هفته گذشته، مجلس در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه سال 98، وزارت ورزش و جوانان را مکلف کرد تا با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان خصوصیسازی تا پایان شهریورماه سال ۹۸ شرایط پذیرش دو باشگاه پرسپولیس و استقلال را در بازار پایه فرابورس فراهم کند.
آنطور که سید کاظم دلخوش نایبرئیس فراکسیون ورزش مجلس گفته اهلیت نداشتن افراد متقاضی یکی از اصلیترین دلایل برای واگذاری دو باشگاه مذکور است و هدف مجلس این است که هواداران صاحبان و سهامداران اصلی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس شوند.
بر اساس این مصوبه، پس از پذیرش در بازار پایه فرابورس و عرضه ۵ درصد سهام هر یک از دو شرکت جهت کشف قیمت، ۵۱ درصد سهام آنها بهصورت بلوکی و باقی سهام بهصورت خُرد عرضه خواهد شد؛ اما مسعود سلطانیفر وزیر ورزش و جوانان معتقد است که واگذاری استقلال و پرسپولیس به این شیوه، دشوار است.
سلطانیفر بهصراحت از مخالفت دولت با مصوبه مجلس خبر داد و تأکید کرده است: واگذاری بهصورت بلوکی از طریق فرابورس کار را سخت میکند.
تأخیر در زمان واگذاری دو باشگاه برخلاف آنچه قبلا وعده داده شده بود و موکول شدن آن به اواخر تابستان سال آینده این شائبه را ایجاد کرده است که با طولانی کردن زمان واگذاری، خصوصیسازی باشگاههای پرسپولیس و استقلال به سرنوشت تجربه سالهای قبل دچار شود.
مدلهای پیشنهادی واگذاری استقلال و پرسپولیس
خصوصیسازی دو باشگاه پرطرفدار پایتخت که بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی مدتی است به جریان افتاده، بحث جدیدی نیست. تاکنون حداقل 2 بار واگذاری این دو تیم کلید خورده بود که هرگز به نتیجه مثبتی ختم نشد. یکبار در سال 87، هیات وزیران تصویب کرده بود که دو تیم استقلال و پرسپولیس واگذار شوند و بار دوم در سال 94 هم طی برگزاری 4 مزایده تلاش شد تا روند واگذاری این دو تیم انجام گیرد که در هر دو زمان توفیقی حاصل نشد.
اندکی پس از اعلام خبر تصویب مجدد واگذاری این دو باشگاه از سوی دولت دوازدهم، اتاق تعاون ایران با ارائه ۲ پیشنهاد در بحث واگذاری باشگاههای پرسپولیس و استقلال اعلام آمادگی کرد. به گفته دبیرکل اتاق تعاون ایران، تشکیل دو تعاونی بزرگ سهامی به نامهای شرکت تعاونی سهام عام پرسپولیس ایرانیان و شرکت تعاونی سهامی عام استقلال ایرانیان از مهمترین پیشنهادهای اتاق تعاون به منظور خصوصیسازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس است.
محمد کبیری معاون وزیر کار هم روز گذشته، در گفتوگو با ایسنا از جزئیات الگوی پیشنهادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای واگذاری دو باشگاه پرسپولیس و استقلال، خبر داد. الگویی که مطابق قانون برای شخصیتهای حقیقی و حقوقی یکدرصدی در نظر گرفتهشده است. بر اساس این الگو، سهام غالب را یک شخص یا مجموعه نمیتواند داشته باشد، ولی بلوکهای مدیریتی سهامی در آن دیده شده است که میتواند برای افزایش بهرهوری مدیریت آن مجموعه استفاده شود و بواسطه ظرفیت آن، مردم میتوانند سهامداری کنند.
به گفته کبیری، الگوی پیشنهاد شده از سوی وزارت کار ایران مشابه الگویی است که در حال حاضر در دنیا رایج است و حتی باشگاه رئال مادرید هم به همین شکل اداره میشود.
ایجاد و تقویت زیرساختها، اساس واگذاری استقلال و پرسپولیس
گرچه مدلهای طراحی شده با هدف واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس بر مشارکت مردم و به خصوص هواداران آنان تاکید دارد، اما فعالان اقتصادی معتقدند ازآنجاییکه موضوع واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس صرفنظر از اینکه یک عمل اقتصادی است، آثار اجتماعی نیز به همراه خواهد داشت، این طرح باید باظرافت خاصی انجام شود.
در نشستی که دیماه سال جاری به همت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با دعوت از فعالان اقتصاد ورزش برگزارشده بود، صاحبنظران اقتصادی تأکید کردند که با توجه به اهمیت اقتصاد ورزش در کشور، باید مدل درست و منطقی برای این واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس طراحی شود تا این بار این واگذاری به نتیجه برسد و خصوصیسازی را به معنای واقعی محقق کند.
صادق درودگر، دبیر بازاریابی سازمان لیگ در این نشست تأکید کرد که برای موفقیت در روند واگذاری باشد زیرساختهای آن فراهم باشد که در حال حاضر آماده نیست. به اعتقاد وی، اگر قرار است این دو باشگاه را خصوصی کنیم، باید یک نظام خصوصیسازی تعریف شود و قوانین حمایتی آنهم از سوی مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد تا از باشگاهها حمایت شود اما اینکه فقط خصوصیسازی منحصر به همین دو باشگاه باشد، نگاهی غیر کارشناسی است.
در حالی که به اعتقاد فعالان اقتصادی، واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس باید به تدریج و بر اساس مناسبات لازم صورت گیرد، اما نباید از این نکته غفلت ورزید که مبنای واگذاری این دو باشگاه بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی و تاکید بر خروج دولت از تصدیگری است. رویکردی که به باور کاوه صدقی عضو کمیته ورزش کمیسیون ملی یونسکو مانع از درآمدزایی و توسعه ورزش در کشور شده است. بنابراین هرگونه تاخیر در واگذاری سرخابیها به صلاح کشور، مردم و دولت نخواهد بود.