همایش آموزشی چالشهای مدیریتی اقتصاد ایران با سخنرانی پروفسور سیدمهدی الوانی، چهره ماندگار و پدر علم مدیریت ایران و با حضور جمعی از مدیران ارشد دستگاههای اجرایی استان، مدیران بنگاهها و فعالان اقتصادی بخش خصوصی و اعضاء هیأت علمی دانشگاهها و مراکز علمی در سالن همایشهای اتاق مازندران برگزار شد و الوانی به تشریح مشکلات فرا روی مدیریت و اقتصاد در جامعه ایران پرداخت.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ساری در این همایش با برشمردن ضرورتهای برگزاری چنین همایشهایی گفت: خیلیها تصور میکنند اقتصاد تنها در مسائل مالی و پول خلاصه میشود و از این زاویه به مشکلات اقتصادی مینگرند، این نوع برداشت و نگرش به اقتصاد اشتباه است.
عبدالله مهاجر دارابی افزود: اگر قرار بود همه مشکلات اقتصادی با پول حل شود، وقتی در دهه 70 در غرب، سازمانهای پیوند خورده با سازمان ملل مثل بانک جهانی سعی داشتند با تزریق پول به کشورهای درحالتوسعه، آنان را به رشد و شکوفایی اقتصادی برسانند، در اقدام خود موفق میشدند. متأسفانه چنین اتفاقی نیفتاده و به بررسی پرداخته و متوجه شدند مسئله این کشورها، ناکارآمدی خود دولتها است.
پایهگذاری حکمرانی خوب؛ پیشنیاز توسعه
در ادامه چهره ماندگار و پدر علم مدیریت ایران در بیان تعریفی از حکمرانیهای ناکارآمد گفت: اگر در جامعهای قوه مجریه توانمند نباشد، قوه مقننهاش فرمایشی باشد و قوه قضائیهاش در ایجاد عدالت ناتوان عمل کند، این جامعه ناکارآمد خواهد بود.
پروفسور سیدمهدی الوانی ادامه داد: اگر جامعهای دارای این فاکتورها باشد، دیگر نمیتواند امیدی به درمان اقتصادی داشته باشد و تصور کند راهحل مشکلات اقتصادی پیش رویش سرمایهگذاری خارجی است. چراکه ناهماهنگی و ناکارآمدی این سه عنصر باعث هدر رفت تمام ظرفیتها برای توسعه و شکوفایی آن جامعه میشود.
الوانی گفت: مسئله نخست در توسعه اقتصادی کشور، پایهگذاری حکمرانی خوب در کشور است. حکمرانی خوب تنها در دولت خلاصه نمیشود، بلکه دولت بهعنوان بخش عمومی یکی از سه ضلع آن را تشکیل داده و دو ضلع دیگر این مثلث بخش خصوصی و انجمنهای مردمنهاد NGO ها هستند. باید این سه ضلع در کنار هم تلاش کنند تا اقتصاد به شکوفایی برسد.
او یکی از ویژگیهای حکمرانی خوب را حفظ ارزش پول و جلوگیری از کاهش این ارزش دانست و افزود: حکمرانی خوب، حکمرانی است که سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه در کنار هم و همراه هم باشند، نه اینکه دولت، بخش خصوصی را تنها برای مشورت بخواهد. اینکه دولت برنامهریزی کرده و انتظار داشته باشد بخش خصوصی به اجرای آن برنامهها بپردازد، اشتباه است. بخش خصوصی باید شریک دولت و دارای اختیارات مساوی باشند.
الوانی افزود: اکنون ما در کشور سرمایهگذار داخلی داریم، ولی به خاطر اینکه مشارکت واقعی وجود ندارد آنها حاضر به سرمایهگذاری نیستند. مشارکت یعنی داشتن اختیارات واحد. مسئله مشارکت، موضوعی به هم پیوند خورده است. بسیاری از دولتها به این نتیجه رسیدند که دولت و بخش خصوصی با هم مشارکت داشته باشند. در چنین شرایطی اقتصاد شکوفا خواهد شد.
او با اشاره به خصوصیسازی در دولت گفت: در این ماجرا خیلی ناقص عمل کردیم. تصورمان بر این بود بخشی از وظایف دولت را به بخش خصوصی میفروشیم. در این نوع نگرش، اقتصاد را تنها در پول و مسائل مالی میبینیم درحالیکه مسئله اقتصاد پول نیست. نگاهها باید به مسائل اقتصادی فراتر از مسائل مالی و گستردهتر نگریسته شود.
به گفته این استاد دانشگاه، مسئله دیگر در رشد و توسعه اقتصاد، ایجاد سرمایه اجتماعی است. این سرمایه حاصل اعتماد طرفین است. سرمایه اجتماعی عنصری مهم در تولید اقتصادی هر جامعهای است. متأسفانه امروزه عدهای با اقدامات نامناسب این سرمایه را از بین بردهاند.
الوانی بیان کرد: در جامعه کنونی ایران سرمایه مالی وجود دارد اما سرمایه اجتماعی از بین رفته است. با توجه به ظرفیتهایی که در زمینه نیروهای انسانی توانمند و داشتههای جغرافیایی مناسب داریم، نیازی به سرمایهگذاری خارجی نداریم و باید سرمایههای اجتماعی را تقویت کنیم. ما کشوری ثروتمند هستیم و همهچیز برای رشد و توسعه اقتصادی داریم.