با عضویت رسمی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اتاق ایران در شورای جهانی آب، مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران در راستای مسئولیت اجتماعی - اجرایی خود و افزایش آگاهی عمومی و طرح اهمیت و تجربیات موضوع بحرانی آب کشور، ابتکار پایه‌گذاری و برگزاری مراسم سالانه بزرگداشت روز ملی آب را اجرائی کرده است.
در زمان برگزاری این مراسم و تعیین تاریخ این رویداد، در سنت‌های کهن و قدیمی نیاکانمان کنکاش شد و آیین باشکوه «نوروز آب‌ها» که ایرانیان باستان هرساله در روز 13 اسفند به کنار چشمه‌ها و رودها می‌رفتند و با برپا کردن مراسم خاص شکرگزاری، عطر و گلاب در آب‌ها می‌افشاندند، مدنظر قرار گرفت. از طرف دیگر با توجه به مصادف شدن «روز جهانی آب» با 2 فروردین (22 مارس) و تعطیلات نوروز، درنهایت روز 13 اسفند که نزدیک‌ترین زمان به‌روز جهانی آب نیز است، برای برگزاری همایش بزرگداشت روز ملی آب انتخاب شد و به‌منظور انطباق روز ملی با روز جهانی محورهای همایش هرساله متناسب با شعار روز جهانی آب انتخاب می‌شود.
روز جهانی آب در سال میلادی جاری 2023 از طرف UN-Water، شتاب در تغییر از طریق مشارکت و همکاری-through Partnership and Cooperation Accelerating Change - نام‌گذاری شده است. تعیین این شعار به این دلیل بوده که مطالعات سازمان ملل نشان می‌دهد: جهان در مسیر دستیابی به اهداف توسعه پایدار در زمینه آب و بهداشت تا سال 2030 قرار ندارد. مهم‌ترین عامل در دستیابی به این اهداف در زمان باقی‌مانده، به‌کارگیری ظرفیت‌های سازمان‌ها و نهادها و مشارکت و همکاری آنها برای شتاب بخشیدن به اقدامات است.
به دلیل افت شدید سطح آب زیرزمینی و وقوع کسری نگران‌کننده مخازن آب زیرزمینی، وقوع پدیده شوم و نگران‌کننده فرونشست زمین، کاهش کیفی و کمی منابع آب سطحی، بروز مشکلات عدیده زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی در اثر بروز بحران آب در کشور، بیش‌ازپیش لزوم شتاب در تغییر رویکردهای گذشته احساس می‌شود؛ به‌گونه‌ای که در صورت ادامه روند موجود و عدم مشارکت همگانی، در آینده نه‌چندان دور، رقابت‌ها بر سر دسترسی به منابع آب محدود، موجب گسترش و شدت منازعات و تنش‌های اجتماعی-اقتصادی بر سر تقسیم و تسهیم آب در نقاط مختلف شده و با ادامه روند تخریب محیط‌زیست و فرونشست زمین، پایداری سرزمین به خطر خواهد افتاد.
به همین منظور، شعار روز ملی آب در سال 1401، «ریاضت آبی؛ مشارکت همگانی، شتاب در تغییر» در نظر گرفته شد تا با اراده همگانی و با بهره‌گیری از ظرفیت همه سازمان‌ها، ارگان‌ها، نهادها و اقشار جامعه بتوان در راستای پایداری سرزمین و حیات طبیعی آن از فرصت اندک موجود استفاده کرد.
بر اساس این گزارش، اولین همایش بزرگداشت روز ملی آب از سال 1394 با شعار ملی «نجات آب، ضرورت ملی، رسالت جهانی» در مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با مشارکت سازمان‌های مرتبط داخلی آغاز به کار کرد و برخی از سازمان‌های بین‌المللی ازجمله نمایندگی سازمان خواروبار جهانی (فائو) در ایران، دفتر منطقه‌ای و کمیسیون ملی یونسکو نیز در برگزاری همایش روز ملی آب همکاری داشتند.