محمدرضا طلایی، رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات، ارتباطات و اقتصاد رسانه
تعداد شرکتهایی که در زمینه کسبوکارهای نو و مبتنی بر فناوری اطلاعات فعالیت میکنند، روزبهروز بیشتر میشود. این شرکتها بهعنوان شخصیتهای حقوقی باید مالیات بر درآمدشان را به سازمان امور مالیاتی بپردازند و از سوی دیگر، سازمان امور مالیاتی هم باید با توجه به نقشی که شرکتهای استارت آپی، نوپا و نوآور در اقتصاد کشور بازی میکند، ترتیب اخذ مالیات را بدهد اما در این فرایند، چند نکته اهمیت دارد.
نکته اول مربوط به شفافیت در مقررات و قوانین اخذ مالیات از شرکتهای فعال در زمینه فناوریهای نوین است. بعید به نظر میرسد که جایگاه شرکتهای نوآور و استارت آپی در قوانین سازمان مالیاتی روشنشده باشد و تعریف دقیقی از فرایند اخذ مالیات از این شرکتها وجود داشته باشد.
نکته دوم مربوط به محاسبههاست. کسبوکارهایی مثل اسنپ، زودفود و ... کسبوکارهای خدماتیاند یا واسطهگری میکنند. به این معنا که فناوری اطلاعات خدمات دهنده و خدمات گیرنده را به هم ارتباط میدهد و تمام درآمد این کسبوکار متعلق به فعال حوزه فناوری اطلاعات نیست. در این شرایط مالیات باید چگونه محاسبه شود؟ سازوکارها در این موارد باید بهطور دقیق شفاف شود. در کشور ما جریان استفاده از فناوری اطلاعات به این شکل پیش میرود که فناوری اطلاعات و فعالان آن رشد میکنند اما همگام با آن، قوانین و مقررات مربوط به استفاده از تکنولوژی پیشرفت نمیکند. این معضل بزرگی است که میتوان آن را بهعنوان یک عامل تهدیدکننده در اقتصاد استارت آپ ها و شرکتهای نوپای مبتنی بر فناوری اطلاعات تعریف کرد.
این انتظار وجود دارد که دوستان در سازمان امور مالیاتی این مسائل را دقیق مطالعه کنند. آمادگی لازم برای همکاری در این زمینه در کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق ایران وجود دارد و میتوانیم با حضور فعالان شرکتهای استارت آپی و کارشناسان سازمان امور مالیاتی به تعریف دقیقی از موارد موردنیاز برسیم. چگونگی اخذ مالیات از شرکتهای استارت آپی یا خدمات دهنده باید مشخص شود، همانطور که در دیگر کشورها رابطه خدمات دهنده و خدمات گیرنده مشخص است و بخشی از درآمد که متعلق به فعال حوزه فناوری است، مشمول مالیات میشود.
تغییر فرهنگ عمومی جامعه باعث شده مردم به خدمات کسبوکارهای فناورمحور روی خوش نشان دهند. همین مسئله به افزایش درآمد شرکتهای استارت آپی کمک کرده است. درآمد قابلتوجه این شرکت ها زمینه اخذ مالیات را فراهم کرده است اما صاحبان این مشاغل هم مثل دیگران اطلاعات دقیقی از قوانین در این زمینه ندارند و این معضل بزرگی است. قوانین و مقررات در این زمینه دچار نقصان است و این نقصان باعث شده، فعال فناوری اطلاعات چگونگی محاسبه مالیات را نداند و درنهایت در تعامل با سازمان امور مالیاتی دچار مشکل شود.