رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، گفت: چندین سال است مشکلاتی در توسعه سرمایه‌گذاری برای اقتصاد کشور ایجاد شده و فعالان اقتصادی برای حل ابتدایی‌ترین مسائل مانند انجام رسالت‌ها، ایجاد ثروت و صادرات با مشکلات بزرگی روبرو شده‌اند که امیدواریم با کمک مسئولان تدبیر اساسی برای رفع این مشکلات اندیشیده شود.
صمد حسن‌زاده در افتتاحیه رویداد سرمایه‌گذاری خارجی در اتاق کرمان، افزود: در سال‌های دهه 90 به دلیل ناپایداری‌های اقتصادی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، تجربه رشد منفی به‌ویژه در حوزه صادرات داشتیم.
حسن‌زاده تصریح کرد: بر اساس آمارهای رسمی کشور و مرکز آمار ایران تشکیل سرمایه در کشور در دهه اخیر روند نزولی داشته و از رقم 170 همت در سال 90 به 93 همت در سال 1401 و به 72 همت در سال 1402 رسیده که آمار نگران‌کننده‌ای است و این امکان را از کشور سلب می‌کند که انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در داخل کشور یا سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای خارجی ایجاد کند.
او با تأکید بر اینکه این موضوع با توجه به ظرفیت‌های بالا، درشان ملت ایران نیست، گفت: باوجود بسترهای جذاب و مساعد در کشور برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی، متأسفانه شرایط کشور فضایی را ایجاد کرده که امکان حضور کشورهای خارجی تا امروز بسیار کمرنگ بوده و مقدور نبوده است.
رئیس اتاق ایران افزود: تأمین امنیت و ثبات اقتصادی کشور و ارتباط و روابط بین‌المللی کشور با تمام کشورهای دنیا، عنصر اولیه برای سرمایه‌گذاری است و از دولت چهاردهم انتظار داریم این موضوع را با یک برنامه و حفظ اقتدار جمهوری اسلامی ایران حل‌وفصل کند.
وی اظهار کرد: تأمین امنیت سرمایه‌گذار از مهم‌ترین عوامل سرمایه‌گذاری و شاخص‌های بهبود فضای کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری است که متأسفانه بر اساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران از شاخص ملی محیط کسب‌وکار کشور در این مورد با نمره 6.04 از 10، در شرایط نامناسبی قرار داریم و این وضعیت برای سرمایه‌گذاری به‌هیچ‌وجه مطلوب نیست.
حسن‌زاده اضافه کرد: بر اساس آمارهای رسمی، رتبه ایران در شاخص حقوق مالکیت جهانی در سال 2023 میلادی رتبه 113 از 125 بوده که رتبه بسیار پایین و موجب تأسف است و باید با کمک مسئولان نسبت به این موضوع اقدامات اساسی صورت گیرد.
وی افزود: مالکیت ایران در سطح پایینی قرار دارد و ابطال واگذاری‌هایی که در اصل 44 قانون اساسی انجام گرفته موجب نگرانی در بخش خصوصی شده است، ریسک سرمایه‌گذاری بی‌اعتبار شده، سرمایه به سمت دلالی و سرمایه‌گذاری زودبازده سوق پیدا کرده و تمایلی برای سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت در زمینه تولید و توسعه اقتصادی نشان داده نشده است.
حسن‌زاده اظهار کرد: در کشور نیاز به استراتژی صنعتی و اقتصادی داریم و اینکه بدانیم برای چه رشته‌هایی می‌خواهیم سرمایه‌گذاری و در چه مسیری از سرمایه حرکت کنیم.
او گفت: انتظار ملت و به‌ویژه فعالان اقتصادی فراهم کردن فضای مناسب با شاخص‌های بهبود فضای کسب‌وکار، اصلاح روابط سیاسی و اقتصادی با کشورها، کاهش تنش‌های بین‌المللی برای فراهم کردن روابط اقتصادی و بهره‌مندی از سرمایه‌ها و دانش روز دنیاست.
بدون جذب سرمایه‌گذاری آینده استان مبهم است
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان نیز در این مراسم با اشاره به اهمیت و ضرورت سرمایه‌گذاری و متضرر شدن کشور به دلیل نبود فرصت‌های سرمایه‌گذاری گفت: بدون جذب سرمایه‌گذاری، آینده استان مبهم است و جز خام فروشی نخواهد بود.
