به گزارش روابط عمومی اتاق بیرجند، در این دیدار، فعالان اقتصادی، کارآفرینان و نمایندگان بخش خصوصی به بیان مهمترین مسائل حوزههای تولید، معدن، کشاورزی، تجارت مرزی، زیرساختهای حملونقل و سرمایهگذاری پرداختند و پیشنهادهایی برای تسهیل فضای کسبوکار و رفع موانع موجود ارائه کردند.
زیرساختها متناسب با وسعت خراسان جنوبی نیست
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان جنوبی در این نشست هم با تبیین جایگاه راهبردی این استان در تجارت خارجی کشور گفت: خراسان جنوبی با وجود آنکه حدود ۹ درصد از مساحت کشور را در اختیار دارد، تنها یک درصد جمعیت ایران را میزبانی میکند، اما زیرساختهای محدود جادهای و حملونقلی آن، بستری برای خدمترسانی به کل کشور فراهم کرده است.
علیرضا خامهزر افزود: بخش قابل توجهی از مسیرهای ترانزیتی استان در خدمت صادرات سایر استانها از جمله اصفهان، یزد و کرمان به افغانستان است، اما در زمینه تقویت زیرساختها، توجه متقابلی به خراسان جنوبی نمیشود و جادهها بهصورت یکطرفه بار ترافیکی و استهلاک را تحمل میکنند.
وی ادامه داد: حدود یکسوم صادرات ایران به کشور افغانستان به لحاظ ارزشی و نزدیک به ۵۰ درصد خدمات صادراتی از مسیر این استان انجام میشود، در حالی که زیرساختهای موجود، بهویژه در حوزه راه و راهآهن، پاسخگوی این نقش ملی نیست.
خامهزر تقویت اعتبارات راههای استان، تسریع در اجرای پروژه راهآهن و افزایش اعتبارات ملی برای پروژههای واقع در مسیر کریدور شمال–جنوب و کریدور شرق کشور را از مطالبات اصلی فعالان اقتصادی عنوان کرد و گفت: خراسان جنوبی باید بتواند نقش واقعی خود را در ترانزیت منطقهای ایفا کند، اما با سطح فعلی تخصیص اعتبارات، تحقق این هدف امکانپذیر نیست.
وی با اشاره به ظرفیت بازار افغانستان اظهار کرد: افغانستان همسایه شرقی ایران، سالانه حدود سه میلیارد دلار از کالاهای ایرانی را خریداری کرده و طی سالهای اخیر بین ۲ تا ۲.۵ میلیارد دلار صادرات ایران به این کشور ثبت شده اما واردات ایران از افغانستان در هیچ مقطعی به ۱۰۰ میلیون دلار نرسیده و تراز تجاری به نفع کشورمان بوده است.
رئیس اتاق بیرجند با تأکید بر اهمیت امنیت غذایی کشور گفت: در شرایطی که تهدیدهای غذایی وجود دارد، خراسان جنوبی بهعنوان استان مرزی میتواند با استفاده از ظرفیت کشت قراردادی در افغانستان، بخشی از نیاز کشور به محصولات راهبردی نظیر ذرت، سویا، جو، حبوبات، دانههای روغنی و پنبه را تأمین کند.
خامهزر همچنین در خصوص فعال شدن دوباره پروژه جاده مرز ولایت فراه افغانستان گفت: این پروژه که حدود ۱۷ سال متوقف مانده بود، با پیگیریهای صورتگرفته مجدداً به چرخه اجرا بازگشته و پیشرفت مناسبی را تجربه میکند.
یکی از نمایندگان فعالان اقتصادی خراسان جنوبی در این نشست گفت: با وجود تحولات مثبت پس از پیروزی انقلاب اسلامی، محرومیت مناطق مرزی بهطور کامل جبران نشده است، لذا نظام همچنان به مناطق مرزی بهویژه شرق کشور بدهکار است و خراسان جنوبی نیز از این قاعده مستثنا نیست.
