بر اساس گزارش اولیه سازمان تجارت جهانی از وضعیت تجارت بینالمللی در سال 2017، شاخص حجم تجارت کالایی در جهان با 4.7 درصد رشد نسبت به ابتدای سال 2017 به بیش از 145 واحد رسیده است و پیشبینی میشود در پایان سال جاری میلادی نیز این شاخص حدود 4.4 درصد دیگر افزایش یابد.
نرخ رشد تجارت بینالمللی در سال 2017 اگرچه کمی پایینتر از متوسط بلندمدت آن (4.8 درصد) از سال 1990 تاکنون است اما در قیاس با رشد 1.8 درصدی سال 2016 و متوسط 3.0 درصدی در سالهای پس از بحران مالی 2008 رقم بسیار مناسبی محسوب میشود و نشان از بهبود قابلتوجه اوضاع تجارت جهانی دارد.
رشد مناسب تجارت بین کشورها در سال 2017 بیش از هر چیز ریشه در عوامل مرتبط با ادوار تجاری –بهویژه افزایش سرمایهگذاری و رشد مخارج مصرفی- دارد، بهطوریکه در سال گذشته میلادی ارزش صادرات جهانی کالاها و خدمات (برحسب دلار جاری) به ترتیب 10.7 و 7.4 درصد افزایش یافته است و این مسئله نشان از این دارد که علاوه بر رشد حجمی، قیمت کالاهای مبادله شده در جهان نیز رشد مناسبی را تجربه کرده است.
بر اساس گزارش سازمان تجارت جهانی، ایران در سال 2017 حدود 92 میلیارد دلار کالا به سایر کشورها صادر کرده است که این رقم نسبت به سال گذشته 26 درصد افزایش نشان میدهد. علیرغم این بهبود قابلتوجه، سهم ایران از کل ارزش صادرات جهان در سال 2017 تنها 0.7 درصد بوده است. با احتساب 28 کشور اتحادیه اروپا بهعنوان یک قلمرو واحد، ایران در جایگاه 24 جهان ازلحاظ ارزش صادرات کالایی قرار گرفته است. در خصوص آمار واردات نیز با توجه به اینکه در گزارش اولیه سازمان تجارت جهانی تنها اطلاعات مربوط به 30 کشور نخست جهان ازلحاظ ارزش واردات ذکر شده است -و ایران جایی در بین این 30 کشور ندارد- باید منتظر ماند تا گزارش تفصیلی این سازمان طی روزهای آینده منتشر شود.
کشورهای جهان در سال 2017 مجموعاً حدود 17.2 تریلیون دلار کالا صادر کردهاند که در این میان کشورهای چین، آمریکا، آلمان و ژاپن به ترتیب بیشترین میزان صادرات کالا (ازلحاظ ارزش دلاری) را به خود اختصاص دادهاند. جالب اینجاست که همین چهار کشور، در زمینه واردات نیز در رتبههای اول تا چهارم جهان قرار گرفتهاند، با این تفاوت که آمریکا بالاتر از چین، بزرگترین واردکننده جهان در سال 2017 بوده است.
در حوزه تجارت خدمات نیز آمارهای سازمان تجارت جهانی از صادرات 5.25 میلیارد دلاری خدمات توسط کشورهای جهان در سال 2017 حکایت دارد. کشورهای آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه، بزرگترین صادرکنندگان خدمات در جهان طی سال 2017 بودهاند. بیشترین واردات خدمات نیز از سوی کشورهای آمریکا، چین، آلمان و فرانسه انجام شده است.
بیم و امید در پیام مدیرکل سازمان تجارت جهانی
روبرتو آزودو مدیرکل برزیلی سازمان تجارت جهانی در حاشیه گزارش اولیه این سازمان در خصوص وضعیت تجارت بینالمللی در سال 2017 طی پیامی اعلام کرد: «رشد قدرتمندانه تجارت جهانی که امروز شاهدش هستیم، برای رشد و بهبود اقتصاد جهانی و ایجاد اشتغال در کشورها بسیار حیاتی است. بااینوجود، اگر دولتها بخواهند به سیاستهای محدودکننده تجارت متوسل شوند، ممکن است موفقیتهای کنونی خیلی زود تحتالشعاع قرار گیرند. مقابله به مثل کشورها در وضع محدودیتهای تجاری میتواند اوضاع را از کنترل خارج کند و دولتها باید توجه داشته باشند که انتقامجویی همیشه باید آخرین گزینه باشد. روی آوردن به اقدامات مشترک، بهترین راهکاری است که برای از میان برداشتن مشکلاتی که بین اعضای سازمان تجارت جهانی وجود دارد. من از دولتها میخواهم که از خود خویشتنداری نشان دهند و اختلافات تجاری خود را از طریق گفتگوهای متعهدانه حلوفصل نمایند».