سیدمهدی طبیب زاده، با اشاره به چالش‌های حوزه معدن در کشور و استان کرمان، افزود: ما به معدن‌خیز بودن ایران و کرمان افتخار می‌کنیم و این جزو آرزوهای رهبر معظم انقلاب اسلامی است که معدن جایگزین نفت شود اما آیا این مهم فقط با «گفتن» محقق می‌شود؟
او با تأکید بر اینکه بخش معدن به سرمایه‌گذاری اساسی نیاز دارد، ادامه داد: ایران یک درصد جمعیت جهان را دارد و باید 7 برابر در اقتصاد دنیا اثر داشته باشد، اما این اثرگذاری کمتر از 5 درصد است، در حالی سهم معدن ایران فقط یک درصد است که سهم دنیا بیش از 5 درصد است.
طبیب زاده، با طرح این سؤال که چرا استان کرمان باوجوداینکه 60 درصد ذخایر معدنی ایران را دارد، نتوانسته استان پیشرفته‌ای شود؟ تصریح کرد: کمتر از 10 درصد سرزمین‌های کشور اکتشاف شده که این رقم در کرمان کمتر است، به عمق بیش از 200 متر نرسیده‌ایم و همچنان معادن را به‌صورت خام می‌فروشیم.
طبیب‌زاده ادامه داد: ارزش‌افزوده معدن به تکنولوژی نیاز دارد و جذب سرمایه‌گذاری خارجی کوتاه‌ترین میانبر در این مسیر است. وی اظهار کرد: در شرایطی که 75 درصد مالیات استان کرمان که خرج خزانه کشور می‌شود از 10 بنگاه معدنی است که این معادن روزی تمام می‌شود.
رئیس اتاق کرمان، با اشاره به هدف‌گذاری برای تولید یک‌میلیون تن کاتد مس و ظرفیت تولید 10 میلیون تن شمش فولاد در استان گفت: توسعه صنایع پایین‌دستی به تکنولوژی و سرمایه نیاز دارد و تنها راه در این بخش نیز جذب سرمایه‌گذاری خارجی است و این امر به تصمیمات کلان اقتصادی در رابطه با تحریم‌ها و FATF نیاز دارد.
بخش خصوصی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی پای خواسته‌های خود بایستد
در ادامه این مراسم، علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: برای جذب سرمایه‌گذار ابتدا باید این را بدانیم قصد داریم کدام رشته‌ها را توسعه دهیم و منابع را برای کجا می‌خواهیم.
آقامحمدی اظهار کرد: کاری که در کرمان پایه‌گذاری می‌شود در بین استان‌ها تقسیم شود مثلاً معدن را بر عهده کرمان بگذارید، نفت و گاز را به خوزستان، پتروشیمی را به بوشهر و کفش و چرم را به تبریز بسپاریم تا بدانیم فعالان اقتصادی در چه حوزه‌ای کار می‌کنند.
او خواستار برنامه جامع اتاق بازرگانی برای جذب سرمایه‌گذاری شد و تصریح کرد: باید برنامه جامع را برای خارجی‌ها بدهیم زیرا نمی‌شود گل کار را برای خودمان برداریم و بقیه را به خارجی‌ها بدهیم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: در آغاز برنامه هفتم توسعه و شروع دولت جدید هستیم و زمان مناسبی برای جذب سرمایه‌گذاری است، ظرفیت‌هایی مانند بریکس، اوراسیا و شانگهای را داریم و از آن استفاده‌ای نکرده‌ایم.
آقامحمدی، با بیان اینکه به‌راحتی می‌توانیم ظرفیت‌ها را فعال کنیم، اظهار کرد: واگذار کردن جذب سرمایه‌گذاری به دولتی‌ها کار غلطی است و رهبر معظم انقلاب به‌صراحت بیان می‌کنند «من اطمینان پیدا کرده‌ام بخش خصوصی می‌تواند 8 درصد رشد اقتصادی را برای کشور فراهم کند».
او ادامه داد: بخش خصوصی با ادعای مشخص بر روی پروژه مشخص را نیاز داریم و خواهش می‌کنم سرمایه‌گذاری که به‌عنوان موضوع این رویداد در کرمان در نظر گرفته شده را هم موضوعی و در بخش‌های مختلف مانند معدن، نفت، بحث‌های الکترونیک و هوش مصنوعی طبقه‌بندی کنید.
آقامحمدی ادامه داد: در هوش مصنوعی فرصتی تاریخی برای بهداشت و درمان ایران وجود دارد و سه شرکت بزرگ از 10 شرکت معتبر این حوزه هم ایرانی و همه از فرزندان جوان ما هستند.
