در نشست تخصصی کمیسیون استاندارد، محیطزیست، توسعه پایدار و آب اتاق ایران موضوع «اقتصاد چرخشی و مدیریت پسماند» برای بار دوم بررسی شد. در این نشست توحید صدرنژاد، خلاصهای از گزارش «اقتصاد چرخشی و مدیریت پسماند» ارائه کرد. این نشست در روز هفتم شهریورماه برگزار شده بود.
توحید صدرنژاد، نایبرئیس کمیسیون کمیسیون استاندارد، محیطزیست، توسعه پایدار و آب اتاق ایران گفت: اقتصاد ایران، اقتصاد خطی است؛ اقتصاد خطی یعنی مواد خام را به فرایند تولید بالادستی و پاییندستی برده که در ادامه به عمدهفروشی و خردهفروشی ختم میشود.
صدرنژاد درباره شیوه حکمرانی اقتصاد ایران و هزینههایی که به حوزه محیطزیست تحمیل میشود، گفت: حکمران اقتصادی سعی میکند منابع را به مسیر تولید خطی و سنتی هدایت کند و در این مسیر بهرهوری به حاشیه رانده میشود. سبک حکمرانی اقتصاد خطی، بازدارنده است؛ یعنی راهحل ارائه نمیدهد. یعنی هر جا تخریبی پیش آید، حکم بازدارندگی میدهد و نتیجه این شیوه آسیب به محیطزیست و روند توسعه است.
صدرنژاد راهحل بهبود وضعیت اقتصاد ایران را در حکمرانی بارور و اقتصاد چرخشی عنوان کرد و از مدلهای اقتصاد چرخشی در دنیا گفت و به وضعیت زنجیره بازیافت در ایران و مشکلات این زنجیره پرداخت. در ایران به دلایل مختلف بازیافت بدترین کسبوکار در زنجیره ارزشافزوده است.
او ادامه داد: آنچه در کشور مشاهده میشود این است که در حوزه مدیریت پسماند یا مجوزها به روشنی و شفافیت تعریف نشده، است؛ سازمانهای متعددی در این حوزه دخالت و یا کارشکنی میکنند.
صدرنژاد در ادامه با مثال زدن از بندهایی از دستورالعمل ضوابط و روشهای مدیریت اجرایی پسماندهای مختلف مثل صنعتی و معدنی، به عبارات دوپهلویی چون «تأیید سازمان حفاظت محیطزیست» اشاره کرد که در بسیاری از موارد باعث ایجاد روندهای مجوزدهی تودرتو، نظارت مکرر و موانع فسادزا در مسیر کسبوکارهای حوزه مدیریت پسماند میشود.
در ادامه تصریح شد: در کشورهای مختلف دنیا از مدیریت لجستیک معکوس در حوزه بازیافت استفاده میشود. در واقع یکی از کلیدیترین مکانیزم اقتصاد چرخشی در حوزه لجستیک است. لجستیک بهینه و معکوس یعنی در مسیر مصرف باید ضایعات را از فرد بگیرند و آنها را تعمیر، بازیافت و کارهای دیگر لازم انجام دهند. باید در مسیر بازیافت هزینه حملونقل کمتر شود.
او افزود: اگر در ایران اطلاعات کمی از اقتصاد چرخشی وجود دارد اما ایده اقتصاد چرخشی در 21 سال گذشته در دنیا پختهتر شده قبلاً در حوزه نظامی استفادهشده است.
او تاکید کرد: در ایران در میان مدیران میانیف مقاومت زیادی برای اقتصاد چرخشی وجود دارد؛ راه حل بهبود مستامر محیط کسبوکار، اجرای بدون تخفیف و تفسیر مصوبات شورای رقابتی در خصوص نهادهای تنظیمگر و حذف رویههای ضدرقابتی است.
در بخش بعدی این نشست حاضران در نشست درباره ابعاد اقتصاد چرخشی و اقتصاد حوزه بازیافت گفتوگو کردند.