بولتن خردادماه بررسی مسائل روز اقتصادی ایران، مقالهای با عنوان «آیندهپژوهی: اجتناب از آیندههای نامطلوب، خلق آیندههای دلخواه » منتشر کرده است. در بخشی از این مقاله آمده است: بشر از دیرباز در پی راهی بوده است تا بتواند آینده را پیشبینی کند. طالعبینی و ستارهشناسی از نمونههای ابتدایی تلاشهای بشر برای آگاهی یافتن از آینده هستند و پیشگویان، معبران و کاهنها از نخستین افرادی هستند که در اعصار باستان به این میل طبیعی بشر پاسخ دادهاند. اما به تدریج، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، اندیشمندان و جامعهشناسان بهمنظور پیشبینی خردورزانه آینده اقدام به پایهریزی و گسترش روشهای «آیندهپژوهی» کردند.
جنگ درسهای زیادی برای بشر داشت. در دوران جنگ، پیشبینی زنجیره رخدادهای احتمالی از اهمیت ویژهای برخوردار بود. همچنین، درک ارزش برنامهریزی صحیح، داشتن راهبرد، محاسبه و مدیریت موقعیتهای پیچیده، از درسهای جنگ بود. جنگ از یک سو قدرت تخریبی ایدئولوژیهای بنیادی را به تصویر میکشید و از سوی دیگر، دوران پس از جنگ بر اهمیت رشد اقتصادی قوی، توسعه فناوری و توانایی حل مسائل جهانی صحه میگذاشت.
آمریکاییها از نخستین کسانی بودند که به یافتن شیوههایی برای پیشبینی آینده اشتغال پیدا کردند. پس از جنگ جهانی دوم، پژوهشگران و اندیشمندان آمریکایی به پژوهش آینده به عنوان حوزهای که امکان انتخاب آینده را فراهم میآورد، علاقهمند شدند که با رویکرد اروپاییها متفاوت بود. از نتایج تلاشهای آمریکاییها در این زمینه میتوان به شکلگیری مؤسسه رند اشاره نمود. تشکیل فدراسیون جهانی آیندهپژوهی نیز برخواسته از نیاز جهانی برای ساختن آیندهای با محوریت مسائل انسانی است.
کشورهای دیگری نظیر دانمارک، استرالیا و فنلاند به ابداع و توسعه روشها و مراکزی در زمینه آیندهپژوهی روی آوردهاند.
آیندهپژوهی بر مبنای روندهای گذشته و جاری و بر پایه شناخت شرایط، حدسها و فرضیاتی را در قالب مطلوبها و بایدهای آینده مطرح میکند. این حدسها میتوانند مانند چراغ راهنما ما را به سوی آیندهای بهتر هدایت نمایند و از آیندههای نامطلوب حفظ کنند. تبیین مفهوم آیندهپژوهی و اهمیت توجه به آن در سیاستگذاریهای جامعه در این مقاله تشریح شده است.
متن کامل بولتن مسائل روز اقتصادی خردادماه در اینجا قابلمشاهده است.