پیرو توافقات محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی و گرادسیانو واسیلوا مدیرکل فائو در خصوص گسترش شناسایی جهانی پیشینه تاریخی و تنوع زیستی کشاورزی در کشورمان و تکمیل پرونده های مربوطه، «نظام زراعت زعفران مبتنی برقنات» به عنوان پنجاه و پنجمین میراث کشاورزی مهم جهان و سومین میراث کشاورزی جهانی از ایران در سازمان فائو به ثبت رسید.
بنابر اعلام فائو، این دست‌آورد مهم با پذیرش مدارک، مستندات و دفاعیه های ارائه شده در اجلاس اخیر گروه مشاوران علمی (SAG) دبیرخانه میراث های مهم کشاورزی جهانی (GIAHS) در مقر سازمان فائو در شهر رم حاصل شد. این ثبت با پایلوت روستای سنو شهرستان گناباد استان خراسان رضوی صورت گرفت.
وزارت جهاد کشاورزی این ثبت جهانی را به تمامی زعفران‌کاران، فعالان زنجیره ارزش زعفران و جامعه کشاورزی کشور تبریک گفته و آن را نشانه ای از پیوند عمیق مردم منطقه با اصول بهره برداری پایدار از منابع آب و خاک در گذر تاریخ می داند.
لازم به ذکر است ثبت میراث های کشاورزی مهم جهانی (GIAHS) ابتکار عمل سازمان فائو می باشد که از سال ۲۰۰۲ آغاز گردیده است. هدف از این ابتکار عمل، شناسایی، معرفی و حفاظت از میراث کشاورزی جهانی است.
هر پرونده که درخواست ثبت در این نظام را دارد باید واجد شرایط پنج معیار: نقش آن در امنیت غذایی و معیشت خانوارهای روستایی، تنوع زیستی کشاورزی، دانش محلی و بومی و سنتی، فرهنگ و نظام‌های ارزشی و سازمان های اجتماعی و چشم اندازهای طبیعی و گردشگری کشاورزی باشد و همچنین کشور درخواست کننده باید یک برنامه عمل جامع برای حفاظت و صیانت و توسعه آن به فائو را ارائه دهد.
از میان هزاران درخواست واصله از کشورهای مختلف، پیش از این فقط پنجاه و چهار درخواست در کل جهان موفق به عبور از فرآیند سخت گیرانه نظام ثبت فائو گردیده بودند که از کشورمان «نظام کشاورزی مبتنی بر قنات در کاشان» در سال ۱۳۹۳ و «نظام تولید انگور ملایر» در سال ۱۳۹۷ به عنوان اولین و دومین میراث کشاورزی مهم جهانی از کشورمان نیز در میان این فهرست قرار دارند.
جمهوری اسلامی ایران به لحاظ برخورداری از تاریخ و تمدن ریشه ای در بخش کشاورزی و تنوع زیستی منحصربه فرد، ظرفیت‌های مهمی از بعد میراث جهانی کشاورزی دارد، که در تفاهمات وزیر جهاد کشاورزی با مدیرکل فائو به این ابعاد توجه شده است و پس از ثبت کشاورزی مبتنی بر قنات در سال ۱۳۹۳ و نیز انگور ملایر و زراعت زعفران مبتنی بر قنات در چند روز گذشته، چند پرونده دیگر نیز توسط وزارت جهادکشاورزی تکمیل و به دبیرخانه میراث کشاورزی مهم جهانی (جیاس) فائو تسلیم شده است.