سید محمدحسین زینلی با بیان برخی چالشهای استان خراسان جنوبی افزود: نرخ بالای بهره و سهم پایین تسهیلات تکلیفی، امکان سرمایهگذاری مولد را محدود کرده است و انتظار میرود تسهیلات سرمایهگذاری با نرخ ترجیحی و متناسب با واقعیتهای تولید به مناطق کمتر توسعه یافته اختصاص یابد.
وی عملی شدن شعار تمرکززدایی در تصمیمگیری را ضروری دانست و تصریح کرد: با توجه به تأکید رئیسجمهور بر نقش محوری استانداران، لازم است اختیارات در حوزههایی مانند مجوزهای محیط زیست، بانک، انرژی و شهرکهای صنعتی به استانها تفویض شود تا فرآیندها کوتاهتر و کارآمدتر شود.
این فعال اقتصادی همچنین اصلاح سازوکار صندوق توسعه ملی را خواستار شد و گفت: تجربه میدانی نشان میدهد منابع این صندوق عمدتاً به سمت استانهای برخوردار و پروژههای کمریسک در مرکز کشور هدایت میشود، در حالی که مناطق کمتر برخوردار سهم واقعی خود را دریافت نمیکنند.
وی به برخی مسائل مشخص استان نیز اشاره کرد و افزود: وجود اسکلت فرسوده یک هتل نیمهتمام در تپههای ۱۷ شهریور بیرجند که بیش از ۳۰ سال بلاتکلیف مانده، نمادی از ناکارآمدی در تعیین تکلیف پروژههاست.
زینلی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مطالبات صنعت تایرسازی کشور گفت: حدود هفت همت مطالبات قطعهسازان از خودروسازان پرداخت نشده و تخصیص دیرهنگام ارز نیز مشکلات این بخش را تشدید کرده است.
اشتغال پایدار با توسعه گردشگری در خراسان جنوبی
یکی از فعالان حوزه گردشگری خراسان جنوبی نیز با تشریح ظرفیتهای کمنظیر تاریخی، طبیعی و فرهنگی این استان گفت: خراسان جنوبی با برخورداری از آثار ثبتشده جهانی و ملی، جایگاهی ویژه در صنعت گردشگری شرق کشور دارد و میتواند به یکی از قطبهای مهم گردشگری ایران تبدیل شود.
آمنه سیاری با بیان اینکه بخش عمده جاذبههای گردشگری خراسان جنوبی در روستاها و مناطق عشایری واقع شده است، تصریح کرد: توسعه گردشگری در این استان بهطور مستقیم موجب اشتغالزایی مولد، افزایش درآمد، بهبود معیشت جوامع روستایی و عشایری و جلوگیری از مهاجرت میشود.
وی دو مطالبه راهبردی فعالان این بخش از رئیسجمهور را دعوت از هلدینگهای بزرگ و توانمند اقتصادی کشور برای سرمایهگذاری در صنعت گردشگری خراسان جنوبی و تدوین و تعریف «مثلث گردشگری شرق کشور» با محوریت استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان عنوان کرد.
کلید حل مشکل ناترازی انرژی در خراسان جنوبی
یکی دیگر از فعالان اقتصادی خراسان جنوبی با بیان ظرفیتهای کمنظیر معدنی این استان گفت: خراسان جنوبی با وجود شرایط سخت اقلیمی، مهد ذخایر ارزشمند معدنی کشور بوده، اما کمبود زیرساختها مانع بالفعل شدن این ظرفیتها شده است.
علیرضا عابدی ظهار کرد: این استان دارای حدود ۴۰۰ کیلومتر کمربند معدنی مستعد و بیش از ۲۰۰ کیلومتر کمربند ذخایر عظیم زغالسنگ، خاکهای صنعتی، عناصر نادر خاکی و سایر مواد معدنی است که برخی از آنها در سطح کشور و حتی جهان کمنظیر به شمار میروند.
