با خروج آمریکا از برجام خیلی از شرکتهای بزرگ اروپایی تصمیم به ترک همکاری با ایران گرفتند؛ اما در سوی دیگر اتحادیه اروپا تلاش کرده قوانین تجارت با ایران را بروز کند. آنها میخواهند در قالب گفتمان سیاسی صنایع که دربرگیرنده مذاکرات تجاری شرکتهای کوچک و متوسط در سطح اتحادیه اروپا با ایران است، این همکاری را با ایران ادامه دهد. اما صنعتکاران ایرانی از مشکلات داخلی در کنار موانع عملیاتی خارجی میگویند.
مهدی پورقاضی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران به پایگاه خبری اتاق ایران از موانع و مشکلات پیش پای صنعت ایران میگوید. او گفته خود را چنین ادامه میدهد: «دوره جدید، دوره خفقان اقتصادی است؛ بخش خصوصی سعی میکند دولت را متوجه ظرفیتهای اقتصادی و منافعی که این بخش میتواند برای توسعه کشور داشته باشد، کند، اما در عمل ممکن نیست.»
او دلیل این را تحریمهایی میداند که سالهای سال سبب شده که اقتصاد و صنعت ایران تبدیل به جزیرهای دورافتاده از اقتصاد و صنعت دنیا شود.
به گفته عضو هیات نمایندگان اتاق ایران، ما باید هر کاری که ممکن است انجام دهیم تا صنعت ایران ارتباط ممتد، منسجم و درستی با صنعت جهان برقرار کند. در شرایط امروز فاصله صنعت ما با دنیا خیلی زیاد است و برای همین شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی علاقهای برای همکاری با ایران ندارند؛ اما ما تنها یکراه پیش پای خود داریم و آن بازگشت به اقتصاد جهانی است.
پورقاضی معتقد است: «شرایط فعلی که با اعمال تحریمها ایجادشده، در چند سال گذشته هم تجربهشده است؛ هر چند در آن زمان هم مانند امروز، سیاست و نقشه راه واحدی در پیشگرفته نشد؛ امروز هم وضعیت چنین است.»
پورقاضی که خود در حوزه صنعت فعالیت میکند، معتقد است: «موانع در شکل ظاهری و بر روی کاغذ برای همکاری بنگاههای کوچک و متوسط اروپایی با ایران برداشتهشده است، ولی در کنار این موانع شکلی و تحریمهای آمریکا، شرکتهای اروپایی با فضا و محیط کسبوکار ایران هم درگیر هستند.
او مهمترین دلیل عدم رغبت را ریسک بالای سرمایهگذاری در ایران میداند و میگوید که بنگاههای کوچک و متوسط اروپایی سرمایهگذاری در کشورهایی چون ترکیه، سنگاپور، مالزی و حتی برخی کشورهای همسایه ایران را مناسبتر میدانند.
به گفته پورقاضی تنها انگیزه اروپایی با همکاری برای ایران فروش کالای خود است نه سرمایهگذاری و یا همکاری اقتصادی.
او از تجربه بنگاه صنعتی خود میگوید: ما برای همکاری با برخی بنگاههای اروپایی تلاش کردیم و حتی چند قرارداد همکاری هم امضا شد ولی درنهایت آنها بعد از خروج آمریکا از برجام از اجرای تعهد و ادامه همکاری منصرف شدند. الان همکاری بنگاههای کوچک و متوسط با ایران خیلی کم است. بهانه آنها مرتبط با تحریمهای آمریکا و ریسک سرمایهگذاری در ایران است. هیچ بنگاه اقتصادی، چشماندازی یکماهه از آینده کار خود ندارد.
او تاکید میکند: «البته صنعت ما بعد از توافق برجام در حال برگشت به مسیر بود ولی کارشکنی آمریکا و سختگیری ایران به همکاری با بنگاههای اقتصادی وضعیت را بدتر کرد و درنهایت فرصت ازدسترفته است.»