیاسی و اقتصادی آسیب‌پذیر کرده است.
وی تأکید کرد: بازارهای آفریقا و اتحادیه اقتصادی اوراسیا فرصت‌های بزرگی برای تنوع‌بخشی صادرات ایران هستند، اما ضعف ارتباطات بانکی، حمل‌ونقل و نبود برنامه‌ریزی موجب شده از این ظرفیت‌ها استفاده نشود.
او در ادامه، به تشریح مجموعه‌ای از اقدامات سیاستی را برای اصلاح مسیر صادرات غیرنفتی پرداخت و افزود: تک‌نرخی کردن ارز، سرمایه‌گذاری در بنادر و زیرساخت‌های لجستیکی، ایجاد خوشه‌های صادراتی، تمرکز بر صادرات فناوری‌محور و تکمیل زنجیره ارزش به‌جای خام‌فروشی و گسترش تعاملات منطقه‌ای با کشورهای آفریقایی و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از طریق کریدورهای صادراتی می‌تواند در توسعه صادرات غیرنفتی موثر باشد.
ژائله در پایان گفت: ایران از ظرفیت انسانی و جغرافیایی عظیمی برخوردار است؛ آنچه کم داریم، اراده، هماهنگی نهادی و نگاه بلندمدت است.