وی افزود: تبدیل این ظرفیتهای بالقوه به بالفعل، بدون توسعه زیرساختهای اساسی امکانپذیر نیست؛ خراسان جنوبی نه راهآهن دارد، نه پرواز باربری و نه مسیرهای مناسب حملونقل ؛ لذا ، ارتقای جاده به آزادراه یک مطالبه جدی برای توسعه اقتصادی این استان محسوب میشود.
این فعال اقتصادی تأمین پایدار آب را از دیگر نیازهای اساسی استان برشمرد و تصریح کرد: خط چهارم انتقال آب از دریای عمان تنها راهکار پایدار برای تأمین آب صنایع معدنی استان است و انتظار میرود این پروژه همانند سایر استانها هرچه سریعتر عملیاتی شود.
وی با اشاره به چالش ناترازی انرژی در کشور گفت: یکی از حلقههای مغفول در مدیریت ناترازیها، وجود حدود سه میلیارد تن زغالسنگ حرارتی در کشور است که بخشی از آن دچار خودسوزی میشود، در حالی که سالانه حدود ۱۵ میلیون تن زغالسنگ حرارتی قابلیت بهرهبرداری دارد.
عابدی با بیان اینکه تنها نیروگاه زغالسنگی پس از ۱۷ سال با پیگیریهای صورتگرفته، در آستانه بهرهبرداری فاز نخست قرار دارد؛ تسریع در تکمیل این پروژه را خواستار شد و افزود: با احداث سه نیروگاه پنج هزار مگاواتی در طبس و نهبندان، خراسان جنوبی میتواند به هاب تولید برق کشور تبدیل شده و علاوه بر کاهش ناترازی، زمینه صادرات برق به کشورهای حاشیه شرقی مرز را فراهم کند.
وی با اشاره به آزادسازی ۳۵ هزار کیلومتر مربع از پهنههای معدنی استان در سال گذشته گفت: با این حال، حدود ۲۰۰ محدوده معدنی پرپتانسیل همچنان در اختیار سه نهاد حاکمیتی شامل سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران، سازمان زمینشناسی کشور و سازمان انرژی اتمی ایران است که پس از گذشت ۱۷ سال، هنوز تعیین تکلیف نشدهاند.
این فعال اقتصادی با بیان پایین بودن تولید ناخالص داخلی استان به دلیل محرومیتهای اقلیمی و زیرساختی، محاسبه حقوق دولتی معادن بر اساس استخراج واقعی، تأمین سوخت مورد نیاز معادن و صدور دستور برای آغاز عملیات اجرایی نخستین منطقه ویژه معدنی کشور را در مرز ماهیرود خواستار شد.
خراسان جنوبی در سودای قطب دانش بنیان شدن
یکی دیگر از فعالان اقتصادی خراسان جنوبی با تأکید بر ظرفیتهای علمی و دانشبنیان این استان گفت: خراسان جنوبی نهتنها در حوزههای گردشگری،بلکه در زمینه کشاورزی و معدن دارای مزیت است و با برخورداری از سرمایه انسانی توانمند میتواند به یکی از قطبهای دانشبنیان کشور تبدیل شود.
مهدی باقری اظهار کرد: مردم خراسان جنوبی تفکری مردمی و علمی دارند و بخش قابل توجهی از پیشگامان علم در ایران ریشه در این منطقه داشتهاند، لذا امروز نیز شرکتهای دانشبنیان و فناور متعددی از دل همین جامعه شکل گرفتهاند که قادرند خدمات فناورانه و تخصصی را در سطح ملی و حتی بینالمللی ارائه دهند.