به عقیده او، باید استارتاپ‌ها را از دوره دانش‌آموزی شروع کنیم و اتاق بازرگانی این مسؤولیت را بر عهده بگیرد.
رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری با اشاره به مطالبات مطرح‌شده برای مقررات‌زدایی عنوان کرد: باید مجوززدایی را انجام دهیم و درحالی‌که باید برای شروع یا خاتمه کار مجوز داده شود، چرا این‌همه مجوز می‌خواهند.
او تصریح کرد: اتاق بازرگانی اگر می‌خواهد جذب سرمایه‌گذاری خارجی راه بیفتد باید خواسته‌هایش را دسته‌بندی کند و بر روی خواسته‌های خود بایستد.
عارضه‌یابی سرمایه‌گذاری خارجی توسط فعالان بخش خصوصی ایران در کرمان انجام می‌شود
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تأمین مالی اتاق ایران گفت: تلاش می‌کنیم در این رویداد با حضور فعالان بخش خصوصی مانند روسای سابق اتاق ایران، جذب سرمایه‌گذاری خارجی را عارضه‌یابی کنیم تا بدانیم اگر بار دیگر فضای کشور مساعد شد و توانستیم ارتباط بین‌المللی در سطح بهتری برقرار کنیم، چه باید کرد.
فرشید شکرخدایی، به توضیح درباره اهداف برگزاری این رویداد پرداخت و اظهار کرد: جذب سرمایه‌گذاری خارجی بعد از بیش از 10 سال که کمرنگ‌تر بود، با رویکرد جدید پزشکیان رئیس‌جمهوری، دوباره مورد بحث و بررسی و تبادل‌نظر در کشور قرار گرفته است.
او به تجربه بخش خصوصی در سال‌های 93 تا 95، مراجعه ده‌ها و صدها هیأت خارجی به اتاق‌های ایران در سراسر کشور، کسب موفقیت‌ها در این زمینه و اعزام هیاتی به لندن و بروکسل برای جذب سرمایه‌گذاری افزود: اگر در حال حاضر حتی اگر درهای کشور باز شود، هنوز به‌اندازه کافی برای سرمایه‌گذاری خارجی آماده نیستیم.
شکرخدایی اظهار کرد: در آن سال‌ها ما ناترازی انرژی در ایران نداشتیم و وقتی از مزیت‌های نسبی کشور سخن می‌گفتیم، انرژی و نیروی کار فراوان، موضوع معادن، زیرساخت و حمل‌ونقل، اقلیم متنوع به‌عنوان مزیت نسبی کشور مطرح می‌شد.
وی تصریح کرد: اگرچه اقلیم جغرافیایی کشور ما هنوز سر جای خودش قرار دارد اما در مواردی مانند انرژی نمی‌توان آن را به‌عنوان مزیت نسبی مطرح کرد و باوجوداینکه هنوز هم در کشور ما خواهان زیادی برای کار وجود دارد، همین حالا نیز با جذب نیروی حرفه‌ای و متخصص روبرو هستیم.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تأمین مالی اتاق ایران بیان کرد: با همین منطق از افرادی که در آن سال‌ها مسؤولیت داشتند مانند روسای اتاق ایران در این همایش دعوت شد تا عارضه‌یابی برای اتفاقی که در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در سال‌های قبل روی داده را انجام دهیم.
شکرخدایی اظهار کرد: نمی‌توان گفت وضعیت کشور نسبت به آن سال‌ها مناسب‌تر است، نرخ استهلاک سرمایه از نرخ سرمایه گذاری جدید بیشتر شده، کشور مستهلک می‌شود و شواهد آن را در رسانه‌ها به‌صورت مرتب می‌بینیم؛ پس بنابراین در این همایش درس‌آموخته‌ها در بخش خصوص برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی را مرور می‌کنیم.
وی تصریح کرد: نقاط ضعفی نیز در بخش خصوصی داشتیم و بخش خصوصی ما برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی آماده نبود به‌نحوی‌که فعالان بخش پتروشیمی و معدن در لندن قادر به توضیح درباره طرح‌ها و پروژه‌های ما برای ارائه در سطح بین‌المللی نبودند و با توجه به اینکه استاندارد ارائه و صحبت در 7 دقیقه است؛ اما ما در این زمان نمی‌توانیم پروژه را توضیح دهیم.