لایحه بودجه سال 1399 فردا در صحن علنی مجلس رونمایی میشود. تاکنون گزارش رسمی از دادههای بودجه منتشر نشده است. دولت اصرار دارد که جزئیات بودجه پیش از رونمایی رسمی، علنی نشود؛ ولی در سالهای قبل روال این بود که مسئولان سازمان برنامه و بودجه در شب پیش از جلسه مجلس یا نشست خبری خبرنگاران، در تلویزیون حاضر میشدند و برخی از اطلاعات کلان بودجه را به اشتراک میگذاشتند. امسال، تا آخرین لحظه خبری از ارائه اطلاعات رسمی به افکار عمومی نبوده است؛ غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» درباره جزئیات بودجه اظهار بیاطلاعی میکند.
با شروع تحریمهای آمریکا علیه ایران درآمدهای دولت در حوزه نفت بهشدت کاهشیافته و صادرات نفت به زیر 300 هزار بشکه در روز رسیده است و طبق این درآمد بهاجبار بودجه بدون احتساب درآمدهای نفتی بسته خواهد شد. کارشناسان اقتصادی قبلاً در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» راهکارهای پیشروی دولت را اینگونه برشمرده بودند: اصلاح نظام یارانه پنهان، مولدسازی داراییهای دولت، انتشار اوراق بدهی و افزایش مودیان مالیاتی.
غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی درباره سرنوشت بودجه سال آینده میگوید: اگرچه قضاوت کردن درباره لایحهای که هنوز هیچ اطلاعی درباره جزئیات نداریم، دشوار است اما آنچه مشخص است اینکه دولت باید در لایحه ارائه شده برای کسری بودجهای که خواهد داشت راهکار ارائه دهد و این راهکارها در مجلس بررسی شود.
او ادامه میدهد: ما هنوز نمیدانیم که دولت در لایحه بودجه راهکار جبران کسر درآمدش را در آیندهفروشی یعنی انتشار اوراق بدهی دنبال میکند یا اینکه در حوزه مالیاتها به وصول مطالبات و جلوگیری از فرار مالیاتی میرود.
جعفرزاده ایمنآبادی میگوید: دولت باید در حوزه افزایش درآمدهای خود به سمت وصول مالیاتها برود که در دو سطح قابلبررسی است: جلوگیری از فرار مالیاتی و دریافت مالیات از کسانی که تابهحال از دادن مالیات معاف بودهاند، مثل معاملات ماشینهای گرانقیمت، مسکنهای خالی، عایدی مسکنها و خیلی از حوزهها که در دنیا بهطورمعمول مالیات میدهند و در ایران متأسفانه از دادن مالیات سرباز میزنند یا معاف هستند.
او ادامه میدهد: ما بعد از وصول لایحه میتوانیم اظهارنظر کنیم که آیا سازمان نظام مالیاتی در این شرایط راهکاری ارائه داده یا نه؟ البته مجلس هم در نشستهایی که قبلاً با دولت و سازمان برنامه و بودجه داشته راهکارهایی ارائه داده است اما فعلاً نمیتوانیم قضاوت کنیم که آیا به این راهکارها توجه شده یا نه؟
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از میزان کسری بودجه دولت در سال آینده میگوید: آنچه مسلم است اینکه دولت برای سال 1399 حدود 150 هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهد داشت. دیوان محاسبات در گزارشی که به مجلس ارائه داده، برآورده کرده که اگر دولت بتواند جلوی فرار مالیاتی را بگیرد حدود 250 هزار میلیارد تومان درآمد کسب خواهد کرد. یعنی اگر دولت بتواند جلوی فرار مالیاتی را بگیرد نیاز به آینده فروشی نخواهد داشت.
او در پاسخ به اینکه مجلس در حوزه جلوگیری از فرار مالیاتی و معافیتهای مالیاتی چه همکاری با دولت خواهد داشت؟ میگوید: ما منتظر هستیم ببینیم که دولت برای راهکارهای مجلس و دیوان محاسبات در لایحه خود چه تدابیری اندیشیده است.
جعفرزاده ایمنآبادی در پاسخ به اینکه لغو معافیتهای مالیاتی مدتهاست که مطرح میشود ولی مجلس هیچ گام عملیاتی در حوزه قوانین برنداشته، میگوید: زمانی دولت پولدار بود و مجلس حاتمبخش. آن زمان خیلی از معافیتها تصویب شد، شاید آن زمان این معافیتها کار خوبی بود ولی الآن به بازنگری جامع در حوزه مالیات برای جلوگیری از فرار مالیات تا لغو معافیت مالیاتی نیاز داریم و این بازنگری اجتنابناپذیر است.
او ادامه میدهد: حتی اخیراً دولت میخواست در جهت لغو مالیات هنرمندان اقدام کند، البته شائبه سیاسیکاری هم داشت اما مورد اقبال جامعه قرار نگرفت. جامعه به دنبال معافهای صدقهای نیست بلکه به دنبال عدالت مالیاتی است.
مجلس دهم روزهای آخر خود را میگذراند، آیا مجلس در این روزهای آخر میتواند و میخواهد برای برداشتن معافیتهای مالیاتی گامی بردارد؟ جعفرزاده ایمنآبادی پاسخ میدهد: مجلس بهتنهایی نمیتواند کاری کند و دخالت در درآمدها و هزینه دولت خلاف اصل 75 قانون اساسی است؛ اما آنچه مشخص است باید دولت برای رفع این معافیتها و جلوگیری از فرار مالیاتی لایحه ارائه دهد. دولت باید برای حل مسئله کسری درآمدی خود بازنگری جامع در قانون مالیاتی داشته باشد و باید جلوی فرار مالیاتی و معافیتهای غیرضروری گرفته شود.