وی با تشریح ظرفیت بالای شرکتهای فناوری اطلاعات استان افزود: این شرکتها که مبتنی بر دانش مهندسی و نیروی انسانی متخصص هستند، توانایی توسعه صادرات خدمات فناوری اطلاعات را دارند و میتوان از این ظرفیت در قالب دیپلماسی فناوری بهره گرفت.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: خراسان جنوبی بهعنوان شرقیترین استان کشور و با توجه به هممرزی با کشورهایی که اشتراکات زبانی و فرهنگی دارند، میتواند بهعنوان پایلوت دیپلماسی فناوری انتخاب شود؛ موضوعی که با رویکرد دولت در کاهش تمرکز از تهران و توزیع متوازن ظرفیتها در سراسر کشور همراستا است.
باقری با طرح این پرسش که آیا با یکسان بودن نظامهای مالیاتی، تأمین اجتماعی و پرداخت حقوق میان پایتخت و استانهای کمتر برخوردار، انگیزهای برای ماندگاری جوانان در شهرهای خود باقی میماند، گفت: در شرایطی که مزایای اقتصادی در تهران بیشتر بوده، طبیعی است که جوانان به سمت مهاجرت گرایش پیدا کنند.
وی ادامه داد: در حالی که کشورهای همسایه و عربی با پهن کردن فرش قرمز و ارائه درآمدهای دلاری، نخبگان حوزه فناوری اطلاعات ایران را جذب میکنند، انتظار میرود با فراهم کردن زیرساختهای لازم، زمینه فعالیت این جوانان در داخل کشور فراهم شود.
این فعال حوزه فناوری با تأکید بر اهمیت توسعه زیرساختها گفت: بزرگترین چالش شرکتهای دانشبنیان، کمبود زیرساخت مناسب است لذا اگر این بستر فراهم شود، جوانان نخبهای که امروز کشورهای دیگر برای جذب آنها تلاش میکنند، میتوانند در استان خود منشأ تحول باشند.
مسعود پزشکیان در این دیدار با اشاره به طرح دیدگاههایی درباره توان حل مسائل کشور گفت: با همه مشکلاتی که هست، بر این مشکلات غلبه خواهیم کرد و خواهیم توانست، اما با هم.
رئیس جمهور با استناد به آموزههای قرآنی درباره ضرورت وحدت و پرهیز از تفرقه تصریح کرد: جامعه اسلامی امروز اگر گرفتار است، به خاطر تفرق و افتراق است. هر روز در نماز میگوییم «اهدنا الصراط المستقیم» و این هدایت یعنی با هم بودن، دست به دست هم دادن و چنگ زدن به ریسمان خدا.
پزشکیان وحدت و انسجام را راهبرد اصلی برای عبور از مشکلات دانست و افزود: اگر جوامع اسلامی با هم باشند و ید واحده شوند، هیچ قدرتی نمیتواند جامعه را زمینگیر کند. اگر مشکل هست، سخن این است که یک نفر نمیتواند آنها را حل کند، اما «ما» میتوانیم.
رئیس جمهور با هشدار نسبت به پیامدهای منیت در اداره جامعه گفت: هر کسی که ادعا کند من میتوانم و بقیه بیکارند، در مسیر منیت حرکت میکند و همین منیت جامعه را به سمت دیکتاتوری و مسیرهایی میبرد که نباید ببرد.
پزشکیان با بیان اینکه ادعای عقل کل بودن با واقعیتهای علمی و مدیریتی سازگار نیست، تأکید کرد: بنده ادعا نمیکنم عقل کل هستم و همه چیز میدانم. هر کس ادعا کند همه حرف دیگران بیربط است، بیخود میگوید. نشانه جهالت این است که انسان نداند حد و اندازه نظر دادن کجاست.
