واردات به تولید داخلی چه نسبتی دارد؟ آیا تولید داخلی با ورود کالاهای خارجی و مشابه به ایران به انزوا میرود یا واردات راهی است برای رقابت و بالا بردن کیفیت کالای ایرانی. علیرضا مناقبی، رئیس مجمع واردات در گفتگو با پایگاه خبری اتاق ایران میگوید: «دنیا، توسعه تجارت خارجی اعم از صادرات و واردات را ازجمله مهمترین عوامل رونق بازار داخلی خود میداند ولی متأسفانه ما تصور کردهایم که صرفاً با تمرکز بر صادرات و محدودسازی واردات میتوانیم به توسعه صنعت داخلی دست پیدا کنیم.»
او ادامه میدهد: «من معتقد نیستم که روی مقوله صادرات تمرکز نکنیم، اتفاقاً دقیقاً خواسته ما این است که مسیرهای شکوفایی صادرات را شناسایی و دنبال کنیم ولی نباید فراموش کنیم که همه دنیا به این نتیجه رسیدهاند که برای توسعه صادرات خود، گریزی جز واردات ندارند.»
به گفته مناقبی، وقتی نزدیک به 80 درصد ترکیب واردات کشور، مواد اولیه و اقلام واسطهای خطوط تولید است، معنای مشخصی دارد و آن این است که با کاهش واردات چنین کالاهایی، تولید و صادرات فلج میشود.
رئیس مجمع واردات با اشاره به تراز تجاری کشور ادامه داد: «اگر منفی بودن تراز تجاری کشور، ناشی از واردات مواد اولیه و اقلام واسطهای است، این موضوع پدیده ناخوشایندی برای تولید داخل و اقتصاد کشور محسوب نمیشود.»
مناقبی تصریح میکند: «بههیچوجه دنبال دفاع یکطرفه از واردات نیستیم، بلکه معتقدیم با بستن درهای واردات، نمیتوانید کمک سرنوشتساز و تحولآفرینی به تولید و صادرات کنید، مشکل تولید، جای دیگری است.»
رئیس مجمع واردات ادامه میدهد: «دلیل حذف تولیدکنندگان قدیمی، واردات قانونی نیست. بلکه عدم توجه به مؤلفههایی نظیر نوآوری، رقابتپذیری، تغییر تکنولوژی، بازارهای صادراتی و همچنین عدم همراهی دولتها در کاهش بروکراسی، تأمین نقدینگی، بهبود شرایط کار، و دهها دلیل دیگر است.»
بهگفته مناقبی، آنچه تولیدکننده داخلی را تحتفشار قرار داده، واردات غیررسمی و قاچاق است. سازمانهایی نظیر بیمه و مالیات و دارایی است. واردات قانونی از طریق ابزارهای تعرفهای مهار شدنی است.
او ادامه میدهد: «واردات اقلام مصرفی که حدود 20 درصد واردات کشور را شامل میشود، نیز در مسیر رقابتپذیر کردن بازار کاملاً قابل توجیه است. هر فعال اقتصادی باید در کنار خود فشار رقیب را احساس کند تا در مسیر بهبود کیفیت و کاهش هزینه گام بردارد.»
مناقبی تأکید میکند: «عدم وجود رقیب برای تولید داخلی، تجربهای است که بهوضوح در حوزه خودرو تجربهشده است. وقتی خودروساز داخلی نگران بازار خود و حضور رقیب خارجی نباشد، تلاش حداکثری برای افزایش کیفیت را کنار میگذارد.»
به گفته مناقبی، اگر به معنای واقعی کلمه به دنبال پیادهسازی اقتصاد مقاومتی هستیم، باید مسیری را دنبال کنیم که هر تولیدکننده ایرانی، کالای خود را با نگاه به بازارهای صادراتی تولید کند و در این مسیر واردات قانونی میتواند، اهرم باز کردن درهای بازار کشورهای دیگر بر روی تولیدکننده ایرانی باشد
او تأکید میکند: «بیشک واردات نیاز به ساماندهی و ضابطهمند شدن داشته و دارد و این موضوعی نیست که صرفاً به کشور ما اختصاص داشته باشد، همه دنیا به دنبال هدفمندسازی واردات خود هستند؛ ولی نکته مهم این است که وقتی واردات محدود شود، باید تولیدکننده ایرانی بتواند نیاز بازار را تأمین کند.»
به گفته مناقبی، اگر تولید نتواند کسری بازار را جبران کند یا اینکه کیفیت موردنظر مردم را نتواند تأمین کند و مردم رغبتی به خرید کالای ایشان نداشته باشند، درواقع بازار را دودستی تقدیم به قاچاقچی کردهایم.
او میگوید: «آنچه در فاز اول مدیریت واردات ضرورت دارد آن است که واردات را مکمل تولید بدانیم و در فرایند مدیریت واردات، آمارهای تولید و تجارت منطبق بر واقعیتهای بازار باشند و در کنار یکدیگر بتوانند نیاز بازار را پوشش دهند و سیاستگذاری تجاری کشور به سمت حذف قاچاق پیش برود.»