اگرچه بانک مرکزی برای ساماندهی بازار پول و ارز تلاش کرده و با تصویب بسته بانک مرکزی برای این هدف در تکاپو است اما همچنان صرافیها شاهد صفهای طولانی در مقابل خود هستند. بانک مرکزی مدعی است استقبال از مصوبه این سیاستگذار پولی چشمگیر بوده اما هنگامیکه صفهای مقابل صرافیها مشاهده میشود، میتوان به نتایج دیگری همدست یافت. هنوز بازار ارز جذابیتهای خود را حفظ کرده است.
دلیل اصلی شکلگیری این صفهای طولانی چیست؟ مهدی پازوکی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران میگوید: «در افت و خیزهای دلار در ماههای گذشته مثل همیشه باید رد پای فعالیت دلالان و تقلب برخی صرافان را پیگیری کرد. فعالیت این طیف، به تعیین شفاف نرخ ارز در بازار آزاد ضربه میزند.»
او تاکید میکند: «نرخ ارز را باید عرضه و تقاضای اقتصادی تعیین کند. اما در اینجا گویی این مکانیزم یا این قانون پایهای اقتصاد فراموششده است. هر جا که نشانه التهاب وجود دارد، شفافیت در آنجا دیده نمیشود.»
قیمت واقعی ارز از مطالبات همیشگی فعالان اقتصادی است؛ بارها فعالان اقتصادی از واقعی شدن نرخ ارز میگویند ولی به گفته پازوکی این خواسته هرگز عملیاتی نشده است.
او معتقد است: «در پنج سال گذشته دولت توانسته بود این بازار را از التهابهای ناگهانی نجارت دهد ولی زحمت چندساله دولت به هدر رفت.» به گفته پازوکی، ما هنوز در کشور از رکود اقتصادی بنگاههای کوچک و متوسط و از عدم سرمایهگذاری خارجی میگوییم. اما باید به این نکته توجه داشت که عدم تثبیت نرخ ارز و التهاب ارزی در کشور، سرمایهگذاری را دچار خدشه کرده است.
پازوکی با بیان اینکه سرمایهگذاران تمایلی به سرمایهگذاری ندارند، تصریح کرد: «تولید به مرحله ایستایی رسیده است و التهاب در بازار ارز به این رکود و بیثباتی دامن میزند.»
او با اشاره به نرخ ارز در بودجه سال آینده میگوید: «دولت در ساماندهی بازار ارز ناموفق بوده و تدابیر رئیس بانک مرکزی صحیح نبوده است.»
او تاکید میکند: «قیمت امروز ارز ناشی از تعاملات بازیگران اقتصادی است که در پی کسب سود خود هستند یا از عایدی تغییرات ارز یا برای کاهش هزینههای ریسکهای ناشی از نااطمینانی که نسبت به آینده بازار و سیاستهای مورد انتظار دارند، بهره میگیرند. اما دولت نتوانسته است سیاستهای درست را پیش بگیرد.»
به گفته پازوکی، به تاکید باید گفت دولت در تنظیم بازار ارز موفق نبوده است؛ سیاستگذار امروز بهجای تکنرخی کردن ارز، در فاز سه نرخسازی بازار قرارگرفته است! این واقعاً غیرقابل باور است.
پازوکی تصریح میکند: «باید هرچه سریعتر بازار به حال عادی برگردد، وگرنه تولید و سرمایهگذاری وضعیت بدتری را تجربه خواهد کرد. در پیشبرد این سیاست، باید سیاستگذار شجاعت در تصمیمگیری و نهراسیدن از تکدرهای احتمالی از این تغییرات را داشته باشد.»