رئیس جمهور در توضیح ضرورت تخصصگرایی و مرزبندی علمی اظهار داشت: فوق تخصص جراحی قلب هستم و 17 سال در دانشگاه درس خواندهام و در دورههای آموزشی جزو نفرات برتر بودهام، اما در همان قلب که حدود 280 تا 320 گرم است و چند اتاق و ورودی و خروجی دارد، 16 فوق تخصص روی همین عضله کوچک کار میکنند. وقتی نوبت به یک موضوع تخصصی دیگر برسد، حتی در حوزه پزشکی، باید متخصص همان حوزه نظر بدهد. نسخهنویسی برای همه چیز بدون تخصص، ریشه بسیاری از گرفتاریهاست.
پزشکیان افزود: وقتی از سوی دولت از همگان دعوت به همکاری میشود، معنایش این نیست که یک نفر در همه امور کارشناس است. معنایش این است که همه باید کنار هم قرار بگیرند. کنار گذاشتن دیگران و تصور اینکه هر چه یک گروه میگوید درست است و حرف دیگران نباید شنیده شود، جهل مطلق است.
رئیس جمهور با تأکید بر ضرورت نگاه به سرمایه انسانی در حکمرانی گفت: زن و مرد و همه اقوام و قبایل در این سرزمین سرمایه هستند. هر کسی که در این مملکت قدم برمیدارد، سرمایه این جامعه است. هر اندیشه و هر عقل و هر گروهی که حذف شود، یک سرمایه از دست میرود. برای قدرتمند شدن باید از همه سرمایههای کشور برای عزت و سربلندی این سرزمین استفاده شود و میدان داده شود تا کار انجام شود.
پزشکیان با یادآوری سیره پیامبر اسلام (ص) در نفی برتریجوییهای قومی اظهار داشت: پیام رسول خدا بارها خوانده شده است. روز فتح مکه، پس از آنکه بسیاری از مخالفان دیروز، مسلمان شدند، پیامبر اسلام سخنرانی کرد و فرمود مسلمانان مانند دندانههای شانه برابرند و هیچ قوم و نژادی بر دیگری برتری ندارد و ملاک برتری صرفا تقواست.
رئیس جمهور با اشاره به آموزههای قرآن کریم در خصوص تقوای الهی ادامه داد: قرآن میفرماید: «انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عند الله اتقاکم». اگر ادعای مسلمان بودن میشود، باید پایبندی به این پیام روشن باشد.
پزشکیان تقوا را به معنای کار درست و تصمیم درست تبیین کرد و گفت: تقوا یعنی حرکت بدون خطا، تصمیم بدون خطا و کار برای خدا. در زبان امروز، تقوا یعنی کارآمدی و خطا نکردن در تصمیم و اجرا. آیات مختلف همین معنا را روشن میکند و عمل صالح یعنی کار برای خدا، نه برای نام و نان.
رئیس جمهور با اشاره به مفهوم خدمت بیچشمداشت گفت: وقتی کار برای خدا انجام شود، انتظار تشکر و پاداش از مردم معنا ندارد.
پزشکیان با تأکید بر اینکه وحدت شرط ایستادگی در برابر ظلم است، اظهار داشت: اگر جامعه اسلامی به ریسمان خدا وصل شود، این همه جنایت و زورگویی رخ نمیدهد. این رفتارهای رژیم صهیونیستی در منطقه نتیجه اختلاف مسلمانان است. اگر مسلمانان با هم دعوا نکنند، امکان ندارد اسرائیل بتواند این حجم از فشار و ظلم را تحمیل کند. پشت صحنه تلاش میکنند تفرقه ایجاد شود تا منابع را غارت کنند.
رئیس جمهور تصریح کرد: مقابله با جنایتکاران و مدعیان دروغین حقوق بشر، بدون وحدت ممکن نیست. برای دفاع از سرزمین، استقلال و عزت باید ید واحده شد و اختلاف را کنار گذاشت.
پزشکیان با بازگشت به موضوع شناخت حد و مرز دانایی گفت: سخن این است که بسیاری از امور را نمیدانم و این اعتراف، نشانه بیسوادی نیست؛دانستن اینکه دانستهها محدود است، یک فهم است. مشکل جایی است که ندانستن، به توهم دانستن تبدیل میشود و انسان تصور میکند همه چیز را میفهمد.
