اداره اروپا، معاونت امور بینالملل اتاق ایران در گزارشی به بررسی وضعیت صنعت نساجی ترکیه پرداخته است. صنایع نساجی و پوشاک آماده همواره به عنوان دو بخش پیشرو و مؤثر در اقتصاد صادراتمحور ترکیه نقش حیاتی ایفا کردهاند. با این حال، در سالهای اخیر این بخشها با رکود قابل توجهی مواجه شدهاند که پیامدهای گستردهای در اشتغال، تولید و صادرات داشته است.
وضعیت کلی بخشهای نساجی و پوشاک
بر اساس دادههای سازمان تأمین اجتماعی ترکیه (SGK)، تعداد شرکتهای فعال در دو بخش نساجی و پوشاک آماده از 59 هزار و 101 شرکت در اوایل سال ۲۰۲۵ به 55 هزار و 173 شرکت تا آگوست همان سال کاهش یافته است. این کاهش به معنای تعطیلی ۱3928شرکت و از دست رفتن 76 هزار و 633 شغل است و بعد از این اتفاق جمعیت شاغلان این حوزه در ترکیه به 885 هزار و 762 نفر کاهش یافت.
رکود شدید در بخش پوشاک آماده
بخش پوشاک آماده بیشترین تأثیر را از رکود اقتصادی پذیرفته است. تعداد شرکتهای فعال در این بخش از 39 هزار و 649 شرکت در پایان سال ۲۰۱۴ به 39 هزار و 279 شرکت کاهش یافته و 3261 شرکت تعطیل شدهاند. همچنین اشتغال این شرکت ها از با حذف 45 هزار و 140 شغل به 529 هزار و 544 شغل رسیده؛ این رقم بیشترین سهم از بیکاری را در بین دو بخش مورد بررسی به خود اختصاص داده است.
چالشها در بخش نساجی
در بخش نساجی نیز تعداد شرکتها از ۱۹,۴۶۱ شرکت در دسامبر ۲۰۲۴ به ۱۸,۷۹۴ شرکت در آگوست ۲۰۲۵ کاهش یافته که نشاندهنده تعطیلی ۶۶۷ شرکت است. در همین دوره 28 هزار و 493 شغل از دست رفته و کل اشتغال این حوزه به 218 هزار و 356 نفر رسیده است. ماه آگوست با از دست رفتن ۱۷ هزار شغل در یک ماه، بدترین عملکرد را از سال ۲۰۱۸ تاکنون ثبت کرده است.
کاهش عملکرد صادراتی نساجی
تعطیلی شرکتها با کاهش صادرات همراه بوده است. صادرات نساجی ترکیه از ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۵ به ۱۴.۲۲ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل (۱۵.۱۶ میلیارد دلار) ۶.۲ درصد کاهش نشان میدهد. صادرات به اتحادیه اروپا نیز با ۷.۴ درصد کاهش به ۸.۶۵ میلیارد دلار رسیده است. بازارهای کلیدی مانند آلمان، هلند، اسپانیا و بریتانیا با افتی بین ۵ تا ۹ درصد مواجه شدهاند. از جمله عوامل این کاهش میتوان به افزایش هزینههای تولید، مشکلات مالی، نرخ ارز پایین و رقابت فزاینده با محصولات چینی اشاره کرد.
ملاحظات اقتصادی و فرصتها
بخشهای نساجی و پوشاک آماده ترکیه در گذشته نقش مهمی در پویایی اقتصادی این کشور ایفا کردهاند، اما در شرایط کنونی با چالشهای متعددی از جمله تورم بالا، کاهش ارزش لیر ترکیه، محدودیت دسترسی به منابع مالی، کاهش قدرت خرید داخلی و رقابت بینالمللی روبرو هستند. کاهش صادرات منجر به ناترازی داخلی و افزایش قیمتها شده است.
با این حال، این شرایط میتواند فرصتی برای جذب تولیدکنندگان ترکیه به بازارهای جدید از جمله ایران باشد. همکاری با تولیدکنندگان ترک میتواند به افزایش رقابت داخلی، ایجاد اشتغال، انتقال فناوری و دسترسی به بازارهای جهانی بینجامد و ارزش افزوده قابل توجهی برای اقتصاد ایران ایجاد کند.