رئیس جمهور با بیان نمونهای از رفتار حرفهای در مدیریت درمان افزود: در بیمارستان، وقتی بیمار دچار عفونت میشود، نام چند آنتیبیوتیک شناخته شده است، اما برای تصمیم دقیق، متخصص عفونی باید بالای سر بیمار بیاید و نظر بدهد. این یعنی احترام به تخصص، نه ندانستن اسم دارو. همین منطق باید در اداره کشور جاری شود.
پزشکیان با اشاره به پیامدهای پروژهمحوری بدون پشتوانه اظهار داشت: اگر قرار است کار درست، عمیق و ماندگار انجام شود، نباید پروژهای 17 سال روی زمین بماند. کدام عقل کلنگ میزند و یک پروژه را سالها نیمهتمام نگه میدارد. اگر پول نبود، چرا کلنگ زده شد. قرآن هشدار میدهد وعدهای که انجام نمیشود، بیاعتمادی میآورد.
رئیس جمهور با تأکید بر اهمیت حفظ کرامت انسانها و ضرورت تلاش برای اجرای عدالت گفت: همه بنیآدم کرامت دارند. همه انسانهایی که در این جامعه هستند، عزت دارند. عدالت و انصاف معیار رفتار است و هیچکس حق ندارد به بهانه برتریجویی، دیگری را کنار بزند.
پزشکیان در بخش پایانی سخنانش با استناد به توصیههای حضرت علی علیهالسلام به عنوان نقشه راه اخلاق مدیریتی گفت: همیشه از خود میپرسم با وجود این امامان و کتاب خدا، چرا وضعیت این است. حضرت علی علیهالسلام پنج توصیه دارد که میفرماید اگر برای رسیدن به اینها سوار شتر شوید و شب و روز بروید، ارزش دارد، نخست جزء به خدا دل نبندید، دوم امید فقط به خدا باشد، سوم ترس فقط از گناه باشد، چهارم اگر چیزی دانسته نیست، گفته شود نمیدانم و برای یادگیری حیا نشود و پنجم صبر.
رئیس جمهور با تشریح معنای صبر در نگاه علوی گفت: صبر ماندن در ذلت نیست. صبر یعنی رفتن به سمت قله، یعنی هدف بلند داشتن، یعنی ربی الاعلی و ربی العظیم در ذهن بودن و برای رسیدن به عظم،، تلاش و بیخوابی کشیدن. حضرت علی علیهالسلام میفرماید نسبت ایمان و صبر مثل نسبت بدن و سر است و هیچ خیری در بدنی که سر ندارد نیست و هیچ خیری در ایمانی که صبر ندارد نیست.
پزشکیان با اشاره به شرح حضرت علی علیهالسلام درباره پایههای ایمان افزود: در نگاه حضرت، ایمان چهار پایه دارد، صبر، یقین، عدل و جهاد. صبر هم چهار پایه دارد، شوق، شفق، زهد و ترقب. شوق یعنی اشتیاق رسیدن به هدف بلند، شفق یعنی ترس از اینکه زمان از دست برود، زهد یعنی تحمل سختیها برای رسیدن به هدف، و ترقب یعنی فرصت را کم دیدن و در خیرات شتاب کردن.
رئیس جمهور در جمعبندی سخنان خود گفت: با این نگاه و با هم بودن، مملکت و استانها ساخته میشود. شرط موفقیت، وحدت، احترام به عالمان، دانشمندان، نخبگان و سرمایهگذاران و حضور اهل فکر در میدان برای حل مشکل مردم است. اگر این باور شکل بگیرد، هیچ کس نمیتواند جلوی حل مشکلات را بگیرد و امت اسلامی هم میتواند در برابر اسرائیل و آمریکای جنایتکار با قدرت بایستد.